Ιδιωτικό χρέος: Το νούμερο ένα «αγκάθι» της ελληνικής οικονομίας
Σημαντική απειλή για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας παραμένει το υψηλό ιδιωτικό χρέος, το οποίο αφορά τόσο φυσικά πρόσωπα όσο και επιχειρήσεις, οι οποίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες, παρά τις όποιες ρυθμίσεις έχουν γίνει. Την ίδια στιγμή, προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι η Κομισιόν ζητά από την Ελλάδα να μην προχωρά σε ρυθμίσεις, όπως καταγράφηκε στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Μεταπρογραμματικής Εποπτείας της χώρας μας. Κι αυτό διότι παράγοντες της αγοράς και εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου αναφέρεουν ότι θα πρέπει να γίνουν ρυθμίσεις με σκοπό να πάρουν οικονομική «ανάσα», εξαιτίας των διογκούμενων χρεών προς όλες τις κατευθύνσεις.
Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το κόκκινο ιδιωτικό ληξιπρόθεσμο χρέος έχει εκτοξευτεί σχεδόν στα 260 δισ. ευρώ και η κατανομή του είναι ως εξής:
Χρέη σε εφορία (113,7 δισ. ευρώ
Οφειλές προς ΕΦΚΑ 45,67 δισ. ευρώ
«Κόκκινα» δάνεια σε funds 87 δισ. ευρώ
Μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε τράπεζες 13,2 δισ. ευρώ
Πάνω από 2 εκατ. πολίτες με τον κίνδυνο αναγκαστικών μέτρων
Την ίδια στιγμή, σχεδόν 4 εκατομμύρια πολίτες έχουν οφειλές στην εφορία, με περίπου 2 εκατομμύρια να κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, ήτοι κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, ενώ το 40% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές, όταν η τελευταία ρύθμιση χρεών θέτειεκτός 4 στις 5 επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Ακόμη, σε 1.412.322 έχουν ληφθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (κατασχέσεις και πλειστηριασμοί), οι οφειλέτες στους οποίους δύναται να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα φτάνουν 2.036.867, ενώ το 2022 επιβλήθηκαν 518.622 αναγκαστικά μέτρα είσπραξης οφειλών (κατασχέσεις και πλειστηριασμοί), με τον αριθμό να καταγράφει αύξηση κατά 104,9% σε σχέση με το 2021 (253.083).
Η αντίδραση της Κομισιόν
Την κατηγορηματική αντίθεσή της για τις νέες ρυθμίσεις χρεών στην Εφορία διατυπώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη δεύτερη έκθεση εποπτείας για την Ελλάδα εκφράζοντας την πάγια θέση της ότι υπονομεύουν την κουλτούρα των πληρωμών.
Μάλιστα η Κομισιόν επικρίνει με μεγάλη αυστηρότητα τα νέα προγράμματα αποπληρωμής των οφειλών που «τρέχουν» αυτή την περίοδο για τα χρέη της ενεργειακής κρίσης, καθώς και για την επανένταξη στα παλιά σχήματα των ρυθμίσεων με τις 72, 100 και 120 δόσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χτυπάει καμπανάκι για τις ρυθμίσεις χρεών αναφέροντας ότι «η κατ’ επανάληψη δημιουργία έκτακτων προγραμμάτων ρύθμισης οφειλών και η εκ νέου έναρξη λειτουργίας προηγούμενων σχημάτων, ιδίως χωρίς επαρκείς διασφαλίσεις και κυρώσεις για το φιλτράρισμα και την αποτροπή στρατηγικών κακοπληρωτών, θα μπορούσε να υπονομεύσει την αξιοπιστία του βασικού σχήματος πληρωμών και να είναι επιζήμια στην κουλτούρα πληρωμών».
Εν αναμονή των εκλογών
Ωστόσο, όπως αποτυπώνουν τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ το ενδιαφέρον παραμένει περιορισμένο, με μόλις 13.773 φορολογούμενους συνολικά να έχουν υποβάλλει αίτηση για να επανενταχθούν στις παλαιές ρυθμίσεις των 72 και 120 δόσεων, αλλά και να εντάξουν τις νέες οφειλές της ενεργειακής κρίσης σε 36 ή 72 δόσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι 8.595 επέλεξαν να αναβιώσουν τις παλαιές ρυθμίσεις των 36-72 δόσεων και 120 δόσεων, τη στιγμή που τις 120 δόσεις απώλεσαν περίπου 190.000 φορολογούμενοι και τις 36-72 δόσεις περίπου 10.000.
Ακόμα μικρότερο είναι το ενδιαφέρον για τη νέα ρύθμιση των 36-72 δόσεων, καθώς έχουν υποβάλει αίτηση και έχουν πληρώσει την πρώτη δόση της ρύθμισης 5.178 φυσικά και νομικά πρόσωπα ρυθμίζοντας οφειλές 131,798 εκατ. ευρώ. Σε όλες τις περιπτώσεις οι δικαιούχοι – υπόχρεοι έχουν δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση μέχρι τις 31 Ιουλίου. Πάντως, δεν αποκλείεται πολλοί πολίτες να είναι σε αναμονή, ενόψει και του αποτελέσματος της κάλπης της 25ης Ιουνίου.
Η κατάσταση των μικρομεσαίων
«Χωίς ανάσα» μένουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας, εξαιτίας των ληξιπρόθεσμων χρεών τους, κάτι το οποίο προκαλεί πολύ μεγάλη ανησυχία, εν όψει και της πολύ δύσκολης συνέχειας. Όπως προκύπτει από τα τελευταία ευρήματα της έρευνας οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ , το 38,2% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είχε τουλάχιστον 1 ληξιπρόθεσμη οφειλή.
Ως εκ τούτου, παραμένει εκτός το πιο δύσκολο κομμάτι της πανδημίας, όταν επιχειρήσεις έκλεισαν λόγω lockdown και η οικονομική δραστηριότητα «πάγωσε», με το ιδιωτικό χρέος να εκτοξεύεται στα ύψη.
Την ίδια στιγμή, εάν κάποιος είχε μπει σε ρύθμιση 24 ή 48 δόσεων, βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, εξαιτίας της μεγάλης ακρίβειας και θέλει να ωφεληθεί από την τελευταία ρύθμιση της κυβέρνησης, δεν μπορεί να μεταφέρει το χρέος του σε 36, 72 ή 120 δόσεις.
