Halloween: Νύχτα μυστηρίου, παραδόσεων και μεταμφιέσεων τώρα και στην Ελλάδα
Σε καταναλωτική και εμπορική μανία τείνει να μετατραπεί η μετεξέλιξη της αρχαίας κελτικής γιορτής του Samhain, το Αμερικάνικο Halloween που σιγά σιγά έρχεται και στην Ελλάδα.
Φαντασία, μυστήριο και τρόμος συνθέτουν το σκηνικό για το Halloween που παραδοσιακά γιορτάζεται στις 31 Οκτωβρίου και ξετρελαίνει μικρούς και μεγάλους στην Αμερική. Η προέλευση του Halloween έχει τις ρίζες της στο αρχαίο κέλτικο φεστιβάλ του «Samhain».
Οι Κέλτες, γιόρταζαν την πρωτοχρονιά τους την 1η Νοέμβρη, καθώς σηματοδοτούσε το τέλος του θερισμού και του καλοκαιριού και την έναρξη του σκοτεινού χειμώνα. Οι Κέλτες πίστευαν ότι τη νύχτα πριν τη νέα χρονιά, στις 31 του Οκτώβρη οι νεκροί μπορούσαν επιστρέψουν στη γη των ζωντανών για να γιορτάσουν με την οικογένεια ή τη φυλή τους. Κατά τη διάρκεια της γιορτής, άναβαν φωτιές, φορούσαν στολές από κεφάλια και δέρματα ζώων, και προσπαθούσαν να προβλέψουν τη μοίρα ο ένας του άλλου και να εξευμενίσουν τα κακά πνεύματα.
Στην Αμερική, το έθιμο ξεκίνησε με την διοργάνωση ορισμένων δημόσιων εορτασμών, στα πλαίσιο των οποίον οι παραβρισκόμενοι μοιράζονταν τρομακτικές ιστορίες και τοπικούς θρύλους. Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ένα νέο κύμα μετανάστευσης από την Ευρώπη προς την Αμερική, έφερε την άφιξη πολλών Ιρλανδών οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στην εξάπλωση του εθίμου σε όλα τα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Trick or Treat
Πρωταγωνιστές της βραδιάς του Halloween είναι τα παιδιά που ντύνονται με τρομακτικές ή φανταχτερές στολές και πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα ζητώντας γλυκά. Έθιμο που έχει τις ρίζες του στο μεσαιωνικό έθιμο της «guising» ή του «souling». Οι φτωχοί ζητούσαν φαγητό από τα σπίτια και σε αντάλλαγμα προσεύχονταν για τους νεκρούς της οικογένειας.
Το σκάλισμα της κολοκύθας
Χαρακτηριστικό σύμβολο του Halloween είναι οι κολοκύθες που μετατρέπονται σε φανάρια και ονομάζονται και Jack-o’-lanterns. Είναι σύνηθες να χρησιμοποιούνται οι κολοκύθες, σκαλισμένες με ένα «τρομακτικό» πρόσωπο και έχοντας στο εσωτερικό τους κερί ή ρεσό, ως διακοσμητικά.
Η βιομηχανία του Halloween
Κοντά στα 12 δισ. δολάρια αναμένεται να ξοδεύουν φέτος οι Αμερικάνοι για τους εορτασμούς του Halloween, τετραπλάσιο ποσό από ότι ξόδευαν 20 χρόνια πριν. Οι δαπάνες για τα γλυκά αναμένεται να φτάσουν τα 3,5 δισ. δολάρια φέτος, ενώ για τις στολές και τους στολισμούς υπολογίζεται να διαμορφωθούν στα 3,8 δισ. δολάρια το καθένα. Οι ευχετήριες κάρτες αναμένεται να αγγίξουν τα 500 εκατ. δολάρια. Οι καταναλωτές προβλέπεται να ξοδέψουν κατά μέσον όρο 103,63 δολάρια ανά άτομο φέτος, σύμφωνα με τους New York Times.
Αν και οι επικείμενες εκλογές έχουν προκαλέσει ανασφάλεια στους Αμερικανούς καταναλωτές, φαίνεται να μην τσιγκουνεύονται για γιορτές όπως το Halloween, δήλωσε στους New York Times, ο Tom Arnold, καθηγητής χρηματοοικονομικών και ειδικός εμπορίου στο Πανεπιστήμιο του Ρίτσμοντ στη Βιρτζίνια. «Δημιουργεί μια μοναδική εμπειρία σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο του έτους», σημείωσε.
Το 47% των καταναλωτών, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Εθνικής Ομοσπονδίας Λιανεμπορίου των ΗΠΑ, ξεκίνησε να ψωνίζει και να στολίζει το σπίτι του για το Halloween πριν καν μπει ο Οκτώβριος. Οι δαπάνες για το Halloween αυξάνονται σταδιακά εδώ και χρόνια, μία τάση που μπορεί να αποδοθεί στους Millennials (γεννηθέντες μεταξύ 1981 και 1996) και στη Γενιά Ζ (γεννηθέντες μεταξύ 1997-2012), οι οποίοι λατρεύουν τη συγκεκριμένη γιορτή. «Είμαστε σε ένα σημείο, όπου σχεδόν τα τρία τέταρτα των ενηλίκων γιορτάζουν το Halloween, το οποίο έχει σημαντικό αντίκτυπο», σχολίασε μιλώντας για τις ΗΠΑ η Katherine Cullen, αντιπρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Λιανεμπορίου.
Έχουμε και στο χωριό μας Halloween
Τα τελευταία χρόνια δειλά δειλά στο ελληνικό εμπόριο παρατηρείται μία τάση «υιοθέτησης» του Halloween , ωστόσο ο παραδοσιακός αμερικάνικος εορτασμός του στη χώρα μας είναι πάρα πολύ περιορισμένος. Ωστόσο, εποχιακά μαγαζιά αλλά και πολυεθνικές επιχειρήσεις για καθαρά εμπορικούς λόγους αλλά και εξαιτίας της παρουσίας μεγάλου αριθμού τουριστών, δεν χάνουν την ευκαιρία υιοθέτησης της γιορτής.
Στολές φαντασμάτων, σκελετοί, κολοκύθες έχουν γεμίζουν τα ράφια των εμπορικών. Πιο θερμές προετοιμασίες πραγματοποιούν καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ που βάζουν...ελληνιστί τα αποκριάτικα τους και διοργανώνουν «τρομακτικά» θεματικά πάρτι και events προσφέροντας μενού με επιρροές από το Halloween, όπως φαγητά με βάση την κολοκύθα και ποτά που «αχνίζουν». Σε escape roomes διοργανώνονται προβολές ταινιών τρόμου που έχουν αναφορές με το Halloween, όπως το κλασσικό και διαχρονικό Η Νύχτα με τις Μάσκες
Πιο ευρηματικά και με μεγαλύτερη απήχηση είναι τα ζαχαροπλαστεία, τα οποία φτιάχνουν γλυκά, όπως cupcakes και τούρτες, με κλασικές φιγούρες που συναντώνται στην κουλτούρα του Halloween.
Φωτορεπορτάζ - Βίντεο: Γιάννης Κέμμος