Ιστορική λαοθάλασσα για τα Τέμπη: Το πάνδημο αίτημα για δικαιοσύνη και οι πολιτικοί «μετασεισμοί»
Μία από τις μαζικότερες κινητοποιήσεις στη μεταπολίτευση. Οι αντιδράσεις κυβέρνησης και κομμάτων και ο δρόμος στην επόμενη μέρα.

Πρωτοφανούς μαζικότητας ήταν οι συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου σε όλη την Ελλάδα, για τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την τραγωδία των Τεμπών, ζητώντας να χυθεί φως και να αποδοθεί δικαιοσύνη για τη σιδηροδρομική τραγωδία που στέρησε τη ζωή 57 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων πολλών νέων παιδιών.
Στην Αθήνα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολλών, πραγματοποιήθηκε ένα από τα μαζικότερα συλλαλητήρια της μεταπολίτευσης, ενώ ανάλογες ήταν οι εικόνες και από δεκάδες πόλεις, χωριά και νησιά της χώρας. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ένωσαν τις φωνές τους και με την παρουσία τους, απέτισαν φόρο τιμής στα 57 θύματα των Τεμπών και ζήτησαν να απαντηθούν όλα τα ανοιχτά ερωτήματα, φωνάζοντας «Δεν έχω οξυγόνο».
Τα επεισόδια που συνέβησαν κοντά στη λήξη της συγκέντρωσης δεν στάθηκαν ικανά να αλλοιώσουν το μήνυμά της.
Το «κύμα» των Τεμπών κινήθηκε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, με συγκεντρώσεις συμπαράστασης από ομογενείς αλλά και πολίτες άλλων χωρών να πραγματοποιούνται από την Ισλανδία μέχρι τη Νέα Υόρκη και το μήνυμα των Τεμπών να φτάνει μέχρι την Παλαιστίνη.
Δρόμοι γεμάτοι διαφορετικές ηλικίες και χρώματα
Στην Αθήνα, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές κάθε ηλικίας μαζεύτηκαν με επίκεντρο την οδό Αμαλίας, μπροστά από τη Βουλή. Το πλήθος ήταν τόσο μεγάλο που οι «ουρές» έφταναν έως την αρχή της Διονυσίου Αρεοπαγίτου και τους Στύλους του Ολυμπίου Διός προς νότο, έως το Πολεμικό Μουσείο στα ανατολικά, προς δυτικά στην Ερμού χαμηλά μέχρι πέρα από την Καπνικαρέα, ενώ και η Πανεπιστημίου ήταν γεμάτη σε όλο της το μήκος σχεδόν έως πέρα από την Αθηναϊκή Τριλογία (Ακαδημία, Πανεπιστήμιο, Εθνική Βιβλιοθήκη).

Ενώ το κάλεσμα είχε δοθεί για τις 11 το πρωί ο κόσμος άρχισε να προσέρχεται μαζικά σε μεγάλα κύματα από όσους σταθμούς μετρό ήταν ανοιχτοί πέριξ του Συντάγματος. Μετά τις 11 το πρωί ήταν σχεδόν αδύνατο να περπατήσει κανείς με ευκολία και να διασχίσει την πλατεία Συντάγματος. Γονείς με παιδιά, και βρεφικά καρότσια, φοιτητές και φοιτήτριες, εργαζόμενοι σε πολλούς κλάδους, ακόμα και Έλληνες από γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, ταξίδεψαν στην Αθήνα για την πορεία.
Χαρακτηριστικό της συγκέντρωσης ήταν ένα κλίμα πένθους. Παρά τον όγκο του κόσμου, ούτε υβριστικά συνθήματα ακούγονταν, ούτε οχλαγωγία. Με απέραντο σεβασμό οι διαδηλωτές άκουγαν τους συγγενείς των θυμάτων.
Εξάλλου η ανθρωπογεωγραφία των συγκεντρωμένων καθόλου δεν προϊδέαζε για επεισόδια.
Οι οικογένειες των θυμάτων, που ηγήθηκαν της μεγαλειώδους συγκέντρωσης, ζήτησαν να διατηρηθεί ο σεβασμός στη μνήμη των αγαπημένων τους και να επικεντρωθεί η προσοχή στην απόδοση δικαιοσύνης. Παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης για βελτίωση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων, η δημόσια δυσαρέσκεια παραμένει έντονη και αποτυπώθηκε εύλογα στη μαζικότητα με την οποία ο κόσμος διαμαρτυρήθηκε ειρηνικά.
Μολότοφ και μάχες με την αστυνομία
Ένα τέταρτο πριν τις 13:00 μικρές ομάδες κουκουλοφόρων σαν από του πουθενά βγήκαν μέσα από το πλήθος και με σφυριά και καλέμια στα χέρια κατευθύνθηκαν στα κλιμακοστάσια των ξενοδοχείων Μεγάλη Βρετανία και King George. Εκεί μπροστά στα έκπληκτα βλέμματα των συγκεντρωμένων άρχισαν να σπάνε τα μάρμαρα και να μαζεύουν τα «πολεμοφόδια». Μερικά λεπτά μετά οι πρώτες μολότοφ έπεσαν προς τη Βουλή και τα επεισόδια ξεκίνησαν.
Αν αυτή η συγκεκριμένη ομάδα κουκουλοφόρων δεν άρχιζαν να σπάνε τα μάρμαρα ο κόσμος θα είχε παραμείνει ειρηνικά και στην πλατεία και στους δρόμους γύρω από αυτήν για αρκετές ώρες μιας και οι συγκεντρωμένοι είχαν εφοδιαστεί με νερό και τρόφιμα υπολογίζοντας ότι θα παραμείνουν μπροστά από τη Βουλή για αρκετή ώρα.
Η αστυνομία παρά την ιδιάζουσα φύση της συγκέντρωσης και το τεράστιο πλήθος έκανε το επιχειρησιακό λάθος να προσπαθήσει να διαλύσει τους συγκεντρωμένους σε πολλά σημεία. Η ψυχραιμία του κόσμου και ίσως η αγαθή τύχη φρόντισαν να μην πανικοβληθεί ο κόσμος. Η πυκνότητα των διαδηλωτών ήταν μεγάλη και μια έκρηξη πανικού μπορεί να οδηγούσε σε ποδοπάτημα.
Οι διμοιρίες των ΜΑΤ «έσπασαν» τους διαδηλωτές από την πλατεία Συντάγματος προς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Ερμού, Μητροπόλεως και Φιλελλήνων και μέσα σε περίπου μια ώρα τους είχαν απομακρύνει. Περίπου στις 15:00 η πλατεία Συντάγματος ήταν άδεια, καθώς πολλοί συγκεντρωμένοι είχαν αρχίσει να αποχωρούν ειρηνικά. Ωστόσο μια μεγάλη μάζα κόσμου που είχε διαφύγει προς τους Στύλους Ολυμπίου Διός, αλλά και από την Πανεπιστημίου και τους δρόμους γύρω από το Σύνταγμα, επέστρεψε μπροστά από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.
Περίπου 500 μέτρα από την πλατεία Συντάγματος, μέλη του Ρουβίκωνα εισέβαλαν στα γραφεία της Hellenic Train.
Οι αψιμαχίες συνεχίστηκαν με αυξομειούμενη ένταση καθόλη τη διάρκεια του μεσημεριού.
Ο κόσμος παρέμενε στο Σύνταγμα
Αίσθηση και έκλπηξη προκάλεσε η συμπεριφορά των συγκεντρωμένων οι οποίοι, παρά την βία των αστυνομικών αρχών και την εκτεταμένη χρήση χημικών δεν αποχώρησαν από την πλατεία και όταν η ατμόσφαιρα καθάριζε από τα χημικά, επέστρεφαν στον Άγνωστο Στρατιώτη.
Με μικρές αψιμαχίες η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε έως αργά το απόγευμα. Μάλιστα, λίγο πριν τις 19:00 η Αστυνομία επιχείρησε μια τελευταία προσπάθεια να διαλύσει ειρηνικούς διαδηλωτές που παρέμεναν μπροστά από τη Βουλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι απώθησαν βίαια ζευγάρια, γυναίκες, ακόμα και άτομα με κινητικά προβλήματα που κινούνταν με αμαξίδια.
ΕΛ.ΑΣ: 73 συλλήψεις και 29 αστυνομικοί τραυματίες
Η Ελληνική Αστυνομία εξέδωσε ανακοίνωση για τα θλιβερά επεισόδια που έγιναν την Παρασκευή (28/2) στη συγκέντρωση του Συντάγματος για τα Τέμπη. Όπως τονίζεται, περίπου 700 άτομα που είχαν εκμεταλλευτεί το μέγεθος της συγκέντρωσης, ενώθηκαν σε ομάδες και συγκεντρώθηκαν μπροστά από την πλαϊνή είσοδο της Βουλής των Ελλήνων, στη συμβολή των Λεωφόρων Βασ. Αμαλίας και Βασ. Σοφίας, όπου εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση σε βάρος των αστυνομικών και άλλων προσώπων που βρίσκονταν στον προαύλιο χώρο.
Όπως αναφέρει η αστυνομία, συνολικά, τόσο σε προληπτικό επίπεδο αλλά και κατά τη διάρκεια των επιθέσεων, οι αστυνομικοί προχώρησαν σε 220 προσαγωγές ατόμων, από τις οποίες 73 συλλήψεις. Παράλληλα, από τις επιθέσεις τραυματίστηκαν 29 αστυνομικοί, ενώ προκλήθηκαν φθορές σε κτίρια και οχήματα.
Πάντως, διαδηλωτές αντιμετώπισαν επίσης προβλήματα από τα δακρυγόνα. Από το ΕΚΑΒ παραλήφθηκαν 23 πολίτες ενώ άλλοι 11 πήγαν μόνοι τους στα νοσοκομεία. Σημειώνεται ότι από τους τραυματίες 22 είναι άντρες και οι 12 γυναίκες.
Μαξίμου: Η Πολιτεία έχει καθήκον το πάνδημο αίτημα του «ποτέ ξανά» να το μετατρέψει σε πολιτικές για ασφαλείς σιδηροδρόμους
Η Ελληνική Αστυνομία αντέδρασε «ψύχραιμα και με επαγγελματισμό», τονίζει η κυβέρνηση για τα άγρια επεισόδια που σημειώθηκαν μετά τη μεγαλειώδη συγκέντρωση στο Σύνταγμα για τα θύματα της τραγωδίας των Τεμπών.
Ειδικότερα, η πρώτη αντίδραση από το Μαξίμου για το «πολεμικό» σκηνικό μπροστά από τη Βουλή, ήρθε μέσω του Παύλου Μαρινάκη. Σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος επισημαίνει τα εξής:
«Σήμερα συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την εθνική τραγωδία των Τεμπών. Δύο χρόνια από τη νύχτα που χάθηκαν τόσο άδικα 57 συνάνθρωποί μας. Μια νύχτα που τα μοιραία ανθρώπινα λάθη συνάντησαν το πιο άσχημο πρόσωπο του κρατικού μηχανισμού. Για τις οικογένειες των θυμάτων, ο χρόνος σταμάτησε εκείνη τη νύχτα. Πρωτίστως για εκείνους, αλλά και για όλη την κοινωνία, τρία αιτήματα έχουν αξία: Αλήθεια, Δικαιοσύνη, Ποτέ Ξανά.
Τα αιτήματα αυτά, σήμερα εκφράστηκαν συνολικά από τους πολίτες, είτε με τη μαζική και ειρηνική συμμετοχή στα συλλαλητήρια όλης της χώρας αλλά και σε πολλά σημεία εκτός Ελλάδος, είτε με αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, είτε με βουβό τρόπο. Τα αιτήματα και τα συναισθήματα των πολιτών δεν δικαιούται κανένα κόμμα, έστω να διανοηθεί, να τα μετατρέψει σε αιτήματα μικροπολιτικού χαρακτήρα.
Η Δημοκρατία μας απέδειξε τη δύναμή της, προστατεύοντας τους συμπολίτες μας που συμμετείχαν στα ειρηνικά συλλαλητήρια. Δυστυχώς, κάποιες νοσηρές μειοψηφίες, μετά το πέρας των ομιλιών των συλλαλητηρίων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, προσπάθησαν να αμαυρώσουν μία ημέρα πένθους, που ενώνει όλους τους Έλληνες. Η Ελληνική Αστυνομία αντέδρασε ψύχραιμα και με επαγγελματισμό, αποκρούοντας αυτές τις επιθέσεις και αποτρέποντας την κλιμάκωση, με πρωταρχικό μέλημα την προστασία της σωματικής ακεραιότητας των διαδηλωτών.
Στη μνήμη των 57 συνανθρώπων μας που χάθηκαν στο τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, η Πολιτεία έχει καθήκον το πάνδημο αίτημα του «ποτέ ξανά» να το μετατρέψει σε ακόμη περισσότερες πολιτικές για ασφαλείς σιδηροδρόμους».
Παραίτηση Μητσοτάκη και Χρυσοχοΐδη ζητούν τα κόμματα - Ήπιοι τόνοι από το ΠΑΣΟΚ
Μετά και τις μαζικές συγκεντρώσεις, τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης, εκτός του ΠΑΣΟΚ, ζήτησαν την παραίτηση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, αλλά και του πρωθυπουργού, κάνοντας λόγο για «όργιο καταστολής» και καταπάτηση του συνταγματικού δικαιώματος του συνέρχεσθαι.
Σε πιο ήπιους τόνους, το ΠΑΣΟΚ σημείωσε ότι «τα βίαια επεισόδια κάποιων κουκουλοφόρων, που επιτέθηκαν και σε συγκεντρωμένους πολίτες – όπως έχει καταγραφεί σε πολλά βίντεο – δεν αμαυρώνουν τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια ανά την Ελλάδα και το πάνδημο αίτημα για αλήθεια και δικαιοσύνη».
«Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη απέτυχαν να προστατεύσουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις επί μια ολόκληρη εβδομάδα περί δήθεν σχεδίων προετοιμασίας», τόνισε η Χαριλάου Τρικούπη, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να διαμηνύει από το συλλαλητήριο που έγινε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Ηράκλειο Κρήτης, πως «όσοι επένδυσαν από τις πρώτες ώρες του δυστυχήματος στο σκοτάδι της συγκάλυψης και της παραπληροφόρησης, ξεχνούν κάτι: Απέναντι στο σκοτάδι που είχαν επιβάλει, το φως της αλήθειας και της δικαιοσύνης βγαίνει πάντα νικητής».
ΣΥΡΙΖΑ: «Να ανοίξει τον δρόμο στον Μητσοτάκη ο Χρυσοχοΐδης, παραιτούμενος πρώτος»
Σε πιο σκληρούς τόνους, ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ότι «καταπατά συνειδητά σήμερα το συνταγματικό δικαίωμα του Συνέρχεσθαι».
Παράλληλα, υπογράμμισε πως «τα ιστορικά συλλαλητήρια της 28ης Φλεβάρη δεν μπορούν να αμαυρωθούν από τις αθλιότητες που διαπράττει σήμερα η ΕΛ.ΑΣ, με εντολή Μητσοτάκη – Χρυσοχοΐδη».
«Νέοι άνθρωποι που θέλουν να διαδηλώσουν ειρηνικά με τα χέρια ψηλά, ζητώντας Αλήθεια και Δικαιοσύνη αντιμετωπίζονται με βία, δακρυγόνα και αύρες νερού», σημείωσε η Κουμουνδούρου, υποστηρίζοντας ότι «είναι πλέον ολοφάνερο πως οι δυνάμεις της Αστυνομίας είχαν σαφή εντολή να διαλύσουν τη συγκέντρωση με κάθε τρόπο κι όχι να προστατεύσουν τους πολίτες, όπως ψευδώς ισχυριζόταν υποκριτικά ο κ. Χρυσοχοΐδης την περασμένη Τετάρτη».
Και κάλεσε τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να «ανοίξει τον δρόμο στον κ. Μητσοτάκη, παραιτούμενος πρώτος ο ίδιος και στη συνέχεια ο εντολέας του».
Από την πλευρά του, ο Σωκράτης Φάμελλος, που έδωσε το «παρών» στο συλλαλητήριο της Αθήνας, διεμήνυσε πως «οι προβοκάτσιες και ο αυταρχισμός δεν μπορούν να σκιάσουν το πάνδημο αίτημα να αλλάξει σελίδα η χώρα», ενώ υπογράμμισε ότι «η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορούν πλέον να παραμείνουν στη διακυβέρνηση της χώρας. Πρέπει να παραιτηθούν σήμερα. Η κοινωνία δεν τους εμπιστεύεται. Σήμερα τους απονομιμοποίησε οριστικά και αμετάκλητα».
ΚΚΕ: Όργιο καταστολής - Ματαιοπονούν
«Η κυβέρνηση έχει την απόλυτη ευθύνη για το όργιο καταστολής που ξεκίνησε το μεσημέρι ενάντια στη μεγαλειώδη απεργιακή συγκέντρωση και συνεχίστηκε απρόκλητα για ώρες στο κέντρο της Αθήνας», σημείωσε και το ΚΚΕ, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «τα χημικά στο σωρό, οι ‘αύρες’ και οι ρίψεις νερού, το κυνηγητό και οι αθρόες προσαγωγές, με πρόσχημα τη δράση ομάδων ‘κουκουλοφόρων’, τελικά στρέφονται κατά των διαδηλωτών».
Ο Περισσός έστειλε μήνυμα στην κυβέρνηση πως «ματαιοπονούν αν νομίζουν ότι με τέτοιες πρακτικές θα τρομοκρατήσουν τον λαό και θα σβήσουν το ηχηρό μήνυμα που έστειλαν σήμερα πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι σε ολόκληρη τη χώρα».
Νωρίτερα, ο γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, από την μεγαλειώδη συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος, τόνισε πως «οι ευθύνες της ελληνικής κυβέρνησης και όσων κυβέρνησαν μέχρι σήμερα είναι τεράστιες», διαμηνύοντας πως «δεν θα αφήσουμε σε χλωρό κλαρί κανέναν, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται. Η τιμωρία πρέπει να είναι αμείλικτη για να μην ξαναζήσουμε άλλα Τέμπη για εμάς και τα παιδιά μας».