Η ώρα της ευθύνης
Η ευθύνη γεννιέται όταν δεν λέμε εγκαίρως «όχι». Η φράση του Τρότσκι είναι, δυστυχώς, απολύτως επίκαιρη. Η σφαλιάρα πάει σύννεφο. Δεν εξαιρεί ούτε ναούς ούτε καν τον επονομαζόμενο «ναό της δημοκρατίας». Βουλευτές, πολιτευτές, ηγέτες θρησκευτικοί και πολιτικοί, αρθρώνουν ένα λόγο που δεν αφήνει περιθώρια Δημοκρατικής αντιπαράθεσης. Επί της αντίθετης άποψης δεν επιχειρηματολογούν, αλλά επιτίθενται. Και δεν χρήζει ιδιαίτερης ανάλυσης το «αφού δεν πίπτει λόγος, θα πέσει ράβδος». Το είδαμε τόσο στην Βουλή όσο και στις εκκλησίες που ξαφνικά απέκτησαν πορτιέρηδες-Χριστεμπόρους.
Όσοι υιοθετούν τον τοξικό λόγο, από όπου και αν προέρχονται, στρώνουν χαλί στα επόμενα. Και τα επόμενα, αναμενόμενα, δεν είναι λέξεις. Όσοι επιχειρούν δολοφονίες χαρακτήρων επειδή διαφωνούν με την άποψη ή την επιλογή του απέναντι, έχουν σπείρει μίσος και δεν είναι να αναρωτιέται κανείς τι θα φυτρώσει. Ο φασισμός δεν είναι μονάχα ιδεολογία, είναι και κυρίως νοοτροπία. Η επιβολή της άποψης με κάθε τρόπο, η συκοφαντία και η απαξίωση του «αντιπάλου» με ψέματα ή έντεχνα διατυπωμένες αναπόδεικτες υποψίες για όποιον στοχοποιείται, ακόμα και η ενοχοποίηση των θυμάτων, είναι παλιές ναζιστικές μέθοδοι.
Δεν είναι μονάχα ο χρυσαυγίτης τραμπούκος. Είναι και όποιος επιτίθεται με τραμπούκικες μεθόδους. Είτε το κάνει σπίτι του απέναντι στην σύντροφο του, είτε το κάνει από τα τηλεοπτικά παράθυρα, είτε από του βήματος της Βουλής, απέναντι σε όποιον θεωρεί αντίπαλο. Και δυστυχώς όσοι πιστεύουν ότι η ανεκτικότητα είναι στοιχείο της δημοκρατίας ξεχνούν ότι όπως και η Ελευθερία, θέλει και η δημοκρατία αρετή και τόλμη.
Η ελληνική κοινωνία πέρασε τραυματικές εμπειρίες και μοιραία κουβαλάει απωθημένα και συμπεριφορές. Ταυτόχρονα όμως έχει αποκτήσει και εμπειρίες. Μπορεί να αναγνωρίζει εγκαίρως τα φαινόμενα εκφασισμού. Δεν χωράνε πλέον ωραιοποιήσεις και ευφημισμοί. Οι φασίστες είναι φασίστες και οι μόνοι εξαπατημένοι δεν είναι όσοι επιλέγουν να ψηφίζουν κόμματα που φλερτάρουν με τον φασισμό αλλά όλοι οι υπόλοιποι που αργούν να πουν τα πράγματα με το όνομα τους, αναλαμβάνοντας την ευθύνη. Και η ώρα της ευθύνης δεν χωράει καθυστερήσεις.