«Η πρώτη μου γουλιά ήταν στα 13 μου. Έφτασα στον πάτο. Ή θα πέθαινα ή θα ζητούσα βοήθεια!»
Όταν πέφτει το σκοτάδι και μαζί πέφτουν και οι μάσκες της ανεμελιάς…Παιδιά από τα 13 - 14 τους χρόνια που μετά το σχολικό κουδούνι, αναζητούν τη διασκέδαση σε νυχτερινά μαγαζιά και σε μερικά ποτήρια με αλκοόλ
«Με λένε Νίκο και είμαι αλκοολικός. Η πρώτη μου γουλιά ήταν στα 13 μου χρόνια. Δούλευα στο μαγαζί του θείου μου και σε ένα ποτήρι είχε περισσέψει λίγο ουίσκι. Περιέργεια. Το ήπια και στον πάτο του ποτηριού άφησα τη ντροπή και τις αναστολές μου. Μέσα μου τίποτα δεν ήταν πια το ίδιο. Από παιδί ήμουν μοναχικός. Το ποτό με άλλαζε. Μικρές ποσότητες στην αρχή και κρυφά. Γινόμουν πιο κοινωνικός, πιο βατός στους άλλους. Δεν ήμουν στην απ’ έξω.
Το 1998 έγινε το μπαμ. Έπινα από τις 7 το πρωί πριν πάω στη δουλειά. Βότκα για να μη μυρίζει. Έπρεπε να φύγει το τρέμουλο για να οδηγήσω. Για να καθαρίσω το μυαλό μου. Το καθάριζα με σκουπίδια. Μετά από έναν χρόνο έχασα τη γυναίκα μου και τη δουλειά μου. Απολύθηκα. Τα έχασα όλα. Έπινα όλη μέρα, όπου και αν βρισκόμουν. Πάλι όμως δεν ήμουν αλκοολικός.
Το 2002 κατέληξα να μένω σε ένα μικρό, κρύο και άθλιο δωμάτιο στην ταράτσα μιας πολυκατοικίας. Ζητιάνευα, δανειζόμουν απ’ όπου μπορούσα, έφτασα να κλέβω για να πίνω. Πέρασα πολλά Χριστούγεννα τρώγοντας υπολείμματα που έβρισκα στα σκουπίδια. Είχα χάσει τον έλεγχο και το μυαλό μου. Έφτασα στον πάτο. Ή θα πέθαινα ή θα ζητούσα βοήθεια. Ξέρω ότι θα είμαι πάντα αλκοολικός σε ανάρρωση.»
Η μαρτυρία του Νίκου, είναι η συγκλονιστική, σκληρή αλήθεια ενός ανθρώπου που ξεκίνησε να πίνει από παιδί. Είναι όμως και η προσπάθεια που κάνουν στο κέντρο απεξάρτησης ΟΑΣΙΣ -που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη- να ενημερώσουν, μας λένε. Να αποτρέψουν τα νέα παιδιά ακόμα και να δοκιμάσουν ένα ποτό όταν βρίσκονται στην εφηβεία, μέσα από τη δημοσιοποίηση τέτοιων ιστοριών. Ο κύριος Δαμιανός Δουίτσης, Σύμβουλος Απεξάρτησης στο συγκεκριμένο κέντρο, πρώην αλκοολικός και πρώην χρήστης ουσιών και ο ίδιος, δηλώνει μέσω του Flash.gr, πως όλα ξεκινούν από τις πρώτες «δοκιμές»…
«Οι γονείς πρέπει να προστατεύουν τα παιδιά τους με σοβαρότητα και πρώτα απ’ όλα να μην τους δίνουν ποτέ να δοκιμάζουν στο σπίτι. Μην παίζετε με τη φωτιά, γιατί όταν δοκιμάζει κάποιος σε αυτές τις μικρές ηλικίες, προεφηβεία και εφηβεία, μπορεί να ξεκινήσει ένα ταξίδι σαν το δικό μου ή και χειρότερο. Είμαι 33 χρόνια καθαρός και ασχολούμαι με ανθρώπους οι οποίοι έχουν φτάσει στον πάτο.
Όλα να ξέρετε ότι ξεκινούν από τις πρώτες δοκιμές, όπως έκανα κι εγώ κάποτε που γλυκάθηκα και είπα, εδώ είμαστε! Οι γονείς πρέπει να το αντιμετωπίζουν σοβαρά αυτό το θέμα και να περάσουν στο παιδί τους το μήνυμα ότι ποτό πίνουμε μετά τα 18. Αυτό άλλωστε το λέει και ο νόμος για κάποιο λόγο. Πολλαπλά πιο επικίνδυνο είναι το ποτό στους ανήλικους απ’ ότι στους ενήλικες. Έχω περίπτωση με τραγικά αποτελέσματα, όχι απλά μια νοσηλεία στο νοσοκομείο. Νέα παιδιά που έρχονται εδώ, ξεκίνησαν με τις δοκιμές τους και δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν. Δεν ξεκίνησαν ως αλκοολικοί…»
«Λέω στους γονείς πως τα παιδιά τους πίνουν και μου λένε…Εντάξει, αρκεί να μην το παρακάνουν!»
Ο κύριος Δουίτσης, επισκέπτεται, μας λέει και πολλά σχολεία. Αυτό που διαπιστώνει δεν διαφέρει και πολύ από τη δική του ιστορία. Παιδιά που θέλουν ν’ ανήκουν σε μια ομάδα ακόμα και μέσα από την κατανάλωση οινοπνεύματος, έφηβοι που θέλουν να καλύψουν τις ανασφάλειές τους, μαθητές που έχουν υποτιμήσει το πρόβλημα κι έχουν υπερτιμήσει τις αντιστάσεις τους…
«Τα νέα παιδιά, γιατί κάνω ομιλίες και σε σχολεία, δεν μπορούν να πουν όχι. Εφόσον λοιπόν οι δύο τρεις της παρέας, οι κολλητοί τους πίνουν, για να ανήκουν στην παρέα θα πιούν και αυτά. Η δοκιμή όμως είναι πολύ πολύ επικίνδυνη όταν ο άνθρωπος είναι 13, 14,15 χρόνων με ένα ψυχισμό πολύ ευάλωτο, με τα κόμπλεξ του, του πώς φαίνομαι, του τι θέλω να δείξω, είτε είναι κορίτσι, είτε είναι αγόρι. Είτε πιει για να απελευθερωθεί, είτε πιει για να χορέψει, είτε πιει για να φλερτάρει. Αυτό είναι άκρως επικίνδυνο γιατί γράφει μέσα του. Αισθάνεται ότι το βοηθάει να νιώσει πιο άνετα, για να μπορέσει ν’ ανταπεξέλθει, να χορέψει, να σταθεί σε μια παρέα, να κάνει τις «μαγκιές» του.
Δεν θα ξεχάσω αυτό που έχω ακούσει από γονέα μορφωμένο, ο οποίος λέει… εγώ στην κόρη μου δίνω για να εξοικειωθεί, να μάθει από έφηβη, έτσι ώστε όταν βγει έξω να μην της βάλουν να πιει και μετά την αποπλανήσουν ή να μη χάσει τον έλεγχό της. Εδώ ακόμα και ενήλικες άνθρωποι πίνουν και βλέπεις ότι κάποιες φορές μπορεί να χάσουν τον έλεγχο ή μπαίνουν στο αυτοκίνητο και οδηγούν και γίνονται επικίνδυνοι και προκαλούν τόσα ατυχήματα. Αυτά στα λέω γιατί τέτοιος ήμουνα, με τέτοιους έκανα παρέες στην εφηβεία μου και αυτά συζητώ με τους έφηβους στα σχολεία που πηγαίνω και ξέρω ακριβώς τη νοοτροπία και το πώς το βλέπουν.»
Συνεπώς ο ρόλος των γονέων είναι καθοριστικός μας λέει ο Σύμβουλος Απεξάρτησης. Αυτό και η νομοθεσία που δεν εφαρμόζεται, βάζοντας σε κίνδυνο ανήλικα παιδιά που αδυνατούν τα ίδια να προστατεύσουν τον εαυτό τους…
«-Τα παιδιά τι σας λένε στα σχολεία που όπως λέτε, επισκέπτεστε;
Σώπα μου λένε. Σιγά, αλκοόλ είναι. Δηλαδή το θεωρούν νερό. Είναι τέτοια η εντύπωση και η άποψη που έχουν ότι το ποτό δεν είναι και κάτι τρομερό. Σε όλα αυτά όμως έχει «ποτίσει» και η ελληνική κοινωνία που σε αρκετές περιπτώσεις, θεωρεί ότι το ποτό είναι εντάξει. Γιατί όταν πω σε κάποιον ότι η κόρη σου ή ο γιος σου στα 16 τους, πίνουν, μου λένε…εντάξει, αρκεί να μην το παρακάνουν! Μα δεν έχει έλεγχο, ο δεκαεξάρης.
Αλλά το πρόβλημα ξεκινάει από το γεγονός ότι έχει πρόσβαση στο αλκοόλ ένας έφηβος. Δεν μπορεί να μην εφαρμόζεται ο νόμος που απαγορεύει την προσφορά αλκοόλ σε εφήβους... Δεν μπορεί να πηγαίνει σε ένα super market, σ’ ένα mini market, σ’ ένα club, σ ένα καφέ ένας ανήλικος -φανερά ανήλικος- και να του σερβίρουν αλκοόλ ή να του πουλάνε αλκοόλ. Σ’ ένα περίπτερο. Αυτό θα πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί.»
ΕΛ.ΑΣ «Ο νόμος είναι ξεκάθαρος και δεν τηρείται. Είναι αρκετές οι συλλήψεις που γίνονται»
Αυτή είναι η πραγματικότητα όταν πέφτει το σκοτάδι και μαζί πέφτουν και οι μάσκες της ανεμελιάς…Παιδιά από τα 13 - 14 τους χρόνια που μετά το σχολικό κουδούνι, αναζητούν τη διασκέδαση σε νυχτερινά μαγαζιά και σε μερικά ποτήρια με αλκοόλ που τους σερβίρονται χωρίς ίχνος δισταγμού, παρά το νεαρό της ηλικίας και την απαγόρευση από το γράμμα του νόμου. Η περίπτωση του club της Βουλιαγμένης με τους μαθητές που κατανάλωσαν οινοπνευματώδη ποτά και κατέληξαν να λιποθυμούν το ένα πίσω απ’ το άλλο, δεν είναι η μοναδική. Η Εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, Κωνσταντία Δημογλίδου, με την οποία συνομιλήσαμε, μας είπε πως είναι πολλές οι φορές που προχωρούν σε συλλήψεις, καθώς διαπιστώνουν πως ανήλικοι βρίσκονται ανάμεσα στους θαμώνες κέντρων διασκεδάσεως…
«Συνήθως υπάρχει η δικαιολογία ότι ένα παιδί 15 ετών μπορεί να μοιάζει και με παιδί 18 ετών. Γι αυτό ακριβώς δεν είναι λίγες οι φορές που η αστυνομία εισέρχεται σε τέτοιους χώρους για έλεγχο και διαπιστώνει ότι υπάρχουν ανήλικοι που καταναλώνουν και αλκοόλ. Και είναι αρκετές οι συλλήψεις που γίνονται. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι το βλέπαμε πολύ συχνά στις τουριστικές περιοχές, με ελέγχους που έκαναν μεικτά κλιμάκια . Η οικονομική αστυνομία μαζί με αστυνομικούς από τα τοπικά αστυνομικά τμήματα, υπαλλήλους του ΣΔΟΕ, ακόμα και τελωνειακούς για το θέμα νόθευσης των ποτών. Γίνεται ολοκληρωμένος έλεγχος.
Οι ιδιοκτήτες αυτών των επιχειρήσεων γνωρίζουν πολύ καλά την υποχρέωση που έχουν να ελέγχουν ποιος εισέρχεται στο κατάστημα. Αν είναι ανήλικος απαγορεύεται η προσφορά αλκοόλ και μάλιστα τους υποχρεώνει η νομοθεσία να το έχουν σε εμφανές σημείο στην επιχείρηση, ότι απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών κάτω των 17, άρα να το δει κι ο ανήλικος που μπορεί να επισκεφθεί έναν τέτοιο χώρο, ότι απαγορεύεται και ότι αποτελεί αδίκημα.»
Για την ακρίβεια αποτελεί αδίκημα ακόμα και η παρουσία ενός παιδιού σε τέτοιους χώρους, εκτός κι αν πρόκειται για ιδιωτική εκδήλωση, συνοδεία γονέων. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος και προβλέπει...
Άρθρο 4
Ρύθμιση για τα αλκοολούχα ποτά
Απαγορεύεται σε ανηλίκους η είσοδος και παραμονή, καθώς και η οποιασδήποτε μορφής απασχόληση σε κέ ντρα διασκεδάσεως και αμιγή μπαρ, καθώς και η κατα νάλωση αλκοολούχων ποτών σε όλα τα δημόσια κέντρα, εξαιρουμένων των περιπτώσεων ιδιωτικών εκδηλώσεων.»
« Όταν υπάρχει συναίνεση του γονέα για μια ιδιωτική εκδήλωση, που σημαίνει ότι μέσα θα βρίσκονται μόνο μαθητές του σχολείου και πάντα υπό την επιτήρηση των εκπροσώπων του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων , η είσοδος επιτρέπεται. Μόνο σε αυτήν την περίπτωση όμως, διαφορετικά όχι. Που σημαίνει ότι ο καταστηματάρχης ή οι υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να ζητούν ταυτότητα για όποιον εισέρχεται στο κατάστημα, ακριβώς για να δουν αν πρόκειται για ενήλικα ή ανήλικο»…σημειώνει η κυρία Δημογλίδου και συμπληρώνει…
«Δυστυχώς η αστυνομία ενημερώνεται όταν ένα παιδί καταλήξει στο νοσοκομείο. Τις περισσότερες φορές δηλαδή ενημερωνόμαστε από το νοσοκομείο, όταν οδηγηθεί εκεί ένα παιδί σε κατάσταση μέθης. Δυστυχώς. Βέβαια υπάρχουν κάποιοι έλεγχοι που γίνονται προληπτικά, οπότε ενημερωνόμαστε ότι υπάρχουν ανήλικοι στα καταστήματα, όπως έγινε πριν από ελάχιστες ημέρες στην Πελοπόννησο, σε μια επιχείρηση στην Πάτρα. Επίσης όταν υπάρχει η πληροφορία ότι μπορεί να γίνει ένα πάρτι που μπορεί να προσφερθεί αλκοόλ στους ανήλικούς, φυσικά και γίνονται έλεγχοι από την αστυνομία. Για εμάς είναι ξεκάθαρη η νομοθεσία, τώρα από εκεί και πέρα το αν σφραγίζεται άμεσα ένα κατάστημα ή όχι, σ’ αυτό δεν μπορούμε να επέμβουμε εμείς. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι αν παραβιαστεί η σφράγιση, να συλλάβουμε για παραβίαση σφραγίδας και πάλι τον υπεύθυνο.»
Δεν είναι τυχαία τα ευρήματα της έρευνας του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακριβείας «Κώστας Στεφανής» (ΕΠΙΨΥ) για την κατανάλωση αλκοόλ στους εφήβους. Διενεργήθηκε το 2022 σε 6.250 μαθητές ΣΤ΄ Δημοτικού, Β΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου. Η πλειονότητα (76,2%) των 15χρονων μαθητών αναφέρουν ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ έστω και μία φορά στη ζωή τους και περίπου οι μισοί (48,5%) τις τελευταίες 30 ημέρες. Περίπου ένας στους τρεις 15χρονους μαθητές αναφέρουν ότι έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά σε όλη τους τη ζωή και ένας στους οκτώ ότι έχουν μεθύσει πολύ πρόσφατα (τελευταίες 30 ημέρες). Τα 15χρονα κορίτσια αναφέρουν κατανάλωση αλκοόλ και μέθη σε όλη τη ζωή σε υψηλότερα ποσοστά (77,9% και 35,3% αντίστοιχα) σε σχέση με τα συνομήλικα τους αγόρια (74,1% και 29,7% αντίστοιχα).
