ΗΠΑ Τουρκία: Να ανακαλέσετε το άνοιγμα των Βαρωσίων
Λίγες ώρες μετά το μήνυμα της Ουάσιγκτον προς την Άγκυρα για την επιστροφή του Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στο Καστελόριζο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με νέα παρέμβασή του, ζητά από την Τουρκία να ανακαλέσει την απόφαση για το άνοιγμα των Βαρωσίων. Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της Ουάσιγκτον για τη συγκεκριμένη ενέργεια, την οποία χαρακτήρισε ως ένα προκλητικό και αντιπαραγωγικό βήμα που υπονομεύει την επανέναρξη των συνομιλιών.
«Οι ΗΠΑ ανησυχούν βαθιά για τη μονομερή απόφαση να ανοίξουν εκ νέου τα Βαρώσια και ζητούν την ανάκληση αυτής της απόφασης. Το άνοιγμα των Βαρωσίων είναι ασυμβίβαστο με τις αποφάσεις 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι προκλητικό και αντιπαραγωγικό για την επανέναρξη των συνομιλιών», σημείωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Παράλληλα επισήμανε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις προσπάθειες για την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο και συνεχίζουν να απαιτούν διάλογο και σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, ενώ διατύπωσε και την πάγια αμερικανική θέση για το Κυπριακό. «Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν έναν ολοκληρωμένο διακανονισμό για την επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, καθώς και την ευρύτερη περιοχή».
Νωρίτερα, οι ΗΠΑ αποδοκίμασαν Αποδοκιμάζουν οι ΗΠΑ την αποστολή του ερευνητικού πλοίου Oruc Reis στην ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο έκδοσης νέας τουρκικής Navtex. Σε ανακοίνωσή του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατηγορεί την Άγκυρα ότι οξύνει τις εντάσεις στην περιοχή και «σκοπίμως» βάζει εμπόδια στην έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα. Η ανακοίνωσή αναφέρει τα εξής: «Εξαναγκασμός, απειλές, εκφοβισμός και στρατιωτική δραστηριότητα δεν θα αμβλύνουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλούμε την Τουρκία να τερματίσει αυτήν την εσκεμμένη πρόκληση και να ξεκινήσει αμέσως διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα», δηλώνει η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορταγκους.
Σαφές μήνυμα προς την Τουρκία να αποσύρει το Oruc Reis από το Καστελόριζο έστειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντησή του με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας το βράδυ της Τρίτης 13 Οκτωβρίου 2020, Μαξίμου. «Προφανώς δεν θα προχωρήσουμε σε συζητήσεις υπό αυτές τις συνθήκες, με ένα πλοίο να βρίσκεται εν πλω και αναμένω ότι το ζήτημα θα συζητηθεί εκ νέου στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έτσι ώστε να εξετάσουμε τις τελευταίες εξελίξεις», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας.
Ο κ. Μητσοτάκης, υποδέχθηκε τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας λέγοντας «καλώς ορίσατε, για άλλη μια φορά, εν μέσω αυτών των ιδιαίτερα δύσκολων συνθηκών, δεδομένων των όσων συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες. Θεωρώ πως κανείς δεν θα μπορούσε να είναι ικανοποιημένος με τις πρόσφατες εξελίξεις, ειδικά υπό το φως των συμπερασμάτων του ευρωπαϊκού συμβουλίου. Είναι πολύ σημαντικό να υπενθυμίσουμε σε όλους πως τα όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες ήταν απολύτως ξεκάθαρα».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην πρόσφατη απόφαση η οποία τόνιζε ότι «η επιδίωξη διαλόγου με καλή πίστη και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση», κάτι που σημαίνει, όπως είπε, ότι αποτελεί προϋπόθεση για την βελτίωση της σχέσης μας με την Τουρκία.
«Αυτό που έχουμε δει έκτοτε είναι την επανάληψη των δραστηριοτήτων του Oruc Reis και φυσικά επίσης το άνοιγμα του περίκλειστου παραλιακού μετώπου στα Βαρώσια της Κύπρου, που παρέμενε κλειστό για 46 χρόνια» σημείωσε.
Επίσης ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δώσαμε στην Τουρκία μια ξεκάθαρη επιλογή. Είτε την ανανέωση των σχέσεων της με την Ευρώπη είτε να αντιμετωπίσει συνέπειες αν συνεχιστεί αυτή η επιθετική συμπεριφορά. Δυστυχώς, φαίνεται πως - προς το παρόν - η Τουρκία έχει επιλέξει τον δεύτερο δρόμο. Θα πρέπει να θυμόμαστε πως στην παράγραφο 21 των συμπερασμάτων του Συμβουλίου, καταστήσαμε σαφές πως στην περίπτωση που συνεχιστούν οι μονομερείς ενέργειες και οι προκλήσεις εκ μέρους της Τουρκίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, εμείς - ως Ευρωπαϊκή Ένωση - θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και όλες τις επιλογές που διαθέτουμε. Θα παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο ως τον Δεκέμβριο».
Επανέλαβε ότι η Ελλάδα έχει κάθε πρόθεση να ξεκινήσει έναν παραγωγικό διάλογο με την Τουρκία. «Γνωρίζετε πως και με την διαμεσολάβηση της Γερμανίας συμφωνήσαμε - τουλάχιστον δύο φορές - να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές από το σημείο όπου είχαν σταματήσει τον Μάρτιο του 2016, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας. Αυτό ήταν το αντικείμενο εκείνων των διερευνητικών επαφών. Και δυστυχώς αντί να ορίσουμε μια ημερομηνία - ο κ. Τσαβούσογλου είπε στον υπουργό κ. Δένδια πριν από λιγότερο από μια εβδομάδα ότι η Τουρκία θα καλούσε την Ελλάδα για την έναρξη των διερευνητικών επαφών - και αντί για μια ημερομηνία έναρξης των διερευνητικών επαφών έχουμε το Oruc Reis να πλέει εντός της ελληνικής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης» είπε.
Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα δεν θα προχωρήσει σε συζητήσεις υπό αυτές τις συνθήκες, με ένα πλοίο να βρίσκεται εν πλω, και πρόσθεσε «αναμένω ότι το ζήτημα θα συζητηθεί εκ νέου στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έτσι ώστε να εξετάσουμε τις τελευταίες εξελίξεις. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω ξανά για την ενεργό διπλωματική σας στάση. Ας ελπίσουμε ότι σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο που, όντως, θα κάτσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα συζητήσουμε, σαν λογικοί άνθρωποι. Δεν αναφέρομαι σε εμάς. Καταλαβαίνετε. Να συζητήσουμε αντί για την εμπλοκή σε μια αχρείαστη διπλωματία των κανονιοφόρων».
Μάας: Αυτά που κάνει η Τουρκία αντίκεινται στο πνεύμα όσων συμφωνήσαμε
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας εξέφρασε την έκπληξή του για τις πρόσφατες κινήσεις της Τουρκίας, τόσο το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου στα Βαρώσια όσο και το γεγονός ότι το Oruc Reis απέπλευσε εκ νέου. «Όλα αυτά αντίκεινται στο πνεύμα όσων συμφωνήσαμε, δηλαδή σε κλίμα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης να προσπαθήσουμε με διπλωματικά μέσα να αποκλιμακώσουμε την ένταση της διαμάχης» είπε.
Επισήμανε ότι τις τελευταίες εβδομάδες και μήνες επετεύχθη η αντιπαράθεση που υπάρχει ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα να έρθει στο δρόμο της διπλωματίας. «Χαίρομαι πολύ για το γεγονός ότι με την ουσιαστική βοήθεια του Έλληνα πρωθυπουργού κατέστη δυνατό να ανακοινώσουμε πριν από λίγο καιρό ότι θα πρέπει να γίνουν απευθείας συνομιλίες» σημείωσε.
Στην συνέχεια ο κ. Μάας υπογράμμισε ότι έχει «μεγάλη κατανόηση αν τώρα στην Αθήνα επικρατεί όχι μόνο έκπληξη, αλλά και θυμός, καθώς εκ νέου -δεν είναι η πρώτη φορά- με προκλήσεις από την τουρκική πλευρά όσα είχαμε δρομολογήσει κατ' αρχάς διακόπηκαν», σημειώνοντας ότι στη βάση των αποφάσεων που ελήφθησαν στο συμβούλιο υπάρχει μόνο μία δυνατότητα, η οποία είναι ο διάλογος, για να οδηγηθούμε σε κάποια αποτελέσματα.
«Γι' αυτό λοιπόν θεώρησα καλό να κάνω αυτή την περιοδεία, αυτό το ταξίδι, που με οδήγησε στη Λευκωσία και εδώ στην Αθήνα, όπου και το ταξίδι μου σταματάει. Γιατί θέλω απλά να ανακοινώσω και να δείξω έμπρακτα την αλληλεγγύη και τη στήριξη που έχει η Ελλάδα από όλους εμάς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Γερμανία» κατέληξε ο Χάικο Μάας.
