Ποιος είναι ο διαδεδομένος ιός που μπορεί να μολύνει το νευρικό σύστημα

Ο Αναπνευστικός Συγκυτιακός Ιός RSV, ένας από τους «πρωταγωνιστές» στις λοιμώξεις του φετινού χειμώνα, δεν προσβάλλει μόνο το αναπνευστικό σύστημα αλλά μπορεί να μολύνει νευρικά κύτταρα και να διεισδύσει στο νωτιαίο μυελό, προειδοποιούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Tulane, στη Νέα Ορλεάνη.

Πρόκειται για έναν ιό που από το 1956 που ανακαλύφθηκε ήταν γνωστό ότι προσβάλλει μόνο το αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας ήπια κοινά συμπτώματα, όπως βήχα, φτέρνισμα και πυρετό – ωστόσο μπορεί να είναι πιο επικίνδυνος για τα πολύ μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Journal of Infectious Diseases, είναι η πρώτη που αποδεικνύει ότι ο RSV μπορεί να διεισδύσει στα νευρικά κύτταρα και μπορεί να φανερώσει μια πιο ξεκάθαρη σχέση μεταξύ του RSV και των αναφορών για νευρολογικά συμπτώματα στα παιδιά.

Ο RSV είχε ανιχνευθεί στο παρελθόν στο νωτιαίο υγρό παιδιών με επιληπτικές κρίσεις. Επιπλέον, το 40% των θετικών στον RSV παιδιών, κάτω των 2 ετών, έχουν παρουσιάσει οξεία εγκεφαλοπάθεια, εγκεφαλική βλάβη που μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση, απώλεια μνήμης ή γνωστικές δυσκολίες.

Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τις πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της νόσου, καθώς και τη σημασία των προληπτικών μέτρων, όπως τα δύο εμβόλια RSV που εγκρίθηκαν από τον FDA το 2023.

«Αυτός είναι ο πιο κοινός αναπνευστικός ιός στα πρώτα χρόνια της ζωής καθώς και ένας ιός που επηρεάζει τους ηλικιωμένους», δήλωσε ο Δρ. Giovanni Piedimonte, αντιπρόεδρος έρευνας του Πανεπιστημίου Tulane και καθηγητής παιδιατρικής, βιοχημείας και μοριακής βιολογίας και συνεχίζει: «Τα νέα ευρήματα προσθέτουν μια νέα διάσταση στη σημασία των εμβολίων RSV τόσο για τους ηλικιωμένους όσο και για τις μητέρες για την προστασία των μωρών τους».

Οι ερευνητές μελέτησαν τον ιό χρησιμοποιώντας τρισδιάστατες καλλιέργειες περιφερικών νεύρων που αναπτύχθηκαν από βλαστοκύτταρα και έμβρυα αρουραίου. Αφού διαπίστωσαν ότι μπορούν να μολυνθούν από τον RSV, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο RSV προκάλεσε την απελευθέρωση χημειοκινών – πρωτεϊνών που καταπολεμούν τις λοιμώξεις ελέγχοντας τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος – οδηγώντας σε σημαντική φλεγμονή.

Ακόμα και με χαμηλά επίπεδα μόλυνσης από τον ιό RSV, τα νεύρα έγιναν υπεραντιδραστικά στη διέγερση. Σε υψηλότερα επίπεδα, παρατήρησαν προοδευτική εκφύλιση των νεύρων και αυξημένη νευροτοξικότητα λόγω υπερβολικής φλεγμονής. «Αυτή η μελέτη δείχνει ότι όχι μόνο συμβαίνει αυτό, αλλά ο ιός μπορεί να διεισδύσει απευθείας στα νεύρα» αναφέρει καθηγητής.

Η υπεραπόκριση των νευρικών κυττάρων θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα παιδιά που προσβάλλονται από τον RSV είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αργότερα συμπτώματα άσθματος, είπε ο Δρ. Giovanni Piedimonte.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι ο RSV θα μπορούσε να εισχωρήσει στο νωτιαίο μυελό μέσω των περιφερικών νεύρων παρά το γεγονός ότι δεν είχε την ικανότητα να διεισδύσει απευθείας στα νωτιαία νεύρα. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διερευνηθεί αυτός ο μηχανισμός, αλλά ο δρ. Piedimonte θεωρεί ότι χρησιμοποιώντας τα περιφερικά νεύρα για να διεισδύσει στο νωτιαίο μυελό, ο RSV μπορεί να παρακάμψει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, να εισέλθει στο κεντρικό νευρικό σύστημα και να μολύνει τον εγκέφαλο.

Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια σύνδεση μεταξύ του RSV και άλλων νευρολογικών ή αναπτυξιακών διαταραχών, είπε ο Δρ. Piedimonte.

«Αν όντως επιβεβαιωθεί σε μελλοντικές μελέτες ότι ιοί σαν αυτόν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αυτό θα ανοίξει ένα τεράστιο κουτί της Πανδώρας» υπογραμμίζει ο καθηγητής.

Στους συγγραφείς της μελέτης περιλαμβάνονται οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Tulane, Kevin Pollard, Vicki Traina-Dorge, Stephen Medearis, Alexander Bosak, Greg Bix και Michael Moore.