Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Οι προτάσεις της Κομισιόν για το κλίμα και την ενέργεια
«Οκ» στην πυρηνική ενέργεια και -υπό προϋποθέσεις- και στο φυσικό αέριο ως επιλέξιμες επενδύσεις στην λεγόμενη πράσινη ατζέντα, είπε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς το εκτελεστικό της όργανο προτείνει να συμπεριληφθούν αυτές οι δύο πηγές ενέργειας ως ενδιάμεσες λύσεις μέχρι την οριστική απεξάρτηση της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με την Επίτροπο Μάιρεντ Μακ Γκίνες, αρμόδια για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, «η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να φτάσουμε εκεί. Η ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων στη μετάβαση είναι το κλειδί για την επίτευξη των στόχων μας για το κλίμα. Σήμερα θέτουμε αυστηρούς όρους για να βοηθήσουμε στην κινητοποίηση της χρηματοδότησης για τη στήριξη αυτής της μετάβασης, μακριά από πιο επιβλαβείς πηγές ενέργειας όπως ο άνθρακας. Και ενισχύουμε τη διαφάνεια της αγοράς, ώστε οι επενδυτές να μπορούν να εντοπίζουν εύκολα τις δραστηριότητες φυσικού αερίου και πυρηνικής ενέργειας σε οποιεσδήποτε επενδυτικές αποφάσεις».
Η πρόταση της Επιτροπής έχει προκαλέσει σημαντικές διαφωνίες ανάμεσα στα κράτη- μέλη της ΕΕ με ορισμένα εξ αυτών, όπως το Λουξεμβούργο και η Δανία να απειλούν με προσφυγή στο Δικαστήριο της ΕΕ κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς θεωρούν ότι ούτε η πυρηνική ενέργεια, αλλά ούτε και το φυσικό αέριο μπορούν να ενταχθούν στην εν λόγω ταξινόμηση.
Ωστόσο, η Γαλλία και η Γερμανία, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ που στηριζονται, η μεν πρώτη από την πυρηνική ενέργεια και η δευτερη από το φυσικό αέριο, στηρίζουν καταρχήν και καταρχάς τις προτάσεις της Κομισιόν, την ώρα μάλιστα που οι τιμές της ενέργειας έχουν πάρει την ανιούσα.
Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εισάγονται σαφείς και αυστηροί όροι, υπό τους οποίους ορισμένες δραστηριότητες πυρηνικής ενέργειας και φυσικού αερίου μπορούν να προστεθούν ως μεταβατικές δραστηριότητες σε εκείνες που ήδη καλύπτονται από την πρώτη κατ' εξουσιοδότηση πράξη για τον μετριασμό και την προσαρμογή του κλίματος. Αυτοί οι αυστηροί όροι είναι: τόσο για το φυσικό αέριο όσο και για την πυρηνική ενέργεια, να συμβάλλουν στη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα. για την πυρηνική ενέργεια, ότι πληροί τις απαιτήσεις πυρηνικής και περιβαλλοντικής ασφάλειας· και για το αέριο, ότι συμβάλλει στη μετάβαση από τον άνθρακα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι επικριτές αυτής της απόφασης θεωρούν ότι τα πυρηνικά αντιπροσωπεύουν την τέλεια ευκαιρία για μεγιστοποίηση της παραγωγής ενέργειας, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις εκπομπές άνθρακα, ωστόσο το βασικότερο πρόβλημα είναι πως προς το παρόν δεν υπάρχει, παγκοσμίως, κατάλληλος χώρος για την αποθήκευση των ραδιενεργών αποβλήτων.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να εγκριθεί και από τα δύο νομοθετικά όργανα της ΕΕ, ήτο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ. Για να μην περάσει η συγκεκριμένη πρόταση θα πρέπει, βάσει των Συνθηκών, να συμμαχήσουν τουλάχιστον 20 από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία θα αντιπροσωπεύουν παράλληλα το 65% του ευρωπαϊκού πληθυσμού, ενώ θεωρείται ότι και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά τις αναμενόμενες ενστάσεις, θα δώσει το πράσινο φως.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του ΕΚ τασσεται σαφώς υπέρ της πυρηνικής ενέργειας, όπως και οι Φιλελεύθεροι του Renew, η πολιτική ομάδα στην οποία ανήκει και ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Οι Πράσινοι είναι αντίθετοι σε μια τέτοια εξέλιξη, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες του S&D είναι μοιρασμένοι. Μια αρνητική ψήφος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (απαιτείται η απόλυτη πλειονοψηφία), παρόλο που δεν μπορεί να αποκλειστεί, φαντάζει, προς το παρόν, απίθανη.