ΗΠΑ: Ζητούν γραπτή δέσμευση από την Τουρκία για απενεργοποίηση των S-400
Σταθερή στη θέση τους παραμένουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά το ρωσικό πυραυλικό σύστημα S-400 που έχει αγοράσει η Τουρκία. Η προεδρία Μπάιντεν φέρεται να ζήτησε γραπτή δέσμευση για την απενεργοποίησή τους, ανοίγοντας έτσι ένα παράθυρο για άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη γειτονική χώρα. Υπενθυμίζεται ότι σε λίγες ημέρες Τζο Μπάιντεν και Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στις 14 Ιουνίου, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ.
Η Ουάσινγκτον ζητά αρχικά γραπτή δέσμευση ότι η Τουρκία μέχρι τώρα δεν έχει ενεργοποιήσει τους S-400 και εν συνεχεία επιδιώκει γραπτή δέσμευση ότι δεν θα ενεργοποιήσει τους πυραύλους ποτέ στο μέλλον. Οι ΗΠΑ τονίζουν, μάλιστα, ότι η αδρανοποίηση των πυραύλων θα ελέγχεται τακτικά από Αμερικανούς αξιωματικούς.
Μόλις, συνταχθεί αυτό το κείμενο από την Τουρκία, οι ΗΠΑ θα το δώσουν στο Κογκρέσο για άρση των κυρώσεων. Η Τουρκία, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, απάντησε αρνητικά και τόνισε ότι επιθυμεί πολιτική λύση για τους S-400 και όχι τεχνική.
Η κρίσιμη συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν
Αμέσως μετά την επιβεβαίωση της συνάντησης με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Ερντογάν είχε μιλήσει για μια «νέα εποχή» στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Κατά πόσον θα επιβεβαιωθεί η αισιοδοξία του Τούρκου προέδρου μένει να φανεί, ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συνάντηση γίνεται μετά τον αποκλεισμό της Άγκυρας από το πρόγραμμα αγοράς εξοπλισμών F-35 και μετά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ.
Σε τελευταίες του δηλώσεις, μάλιστα, ο Ερντογάν είπε ότι θα ρωτήσει τον Αμερικανό πρόεδρο, στη συνάντηση, γιατί «υπάρχει τόση ένταση στις διμερείς σχέσεις», ενώ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του και για τη στήριξη των ΗΠΑ στην κουρδική κοινότητα. Προηγουμένως, πάντως, εμφανίστηκε διατεθειμένος να ανοίξει νέους ορίζοντες στις σχέσεις των δύο χωρών, ύστερα από τις απανωτές επικρίσεις της Δύσης για την τουρκική έλλειψη σεβασμού στις αρχές του κράτους δικαίου.
«Μας ενδιαφέρει να διατηρήσουμε τη μακροχρόνια και πολυδιάστατη συμμαχία μας με τις ΗΠΑ. Παρόλο που υπάρχουν διαφορές, η συνεργασία μας κατάφερε να αμβλύνει τις δυσκολίες», είχε πει ο Ερντογάν. «Από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη, από τη μάχη κατά της τρομοκρατίας στην ενέργεια, από το εμπόριο στις επενδύσεις, η συνεργασία μας με τις ΗΠΑ έχει δυναμική», προσέθεσε ο Τούρκος πρόεδρος, ενώ εστίασε και στην επέκταση της εμπορικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες.
Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας άγγιξαν τα 21 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019 και οι νατοϊκοί σύμμαχοι έχουν δηλώσει ότι στοχεύουν να τις αυξήσουν στα 100 δισ. δολάρια.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημαντικά εμπόδια, όπως οι αμερικανικοί δασμοί στον τουρκικό χάλυβα και, κυρίως, η αγορά των ρωσικών συστημάτων αεράμυνας S-400 από την Άγκυρα το 2019, που ώθησε την κυβέρνηση Τραμπ να αποβάλει την Τουρκία από μια κοινοπραξία παραγωγής αεροσκαφών F-35.