ΗΠΑ: Πώς διέρρευσαν τα στρατιωτικά σχέδια - Ποια πρωτόκολλα παραβίασαν τα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ

Σφοδρές επικρίσεις και κατηγορίες περί ερασιτεχνισμού δέχονται τα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ. Αφορμή η αποκάλυψη δημοσιογράφου του αμερικανικού περιοδικού The Atlantic πως το όνομά του είχε προστεθεί από λάθος στους αποδέκτες στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Signal μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να του αποσταλούν λεπτομέρειες ενός απόρρητου στρατιωτικού σχεδίου επίθεσης κατά των ανταρτών Χούθι. Μετά την πρωτοφανή γκάφα, ο αρχισυντάκτης του The Atlantic δημοσίευσε άρθρο στο οποίο ανέφερε αναλυτικά τις συνομιλίες μεταξύ του Αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς, του υπουργού των Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς, της προσωπάρχου του Λευκού Οίκου Σούζι Γουάιλς, του επικεφαλής της CIA Τζον Μίλερ και άλλων αναφορικά με σχεδιαζόμενα πλήγματα. 

Παρά το γεγονός πως η Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας επιβεβαίωσε πως «ένα αυθεντικό μήνυμα εστάλη σε έναν μη εξουσιοδοτημένο αριθμό», η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου έσπευσε να ρίξει τους τόνους λέγοντας πως κανένα σχέδιο πολέμου δεν συζητήθηκε και καμία απόρρητη πληροφορία δεν εστάλη στην ομάδα συνομιλίας. Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ σε δηλώσεις του στο NBC χαρακτήρισε το συμβάν ως «σφάλμα χωρίς σοβαρές συνέπειες, το μοναδικό σφάλμα μέσα σε διάστημα δύο μηνών». Όσο για τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς που χρεώνεται τη γκάφα είπε πως «είναι ένας καλός άνδρας και πήρε ένα μάθημα». Παρ' όλα αυτά, το ερώτημα παραμένει αναπάντητο; Πώς είναι δυνατόν να μην έχουν προβλεφθεί προφυλάξεις για τόσο κρίσιμες συζητήσεις στο ανώτατο επίπεδο αναφορικά με την αμυντική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών; 

Τι λέει το πρωτόκολλο- Τι είναι τα κτίρια SCIF;

Όταν πρόκειται για απόρρητες πληροφορίες, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει πολύ συγκεκριμένα πρωτόκολλα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, τα σχέδια πολέμου και ο,τιδήποτε αφορά οπλικά συστήματα θεωρούνται «top secret», άκρως απόρρητα, εξηγεί η Washington Post. Στην συνομιλία στο Signal, ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ αποκάλυψε «επιχειρησιακές λεπτομέρειες» που αφορούσαν τα επερχόμενα πλήγματα, τους στόχους, συγκεκριμένα όπλα που θα εμπλέκονταν αλλά και τους ακριβείς χρόνους των πληγμάτων. Για να διεξαχθεί μία συζήτηση αυτού του είδους, συνήθως απαιτείται οι συνομιλητές να βρεθούν σε μία αίθουσα υψίστης ασφαλείας από όπου απουσιάζουν όλες οι προσωπικές ηλεκτρονικές συσκευές (κινητά, τάμπλετ, λάπτοπ). Αυτά τα κτίρια, γνωστά ως SCIF (Secret Compartmented Information Facilities) έχουν κατασκευαστεί «για να εμποδίσουν τους αντιπάλους να ακούσουν», όπως δήλωσε στην Washington Post ο βουλευτής των Δημοκρατικών Σεθ Μαγκαζίνερ, μέλος της Επιτροπής για την Κυβερνοασφάλεια.

Οι συζητήσεις και τα μηνύματα που ανταλλάσσονται μέσα σε αυτές τις αίθουσες καταγράφονται από ειδικές συσκευές τηλεπικοινωνιών και κρατούνται πρακτικά που εκτυπώνονται και αποθηκεύονται σε σίγουρη θέση. Σύμφωνα με το The Atlantic, η πλειοψηφία των αξιωματούχων που υπηρετούν στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας έχουν στην κατοχή τους από μία τέτοια συσκευή για να είναι πιο εύκολη η επικοινωνία μεταξύ τους ανά πάσα στιγμή όταν πρόκειται να εξετάσουν ευαίσθητα εθνικά θέματα. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει μία τέτοια συσκευή στο σπίτι του στο Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα. Οι πόρτες στα κτίρια SCIF είναι εξοπλισμένες με τεχνολογία ελέγχου πρόσβασης, οι συνδέσεις των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων βρίσκονται σε ένα μόνο σημείο, υπάρχει εγκατεστημένη προστασία κατά των ραδιοσυχνοτήτων ενώ δεν πρέπει να υπάρχει παράθυρο. Σύμφωνα με τον Μαγκαζίνερ, εάν κάποιος αξιωματούχος αδυνατεί να έρθει στις αίθουσες υψίστης ασφαλείας, η κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δικά της κανάλια επικοινωνίας που είναι πιστοποιημένα και υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο. Η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Signal δεν είναι ένα από αυτά τα κανάλια.

Απαγορεύονται οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων σε όσους εργάζονται για την κυβέρνηση

Όσοι συμμετείχαν στην επίμαχη ομάδα-ανάμεσά τους ο Αντιπρόεδρος, ο επικεφαλής της CIA και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας-αποφάσισαν, λοιπόν, να χρησιμοποιήσουν αυτήν την εφαρμογή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων κατά παράβαση όλων των κανόνων κυβερνοασφάλειας. Το Signal κρίνεται συχνά ως το καλύτερο σε ό,τι αφορά την εμπιστευτικότητα γιατί διαθέτει ένα ισχυρό σύστημα κρυπτογράφησης που εμποδίζει οποιονδήποτε βρίσκεται εκτός να έχει πρόσβαση στη συζήτηση. Παρ΄όλ΄ αυτά, για την μετάδοση εξαιρετικά εμπιστευτικών πληροφοριών, το Signal κρίνεται ανεπαρκές. Το ίδιο ισχύει για το iMessage της Apple και το Whatsapp της Meta, συστήματα ανταλλαγής μηνυμάτων που επίσης δεν είναι εξουσιοδοτημένες εφαρμογές από την αμερικανική κυβέρνηση για να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες για την Άμυνα και, φυσικά, ούτε για την αναμετάδοσή τους. Στην πραγματικότητα, ο κίνδυνος προέρχεται από την υποστήριξη που έχουν εγκατεστημένη αυτές οι εφαρμογές αφού τα smartphones και τα λάπτοπ με την σύνδεσή τους στο διαδίκτυο είναι επιρρεπή σε κακόβουλες επιθέσεις.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ Τζέισον Μπάρον που μίλησε στο The Atlantic, «απαγορεύεται σε όλους όσοι εργάζονται για την κυβέρνηση να χρησιμοποιούν εφαρμογές ηλεκτρονικών μηνυμάτων όπως το Signal για υπηρεσιακά ζητήματα παρά μόνο εάν αυτά τα μηνύματα μεταδοθούν ή αντιγραφούν πολύ γρήγορα σε έναν επίσημο κυβερνητικό λογαριασμό». Και πάντα σύμφωνα με τη νομοθεσία για την αρχειοθέτηση των αρχείων του Λευκού Οίκου και των ομοσπονδιακών υπηρεσιών.

Θα μπορούσαν να υποστούν συνέπειες;

Ο συνακόλουθος σάλος από τις αποκαλύψεις προοιωνίζεται αλυσιδωτές αντιδράσεις στους αμερικανικούς πολιτικούς κύκλους στους οποίους ήδη συζητείται έντονα το αίτημα να παραιτηθεί ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ. Ο βουλευτής των Δημοκρατικών και μέλος της Επιτροπής για την Εσωτερική Ασφάλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων Μπένι Τόμσον έχει ζητήσει ήδη την διενέργεια έρευνας υποστηρίζοντας πως η χρήση του Signal για να συζητήσει κανείς ζητήματα που αφορούν τόσο ευαίσθητες πληροφορίες που ανήκουν στην αίθουσα κρίσεων «συνιστά σοβαρή ανικανότητα». Ο επικεφαλής της μειοψηφίας στη Γερουσία Τσακ Σούμερ δήλωσε πως «πρόκειται για την εντυπωσιακότερη παραβίαση στρατιωτικών πληροφοριών που έμαθα εδώ και πάρα, πάρα πολύ καιρό». 

Νομικοί και αναλυτές επισημαίνουν πως η αποκάλυψη απόρρητων στρατιωτικών σχεδίων μέσω μη εγκεκριμένης από την κυβέρνηση εφαρμογής όπως είναι το Signal-ειδικά σε μη εξουσιοδοτημένο παραλήπτη- ενδέχεται να παραβιάζει την αμερικανική νομοθεσία περί Κατασκοπείας αλλά και τη νομοθεσία περί Ομοσπονδιακών Αρχείων αφού στην επίμαχη συζήτηση υπήρχε πρόβλεψη κάποια από τα μηνύματα να εξαφανίζονται αυτόματα. Σχολιαστές επισημαίνουν τα σοβαρά ερωτήματα που προκύπτουν αναφορικά με την διαχείριση της ασφάλειας από τη νέα κυβέρνηση Τραμπ ενώ οι Δημοκρατικοί δεν παραλείπουν να υπενθυμίσουν την επιμονή του Τραμπ το 2015 να διωχθεί ποινικά η Χίλαρι Κλίντον όταν είχε αποκαλυφθεί πως χρησιμοποιούσε ιδιωτικό server για τα mail της ως υπουργός Εξωτερικών. Τελικά, ήταν παιδαριώδης γκάφα ή ίσως κάτι που δεν γνωρίζουμε ακόμη;

Επιμέλεια: Βασιλική Κουκίου