143 γυναίκες στη Γροιλανδία: «Μας έβαλαν αντισυλληπτικό σπιράλ χωρίς συναίνεση»
Μια απίστευτη υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γροιλανδία ανάμεσα σε δεκάδες γυναίκες και στο κράτος, με 150 περίπου γυναίκες να μηνύουν το κράτος της Δανίας (σ.σ. η Γροιλανδία ανήκει στη Δανία) για υπαγωγή σε αντισύλληψη χωρίς τη συναίνεσή τους.
Συγκεκριμένα, μια ομάδα 143 γυναικών κινήθηκε νομικά τη Δευτέρα 4/3, απαιτώντας να τους καταβληθούν, συλλογικά, 43 εκατομμύρια κορώνες Δανίας για αυτό που περιέγραψαν ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
«Μας έβαλαν το σπιράλ όταν ήμασταν έφηβες»
Μερικές από τις γυναίκες υποστήριξαν ότι Δανοί γιατροί τους τοποθέτησαν μια ενδομήτρια συσκευή (IUD), όταν ήταν μόλις 12 ετών, σε μια προσπάθεια να μειώσουν τον πληθυσμό της Γροιλανδίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, 4.500 γυναίκες και κορίτσια επηρεάστηκαν μεταξύ 1966 και 1970.
Τον περασμένο Οκτώβριο, 67 γυναίκες εμφανίστηκαν για να απαιτήσουν από το κράτος να τις αποζημιώσει, διαφορετικά θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα, αλλά η κυβέρνηση δεν ενήργησε. Από τότε, ο αριθμός των γυναικών –η καθεμία που αναζητά 300.000 κορώνες Δανίας έχει υπερδιπλασιαστεί.
Η Naja Lyberth, η οποία ήταν η πρώτη γυναίκα που είπε ότι της είχαν τοποθετήσει σπείρα κατά τη διάρκεια μιας κρατικής ιατρικής εξέτασης, όταν ήταν νεαρή έφηβη, χωρίς τη συγκατάθεσή της, κατηγόρησε το κράτος για οργανωμένη επιχείρηση στείρωσης.
Κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι καθυστερεί χαρακτηριστικά, η Lyberth είπε ότι οι γυναίκες, η μεγαλύτερη από τις οποίες είναι τώρα άνω των 80 ετών, δεν μπορούν να περιμένουν άλλο.
«Όσο ζούμε, θέλουμε να ανακτήσουμε τον αυτοσεβασμό και τον σεβασμό μας για τη μήτρα μας. Δεν υπάρχει κυβέρνηση που να αποφασίζει αν πρέπει να κάνουμε παιδιά ή όχι», τόνισε.
Η Lyberth σημείωσε ότι παρόλο που είχε κάνει παιδί στα 35 της, μετά από δυσκολία να μείνει έγκυος, πολλές από τις γυναίκες διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να συλλάβουν. Μια γυναίκα ανακάλυψε μόλις το 2022 ότι της είχαν τοποθετήσει πηνίο.
Πολλές γυναίκες υπέφεραν επίσης από έντονο πόνο, εσωτερική αιμορραγία και κοιλιακές λοιμώξεις.
Προσπάθεια μείωσης του πληθυσμού σε αποικία;
Παρά το γεγονός ότι η Lyberth μοιράστηκε δημόσια την ιστορία της πριν από αρκετά χρόνια, χρειάστηκε πολύς χρόνος για να γίνει το σκάνδαλο ευρέως γνωστό στη Δανία.
Αρκετοί συνδέουν την υπόθεση με την πολιτική που ακολουθούσε η Δανία απέναντι στη Γροιλανδία. Η Γροιλανδία, η οποία ήταν αποικία της Δανίας μέχρι το 1953, έχει τη δική της τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά είναι επίσης μέρος του βασιλείου της Δανίας και έχει δύο εκπροσώπους στο κοινοβούλιο της Δανίας.
Πέρυσι, το δανικό κράτος και η κυβέρνηση της Γροιλανδίας, ξεκίνησαν μια ανεξάρτητη έρευνα για την υπόθεση «της σπείρας» και άλλες πρακτικές πρόληψης εγκυμοσύνης που πραγματοποιήθηκαν στη Γροιλανδία μεταξύ 1960 και 1991, όταν η αυτόνομη επικράτεια ανέκτησε τον έλεγχο του τομέα της υγείας της. Ωστόσο, η έρευνα δεν πρόκειται να εκδοθεί πριν από τον Μάιο του 2025.
Η υπουργός Εσωτερικών και Υγείας της Δανίας, Sophie Løhde, δήλωσε: «Είναι μια τραγική υπόθεση και πρέπει να φτάσουμε στο βάθος του τι συνέβη, γι' αυτό μια ομάδα ερευνητών διεξάγει επί του παρόντος μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα».
