Εξοπλιστικό μαμούθ 800 δισ. ανακοίνωσε η Φον ντερ Λάιεν–Τι σημαίνει η ρήτρα διαφυγής για την Ελλάδα
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει «μαζικά» τις αμυντικές της δαπάνες και ότι βρισκόμαστε σε μια «εποχή επανεξοπλισμού».
Με ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ συνολικού ύψους 800 δις ευρώ η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να απαντήσει στο ρευστό σκηνικό που στήνεται στις ευρωατλαντικές σχέσεις, μετά και την αιφνίδια διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ προς την Ουκρανία.
H πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το πρωί της Τρίτης (4/4) παρουσίασε ένα σχέδιο 5 σημείων, για τον επαν-εξοπλισμό της Ευρώπης.
Εν μέσω των καταιγιστικών εξελίξεων γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις δραματικές αλλαγές στην πολιτική των ΗΠΑ, με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η ΕΕ παλεύει να επαναπροσδιορίσει την θέση της και τον ρόλο της στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει «μαζικά» τις αμυντικές της δαπάνες και ότι βρισκόμαστε σε μια «εποχή επανεξοπλισμού».
To σχέδιο 5 σημείων
Η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι έχει γράψει επιστολή προς τους Ευρωπαίους ηγέτες και περιγράφει ένα σχέδιο πέντε σημείων για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης:
«Απελευθέρωση» της χρήσης της δημόσιας χρηματοδότησης για την άμυνα - εάν τα κράτη μέλη αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες κατά 1,5% του ΑΕΠ, η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο κοντά στα 650 δισ. ευρώ σε τέσσερα χρόνια:
-Νέο χρηματοδοτικό εργαλείο που θα παρέχει δάνεια ύψους 150 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη για αμυντικές επενδύσεις
-Χρήση της ισχύος του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης
-Κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων
-Κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων
Η πρόεδρος της Κομισιόν εξήγησε ότι τα σχέδια για την ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης και η αύξηση των στρατιωτικών δυνατοτήτων θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν περίπου 800 δισ. ευρώ.
«Αυτή είναι η στιγμή της Ευρώπης και πρέπει να την αξιοποιήσουμε», υπογράμμισε.
Τι είναι η ρήτρα διαφυγής
Για να καταστεί εφικτό αυτό το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα θα πρέπει να χαλαρώσουν οι δημοσιονομικοί κανόνες, μιας και οι χώρες της Ένωσης θα πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα για αγορά όπλων. Αυτό όμως θα αυξήσει το χρέος τους και αυτομάτως θα έπρεπε να τεθούν σε επιτήρηση υπό τον φόβο δημοσιονομικού εκτροχιασμού.
Για να μην συμβεί αυτό είχε προταθεί, μεταξύ αυτών και από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ένα νέο εργαλείο που ονομάζεται ρήτρα διαφυγής. Η Φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Επιτροπή θα προτείνει την ενεργοποίηση αυτής της ρήτρας διαφυγής.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούν να αυξήσουν κατά πολύ τις αμυντικές τους δαπάνες, μέσω της λεγόμενης ρήτρας έκτακτης ανάγκης που θα επιτρέπει στις κυβερνήσεις να έχουν μεγαλύτερο περιθώριο, ώστε οι στρατιωτικές δαπάνες να μην υπολογίζονται στα αυστηρά ελεγχόμενα όρια του δημοσιονομικού τους ελλείμματος.
Οι υπερχρεωμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, τάχθηκαν υπέρ αυτής της ρήτρας διαφυγής, υποστηρίζοντας ότι θα τους επέτρεπε να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες χωρίς να προβούν σε άλλες περικοπές στον προϋπολογισμό.
Μητσοτάκης: Σημαντικό βήμα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια
«Χαιρετίζω το σχέδιο REARM Europe της προέδρου φον ντερ Λάιεν ως ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της συλλογικής μας ευρωπαϊκής ασφάλειας», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τις ανακοινώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ανάρτησή του στο Χ. «Πρέπει τώρα να επεξεργαστούμε τις λεπτομέρειες για να διασφαλίσουμε ότι όλα τα κράτη μέλη επωφελούνται – ανεξάρτητα από τις τρέχουσες αμυντικές τους δαπάνες», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.