Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης: Πράσινο φως από την ΕΕ στο Ελλάδα 2.0

«Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την εκταμίευση επιχορηγήσεων 17,8 δισεκατομμυρίων ευρώ και 12,7 δισεκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) την περίοδο 2021-2026», επισημαίνει η Επιτροπή και προσθέτει ότι αυτή η χρηματοδότηση θα υποστηρίξει την εφαρμογή των κρίσιμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που περιγράφονται στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και θα βοηθήσει την Ελλάδα να αναδυθεί ισχυρότερη από την πανδημία covid19.

Παράλληλα, η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για τη διάθεση 17,8 δισ. ευρώ υπό μορφή επιχορηγήσεων και 12,7 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων προς την Ελλάδα στο πλαίσιο του RRF. Το Συμβούλιο θα έχει, κατά κανόνα, προθεσμία τεσσάρων εβδομάδων για να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής. Το Συμβούλιο θα έχει, κατά κανόνα, προθεσμία τεσσάρων εβδομάδων για να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής. Η έγκριση του σχεδίου από το Συμβούλιο θα επιτρέψει την εκταμίευση προχρηματοδότησης ύψους 4 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 13 % του συνολικού ποσού που θα διατεθεί στην Ελλάδα.

Η Επιτροπή αξιολόγησε το σχέδιο της Ελλάδας βάσει των κριτηρίων που ορίζονται στον κανονισμό RRF. Εξετάστηκε αν οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που καθορίζονται στο σχέδιο της Ελλάδας υποστηρίζουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, αν συμβάλλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων που εντοπίστηκαν στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και αν ενισχύεται η αναπτυξιακή δυναμική, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η οικονομική και κοινωνική ελαστικότητα.

Πράσινη και ψηφιακή μετάβαση

Η αξιολόγηση της Επιτροπής διαπιστώνει ότι το 38% των συνολικών χρηματοδοτήσεων αφιερώνεται σε μέτρα που υποστηρίζουν τους κλιματικούς στόχους. Περιλαμβάνονται επενδύσεις για την αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας το καθεστώς στήριξης για παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιπλέον, το σχέδιο υποστηρίζει επενδύσεις σε ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις και στην ανάπτυξη σχεδίων τοπικών αστικών περιοχών με έμφαση στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του κλίματος στις αστικές περιοχές. 'Αλλα μέτρα περιλαμβάνουν υποστήριξη για ένα εθνικό πρόγραμμα αναδάσωσης και μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ενίσχυση της προστασίας των πολιτών και της διαχείρισης καταστροφών που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τις επενδύσεις σε αντιπλημμυρικά έργα.

Επίσης, η αξιολόγηση της Επιτροπής διαπιστώνει ότι αφιερώνεται το 23% του συνολικού κονδυλίου για την Ελλάδα στην ψηφιακή μετάβαση. Αυτό υπερβαίνει το ελάχιστο 20% που απαιτείται από τον κανονισμό RRF. Στα μέτρα για την υποστήριξη της ψηφιακής μετάβασης της Ελλάδας περιλαμβάνονται επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές όπως 5G και fiber δίκτυα, μέτρα για την υποστήριξη της ψηφιακής μετάβασης της δημόσιας διοίκησης και των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεις για την υποστήριξη της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης μέτρα για τη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα, ως μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος και μέσω ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σχέδιο της Ελλάδας αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το σύνολο ή ένα σημαντικό υποσύνολο των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που περιγράφονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που απηύθυνε το Συμβούλιο στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου το 2019 και το 2020. Περιλαμβάνει μέτρα που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και αυξάνουν τις ευκαιρίες απασχόλησης μέσω της βελτίωσης της παραγωγικότητας. Το σχέδιο προβλέπει την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εθνικού προγράμματος δημόσιας υγείας που θα στηρίζει την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια πρόληψη και θα ενισχύει την πρωτοβάθμια περίθαλψη, ενώ παράλληλα επιδιώκει να καταστήσει την οικονομία πιο ανοικτή, να βελτιώσει τη δημόσια διοίκηση και να καταστήσει το δικαστικό σύστημα πιο αποτελεσματικό. Παράλληλα με τη σημαντική αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, το σχέδιο αξιοποιεί πλήρως τα δάνεια του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την παροχή χρηματοδότησης σε εταιρείες και για την αύξηση του επιπέδου των ιδιωτικών επενδύσεων. Το σχέδιο βασίζεται στις κύριες τρέχουσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ευρύτερης λειτουργίας της οικονομίας, οι οποίες παρακολουθούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας, και συμπληρώνει τις μεταρρυθμίσεις αυτές.

Αποτελεί μια ολοκληρωμένη και επαρκώς ισορροπημένη απάντηση στην οικονομική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας, η οποία συμβάλλει κατάλληλα και στους έξι πυλώνες του κανονισμού RRF.

Στήριξη εμβληματικών επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών έργων

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το ελληνικό σχέδιο προτείνει έργα και στους επτά εμβληματικούς ευρωπαϊκούς τομείς. Πρόκειται για ειδικά επενδυτικά έργα τα οποία αφορούν ζητήματα κοινά σε όλα τα κράτη μέλη σε τομείς που δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη και είναι απαραίτητοι για τη διπλή μετάβαση. Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει προτείνει τη διάθεση 2,3 δισ. ευρώ για τη μεταρρύθμιση του συστήματος εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης, σε συνδυασμό με επενδύσεις σε προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανειδίκευσης που καλύπτουν όλο το εργατικό δυναμικό. Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στην απόκτηση δεξιοτήτων υψηλής ποιότητας και σχετικών με την αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

Από την αξιολόγηση διαπιστώνεται επίσης ότι κανένα από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δεν βλάπτει σημαντικά το περιβάλλον, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που καθορίζονται στον κανονισμό RRF.

Τα συστήματα ελέγχου που εφαρμόζει η Ελλάδα θεωρούνται επαρκή για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Το σχέδιο παρέχει επαρκείς λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές αρχές θα προλαμβάνουν, θα εντοπίζουν και θα διορθώνουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, διαφθοράς και απάτης που σχετίζονται με τη χρήση των κονδυλίων.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Χαίρομαι ιδιαιτέρως που παρουσιάζω σήμερα τη θετική αξιολόγηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, ύψους 30.5 δισ. ευρώ, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το σχέδιο είναι φιλόδοξο και θα συμβάλει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος για τον ελληνικό λαό. Μπορεί να αναδιαμορφώσει την Ελλάδα για τις επόμενες δεκαετίες. Πρέπει να το αξιοποιήσουμε στο έπακρο, για τις επόμενες γενιές. Θα σταθούμε δίπλα σας για να σας στηρίξουμε σε κάθε βήμα.»

Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε τα εξής: «Συνολικά, το σχέδιο προσφέρει μοναδική ευκαιρία στην Ελλάδα για να εξοπλίσει την οικονομία και τους ανθρώπους της για το μέλλον και να θέσει τη χώρα σε μια πιο βιώσιμη πορεία ανάπτυξης. Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τις ελληνικές αρχές ώστε να υλοποιηθούν πλήρως αυτές οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις.»

Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο που μπορεί να ωφελήσει όλα τα μέρη της Ελλάδας και κάθε τμήμα της ελληνικής κοινωνίας. Η Ελλάδα έχει διανύσει μεγάλη απόσταση από την τελευταία κρίση, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση: το NextGenerationEU είναι μια εταιρική σχέση που θα προωθήσουμε από κοινού.»

Η Επιτροπή θα εγκρίνει περαιτέρω εκταμιεύσεις βάσει της ικανοποιητικής εκπλήρωσης των οροσήμων και των στόχων που περιγράφονται στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου, που θα αντικατοπτρίζουν την πρόοδο ως προς την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων.