Η χώρα που σκέφτεται να απαγορεύσει τα κατοικίδια

"Ο σκύλος μου με κοιτά με τα αθώα και όμορφα μάτια του. Μου ζητά να τον βγάλω βόλτα, αλλά δεν τολμάω. Θα μας συλλάβουν», λέει η Μάσα, αναφερόμενη στο νέο κύμα συλλήψεων κηδεμόνων κατοικίδιων και κατασχέσεων των ζώων τους, στην πρωτεύουσα του Ιράν, την Τεχεράνη.

Πρόσφατα, η αστυνομία ανακοίνωσε ότι είναι έγκλημα η βόλτα του σκύλου σε πάρκα της χώρας. Η συγκεκριμένη απαγόρευση αιτιολογήθηκε ως μέτρο «για την προστασία της ασφάλειας του κοινού». Την ίδια ώρα, το κοινοβούλιο της χώρας μπορεί σύντομα να εγκρίνει νομοσχέδιο, το οποίο θα απαγορεύει ευρέως την κατοχή κατοικίδιων.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, για την κατοχή κατοικίδιων θα απαιτείται άδεια που θα εκδίδεται από ειδική επιτροπή. Επιπλέον, θα υπάρχει ελάχιστο πρόστιμο περίπου 800 δολαρίων «για την εισαγωγή, την αγορά, την πώληση, τη μεταφορά και τη διατήρηση» πλειάδας ζώων, συμπεριλαμβανομένων κατοικίδιων, όπως γάτες, χελώνες και κουνέλια.

«Αυτές οι συζητήσεις ξεκίνησαν πριν από πάνω από μια δεκαετία, όταν μια ομάδα Ιρανών βουλευτών προσπάθησαν να προωθήσουν έναν νόμο για την κατάσχεση όλων των σκύλων και την παραχώρησή τους σε ζωολογικούς κήπους, ή την εγκατάλειψή τους σε ερήμους», δηλώνει στο BBC ο πρόεδρος της ένωσης κτηνιάτρων του Ιράν, δρ. Παγιάμ Μοχέμπι, ο οποίος είναι αντίθετος με το νομοσχέδιο.

«Με τα χρόνια έκαναν μερικές τροποποιήσεις και συζήτησαν ακόμη και τη σωματική ποινή για τους κηδεμόνες σκύλων. Αλλά το σχέδιό τους δεν προχώρησε», τονίζει ο ίδιος.

Το Ιράν ήταν από τις πρώτες χώρες της Μέσης Ανατολής που ενέκριναν νόμο για την ευημερία των ζώων, το 1948. Η κυβέρνηση χρηματοδότησε το πρώτο ίδρυμα για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ζώων. Ακόμη και η βασιλική οικογένεια της χώρας είχε σκύλους ως κατοικίδια.

Όμως, η Ισλαμική Επανάσταση, που οδήγησε στην πτώση του σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, άλλαξαν πολλές πτυχές της ζωής των Ιρανών και των κατοικίδιων τους. Στα μάτια του νέου καθεστώτος, οι σκύλοι έγιναν σύμβολο της «δυτικοποίησης» που ήθελαν να περιορίσουν.

«Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κανονισμός για την κατοχή σκύλων. Οι αστυνομικές δυνάμεις συλλαμβάνουν τους ανθρώπους γιατί βγάζουν βόλτα τα ζώα ή ακόμη και επειδή τα έχουν στο αυτοκίνητο, με βάση τη δική τους ερμηνεία για το τι θα μπορούσε να θεωρηθεί σύμβολο δυτικοποίησης», λέει στο BBC ο δρ. Άσκαν Σεμιράνι, κτηνίατρος στην Τεχεράνη.

Οι αρχές έχουν δημιουργήσει μέχρι και «φυλακή» για τα κατοικίδια που κατάσχονται, σύμφωνα με τον Σεμιράνι. «Έχουμε ακούσει πολλές ιστορίες φρίκης για αυτό το μέρος. Τα ζώα κρατούνταν για πολλές ημέρες σε υπαίθριες εγκαταστάσεις, χωρίς κατάλληλη τροφή ή νερό, ενώ οι ιδιοκτήτες τους αντιμετώπιζαν κάθε είδους νομικό πρόβλημα», συμπληρώνει.

Τα οικονομικά προβλήματα του Ιράν, έπειτα από χρόνια δυτικών κυρώσεων, επίσης έχουν παίξει ρόλο στο νέο νομοσχέδιο. Οι αρχές έχουν απαγορεύσει τις εισαγωγές τροφών για κατοικίδια για πάνω από τρία χρόνια, στο πλαίσιο της προσπάθειας να διατηρηθούν τα αποθέματα ξένου συναλλάγματος.

Σε ένα κλάδο που κυριαρχείται από ξένες εταιρείες, αυτό σήμαινε αύξηση των τιμών εντός των συνόρων, ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία μιας μαύρης αγοράς. «Εξαρτόμαστε πολύ από ανθρώπους που φέρνουν λαθραία τροφές», δηλώνει ιδιοκτήτης κτηνιατρικής κλινικής στην πολη Μάσαντ. «Οι τιμές είναι τώρα πενταπλάσιες σε σύγκριση με πριν από λίγους μήνες», συμπληρώνει.

«Η ποιότητα των τροφών που παράγεται εντός ων συνόρων είναι πολύ κακή. Τα εργοστάσια χρησιμοποιούν φτηνό κρέας ή ψάρι, ακόμη και συστατικά που έχουν χαλάσει», τονίζει ο ίδιος.

Το νέο νομοσχέδιο δεν βάζει στο στόχαστρο μόνο τους σκύλους. Οι γάτες επίσης αναφέρονται στη λίστα των ζώων, η οποία περιλαμβάνει ακόμη και... κροκόδειλους. Και αυτό παρότι από το Ιράν «κατάγονται» οι γάτες Περσίας, μία από τις πιο διάσημες ράτσες. «Μπορείτε να το πιστέψετε ότι οι γάτες Περσίας δεν είναι ασφαλείς στην πατρίδα τους; Αυτός ο νόμος δεν έχει καμία λογική», αναφέρει χαρακτηριστικά κτηνίατρος από την Τεχεράνη.

Το νομοσχέδιο είναι ντροπιαστικό, καταγγέλλει από την πλευρά του ο πρόεδρος της ένωσης κτηνιάτρων. «Αν το κοινοβούλιο το εγκρίνει, οι επόμενες γενιές θα μας θυμούνται ως τους ανθρώπους που απαγόρευσαν τους σκύλους, επειδή είναι σκύλοι και τις γάτες, επειδή είναι γάτες», τονίζει ο δρ. Μοχέμπι.