Φινλανδικό μοντέλο στις Ένοπλες Δυνάμεις: Τι θα αλλάξει στη στρατιωτική θητεία
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε ξανά στο «φινλανδικό μοντέλο» στρατιωτικής θητείας, το οποίο εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που ετοιμάζει η κυβέρνηση για τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Σχετικά με τη θητεία, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επανέλαβε την Παρασκευή σε ραδιοφωνική του συνέντευξη ότι «επιλέξαμε το φιλανδικό μοντέλο για τη θητεία το οποίο θα προσαρμοστεί στα ελληνικά δεδομένα» σημειώνοντας παράλληλα ότι τον επόμενο μήνα θα πάει στο Ελσίνκι «για να έχουμε μια σειρά συζητήσεων για το πώς και τι».
«Έχουν μικρή σχετικά στρατιωτική θητεία (σ.σ. στη Φιλανδία), με πολύ όμως σοβαρό κύκλο εκπαίδευσης. Μιλάμε για θητείες που υπολείπονται ακόμα μερικές φορές και των εννέα μηνών, σε μερικές περιπτώσεις όμως στελεχών τους μπορεί και να τον υπερβαίνουν. Λοιπόν, λίγοι μήνες, σκληρής εκπαίδευσης, όμως. Όχι αγγαρείας, όχι σκοπιάς, αλλά εκπαίδευσης, βαριάς εκπαίδευσης» ανέφερε ο κ. Δένδιας και σημείωσε: «Όσο περισσότερο μένει κανείς αν η θητεία δεν είναι χρήσιμη απλώς χάνει τον δικό του χρόνο και το χρόνο του ελληνικού στρατεύματος. Εάν η θητεία είναι χρήσιμη, ο υπάρχων χρόνος είναι απολύτως επαρκής».
Τι είναι όμως το «φιλανδικό μοντέλο» στο στρατό και πώς διαμορφώνει το θέμα της θητείας για οπλίτες και έφεδρους; Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην ιστοσελίδα των φινλανδικών Ενόπλων Δυνάμεων, πρόκειται για ένα μοντέλο γενικής επιστράτευσης, που δημιουργεί και διατηρεί την ετοιμότητα των ΕΔ και εκπαιδεύει τους στρατεύσιμους για στρατιωτικά καθήκοντα εθνικής άμυνας.
Ποιοι κατατάσσονται στις Ένοπλες Δυνάμεις
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Φινλανδίας, κάθε πολίτης είναι υποχρεωμένος να συμμετέχει στην εθνική άμυνα της χώρας. Κάθε άνδρας Φινλανδός πολίτης ηλικίας 18-60 ετών είναι υπόχρεος για στρατιωτική θητεία, ενώ οι γυναίκες μπορούν να υποβάλουν αίτηση για στρατιωτική θητεία σε εθελοντική βάση. Ο υπόχρεος για στρατιωτική θητεία πρέπει να εκπληρώσει είτε ένοπλη ή άοπλη στρατιωτική θητεία είτε μη στρατιωτική (πολιτική) θητεία. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας, οι στρατεύσιμοι λαμβάνουν στρατιωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας. Μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής θητείας, κατατάσσονται στην εφεδρεία των φινλανδικών αμυντικών δυνάμεων.
Όλοι οι άνδρες που κλείνουν τα 18 τους χρόνια πηγαίνουν στο στρατό το ίδιο έτος. Κατά την παρουσία τους στο κέντρο εκπαίδευσης, ελέγχεται η καταλληλότητα των στρατεύσιμων για υπηρεσία. Τους ρωτούν για τις επιθυμίες τους σχετικά με τη θητεία τους και με βάση αυτές, τους δίνουν την ημερομηνία έναρξης και τον τόπο της θητείας τους. Κατά την επιστράτευση δεν καθορίζεται ο συνολικός χρόνος υπηρεσίας των κληρωτών. Εάν ένας στρατεύσιμος δεν κριθεί ικανός για υπηρεσία, απαλλάσσεται από τη στρατιωτική θητεία εν καιρώ ειρήνης. Ο στρατεύσιμος μπορεί να ζητήσει αναβολή της εισόδου του στη θητεία για δικαιολογημένο λόγο.
Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν εθελοντική στρατιωτική θητεία αποστέλλοντας αίτηση σε ένα από τα περιφερειακά γραφεία των ΕΔ. Όλοι οι στρατεύσιμοι ξεκινούν τη στρατιωτική τους θητεία ως ίσοι από κάθε άποψη. Ο καθένας μπορεί να έχει καλές επιδόσεις στη στρατιωτική θητεία, ανεξάρτητα από την καταγωγή του. Ανάλογα με την εκπαίδευση, η στρατιωτική θητεία διαρκεί 165, 255 ή 347 ημέρες. Οι στρατεύσιμοι που εκπαιδεύονται για καθήκοντα τάξης υπηρετούν για 165 ημέρες, όσοι εκπαιδεύονται για καθήκοντα τάξης που απαιτούν ειδικές δεξιότητες και όσοι ολοκληρώνουν την άοπλη υπηρεσία υπηρετούν για 255 ημέρες. Οι στρατεύσιμοι που εκπαιδεύονται για να γίνουν αξιωματικοί, υπαξιωματικοί ή για τα πιο απαιτητικά ειδικά καθήκοντα στην ιεραρχία υπηρετούν 347 ημέρες.
Η στρατιωτική θητεία παρέχει στους στρατεύσιμους στρατιωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας. Στη στρατιωτική θητεία, οι στρατεύσιμοι μπορούν επίσης να μάθουν χρήσιμες καθημερινές δεξιότητες και ηγετικές ικανότητες και να αποκτήσουν τεχνογνωσία και για την επαγγελματική ζωή. Στόχος είναι να μπορούν οι στρατεύσιμοι να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες δεξιότητες και τις γνώσεις τους στα υπηρεσιακά τους καθήκοντα.
Μετά τη στρατιωτική θητεία, αποστρατεύονται στην εφεδρεία. Οι βαθμοφόροι παραμένουν στην εφεδρεία μέχρι να συμπληρώσουν τα 50 τους χρόνια και θα λάβουν το πολύ 80 ή 150 ημέρες επανεκπαίδευσης κατά τη διάρκεια της εφεδρείας τους. Οι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί παραμένουν στην εφεδρεία έως ότου συμπληρώσουν το 60ό έτος της ηλικίας τους, κατά τη διάρκεια του οποίου θα λάβουν το πολύ 200 ημέρες επιμορφωτικής εκπαίδευσης. Κάθε άνδρας ηλικίας 18-60 ετών ανήκει στη βοηθητική εφεδρεία.
Ο φινλανδικός στρατός καταβάλλει ημερήσια αποζημίωση για την κάλυψη των καθημερινών εξόδων κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας. Η ημερήσια αποζημίωση είναι κλιμακωτή, ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας:
- 5,90 ευρώ (1-165 ημέρες)
- 9,80 ευρώ (166-255 ημέρες)
- 13,65 ευρώ (256-347 ημέρες).
Οι γυναίκες λαμβάνουν ένα επίδομα (εξοπλισμού) 1,50 ευρώ ημερησίως για την κάλυψη των εξόδων που δεν καλύπτονται από τις φινλανδικές αμυντικές δυνάμεις, όπως, για παράδειγμα, εσώρουχα.
