Γηριατρική: Πού άνοιξε το πρώτο τακτικό εξωτερικό ιατρείο στην Ελλάδα

Η γηριατρική είναι αναγνωρισμένη εξειδίκευση σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, ωστόσο είναι ουσιαστικά άγνωστη στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η περίθαλψη των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας της χώρας μας να υπολείπεται ποιοτικά σε σχέση με τα κεκτημένα των ανεπτυγμένων χωρών.

Η ως σήμερα απουσία του κλάδου της γηριατρικής και των αντίστοιχων υπηρεσιών στo πλαίσιo του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) φαίνεται ακόμη πιο παράδοξη, αν αναλογιστούμε ότι η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό ηλικιωμένων στην Ευρώπη.

Ο διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό» Θεοφάνης Ροΐδης και ο διευθυντής της Α’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, καθηγητής Πέτρος Σφηκάκης, ξεκιίνησαν μια πιλοτική προσπάθεια για την κάλυψη του κενού γηριατρικών υπηρεσιών στο ΕΣΥ. Πρόκειται για το πρώτο τακτικό εξωτερικό ιατρείο γηριατρικής που ιδρύεται στο πλαίσιο του ΕΣΥ στην Αθήνα.

Το ιατρείο συντονίζει η ειδική παθολόγος-γηρίατρος, ειδικευθείσα στις ΗΠΑ δρ Ευρυδίκη Κραββαρίτη. Σκοπός του γηριατρικού ιατρείου είναι η ολιστική αντιμετώπιση των περίπλοκων προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με το γήρας, κυρίως δε, αστάθεια βάδισης, πτώσεις, και κατάγματα, κατάθλιψη και προβλήματα μνήμης, υποθρεψία και σαρκοπενία, ακράτεια ούρων, πολυφαρμακία, ευπάθεια σε λοιμώξεις και έλκη του δέρματος.

Όλα αυτά αναφέρονται και ως «γηριατρικά σύνδρομα» και η παρουσία τους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο του ατόμου για ανημποριά και ιατρικές επιπλοκές.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα γηριατρικά σύνδρομα είναι συχνά στον γενικό πληθυσμό των ηλικιωμένων, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι και φυσιολογικά. Σε αντίθεση με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, που μπορεί να τα αποδίδουν απλώς «στα γεράματα» και να αποφεύγουν να τα διερευνήσουν, οι γηρίατροι τα προσεγγίζουν με συστηματικό τρόπο, αναζητώντας πιθανές αναστρέψιμες αιτίες, όπως π.χ. είναι η έλλειψη βιταμίνης Β12 για την αστάθεια βάδισης, ή η υπνική άπνοια για τα νοητικά προβλήματα.

Κάθε ασθενής εξετάζεται με βάση τις αρχές της ενδελεχούς γηριατρικής αξιολόγησης, η οποία καταπιάνεται με πέντε κατηγορίες προβλημάτων υγείας των ηλικιωμένων ανθρώπων: α) κινητικά προβλήματα, β) ψυχοδιανοητικά θέματα, γ) διαταραχές θρέψης, δ) περιπλοκότητα νοσημάτων, φαρμάκων και αποφάσεων, και ε) γηριατρική ευπάθεια, η οποία αποτιμάται με την ύπαρξη ή όχι δυσλειτουργίας του μυϊκού συστήματος ή/και την εξάρτηση από τρίτους για τις βασικές λειτουργίες της καθημερινότητας.

Επιπλέον, ο γηρίατρος προσπαθεί να εκμαιεύσει τις επιθυμίες και το αξιακό σύστημα των ηλικιωμένων ασθενών.

Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία αναλυτικού αρχείου και ευσύνοπτης γνωμάτευσης, όπου καταγράφεται η ανίχνευση και η βαρύτητα καθενός από τα προαναφερθέντα Γηριατρικά Σύνδρομα, και το προτεινόμενο ολιστικό κι εξατομικευμένο πλάνο διεπιστημονικής αντιμετώπισής τους.

Το τακτικό εξωτερικό ιατρείο γηριατρικής στο «Λαϊκό» δέχεται ασθενείς 75 ετών και άνω, μέσω της τηλεφωνικής και διαδικτυακής «γραμμής για την υγεία» 1535, ή μέσω απευθείας παραπομπής από άλλους γιατρούς του νοσοκομείου. Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη πρωί στο κτίριο εξωτερικών ιατρείων επί της οδού Αγίου Θωμά στο Γουδί.

Πέρα από το άμεσο όφελος για την υγεία και την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων συμπολιτών μας, οι ιδρυτές του νέου ιατρείου οραματίζονται ότι θα αποτελέσει κέντρο εκπαίδευσης νέων γιατρών στις γηριατρικές δεξιότητες, σε συνέχεια του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών «Φυσιολογία της Γήρανσης και Γηριατρικά Σύνδρομα» που λειτουργεί στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ από το 2019, όπως επίσης και ότι θα βρουν μιμητές και σε άλλα δημόσια νοσοκομεία της χώρας.