Εθνικό Μητρώο Παροχών: Όλες οι ανατροπές που φέρνει η νέα μεταρρύθμιση για παροχές και επιδόματα

Ένα καθοριστικό βήμα για τη διαχείριση των κοινωνικών και οικονομικών παροχών επιδιώκει να κάνει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μέσω της δημιουργίας του «Εθνικού Μητρώου Παροχών».

Το υπουργικό συμβούλιο άναψε χθες το «πράσινο φως» για τη σχετική πρωτοβουλία, ανοίγοντας πρακτικά το δρόμο για την εφαρμογή ενός καινοτόμου, ενιαίου συστήματος χαρτογράφησης των παροχών, που θα συμβάλλει στη διαφάνεια και κυρίως στην ορθή διαχείριση των κρατικών πόρων, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση πολιτικών που θα αφήνουν το καλύτερο δυνατό αποτύπωμα στην κοινωνία.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Flash.gr, το Εθνικό Μητρώο Παροχών θα τεθεί σε εφαρμογή αμέσως μετά την ψήφιση της διάταξης από τη Βουλή, δηλαδή μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενώ το πρώτος μέρος της πιλοτικής εφαρμογής θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, ώστε το υπουργείο Οικονομικών να έχει μια σαφή εικόνα για το πώς λειτουργεί αυτό το νέο και απολύτως χρήσιμο εργαλείο που μπαίνει στη φαρέτρα του.

Τι είναι όμως το Εθνικό Μητρώο Παροχών; Πρόκειται για μια «δεξαμενή» πληροφοριών που θα συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, όλες τις παροχές που παρέχονται από το Δημόσιο σε φυσικά πρόσωπα, είτε σε χρήμα είτε σε είδος. Από επιδόματα ανεργίας μέχρι επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές, το κράτος θα έχει κρυστάλλινη εικόνα για το ποιοι είναι οι δικαιούχοι, πώς και για ποιο λόγο λαμβάνουν οικονομικές ενισχύσεις, τι δίνει το κράτος και τι αποδοτικότητα έχουν οι παροχές στο κοινωνικό σύνολο.

Μέχρι σήμερα, οι διατάξεις αυτές ήταν διάσπαρτες μεταξύ υπουργείων και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα πολλές φορές οι ενδιαφερόμενοι να αγνοούν τα δικαιώματά τους. Πολλοί μάλιστα εισέπρατταν παροχές από διαφορετικές πηγές χωρίς κανένα απολύτως έλεγχο, προκαλώντας χαοτική κατάσταση και φαινόμενα κατάχρησης.

Ποιες παροχές μπαίνουν στην πιλοτική λειτουργία του μητρώου

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν στο Flash.gr ότι στην πρώτη φάση λειτουργίας του μητρώου θα ενταχθούν 29 επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ και την ΔΥΠΑ, μεταξύ των οποίων το επίδομα ανεργίας, το επίδομα παιδιού, επίδομα μακροχρόνια ανέργων, τα αναπηρικά επιδόματα, η παροχή ανασφάλιστων υπερηλίκων κλπ, ενώ ο στόχος είναι στο άμεσο μέλλον να ενταχθούν επίσης οι αγροτικές ενισχύσεις, το φοιτητικό επίδομα, καθώς και το σύνολο των παροχών που χορηγούνται από το Δημόσιο σε φυσικά πρόσωπα.

Στο Εθνικό Μητρώο Παροχών δεν αναμένεται φυσικά να ενταχθούν οι επιδοτήσεις που αφορούν επιχειρήσεις, ενώ τα στοιχεία που θα αντλούνται θα είναι ανωνυμοποιημένα, καθώς ο ρόλος του μητρώου είναι να λειτουργήσει ως ένα εργαλείο που θα παρέχει ποιοτικά στοιχεία για τη διαμόρφωση στοχευμένων και πιο αποδοτικών κοινωνικών πολιτικών.

Η ίδρυση του μητρώου δίνει τη δυνατότητα στο κράτος να παρακολουθεί:

• Τον αριθμό των πολιτών που λαμβάνουν παροχές
• Τις πηγές από τις οποίες προέρχονται οι παροχές
• Τη συνολική δαπάνη ανά κατηγορία
• Τυχόν περιπτώσεις διπλοεπιδοτήσεων ή αδικαιολόγητης λήψης παροχών
• Την αποδοτικότητα και τον αντίκτυπο των παροχών
• Τις παροχές που δεν φτάνουν στις ομάδες που πραγματικά τις χρειάζονται

Αυτές οι πληροφορίες θα επιτρέπουν στο Δημόσιο να εντοπίζει και να διορθώνει αδικίες, εξασφαλίζοντας ότι οι πόροι διατίθενται εκεί που είναι περισσότερο αναγκαίοι. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα στην κυβέρνηση να αξιοποιεί η δυνατότητα παραγωγικής αξιοποίησης των δημόσιων δεδομένων. Μέχρι στιγμής, τα στοιχεία σχετικά με τις παροχές ήταν κατακερματισμένα και συχνά αναξιοποίητα. Με τη συγκέντρωσή τους, το κράτος αποκτά μια αξιόλογη βάση για τον σχεδιασμό καλύτερων κοινωνικών πολιτικών, την αποδοτικότητα αξιολόγησης των παροχών, την πρόβλεψη μελλοντικών αναγκών και φυσικά την εξοικονόμηση πόρων μέσω στοχευμένων διορθωτικών παρεμβάσεων.

Ένα καθοριστικό βήμα για τη διαχείριση των κοινωνικών και οικονομικών παροχών επιδιώκει να κάνει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μέσω της δημιουργίας του «Εθνικού Μητρώου Παροχών». Το υπουργικό συμβούλιο άναψε χθες το «πράσινο φως» για τη σχετική πρωτοβουλία, ανοίγοντας πρακτικά το δρόμο για την εφαρμογή ενός καινοτόμου, ενιαίου συστήματος χαρτογράφησης των παροχών, που θα συμβάλλει στη διαφάνεια και κυρίως στην ορθή διαχείριση των κρατικών πόρων, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση πολιτικών που θα αφήνουν το καλύτερο δυνατό αποτύπωμα στην κοινωνία.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Flash.gr το Εθνικό Μητρώο Παροχών θα τεθεί σε εφαρμογή αμέσως μετά την ψήφιση της διάταξης από τη Βουλή, δηλαδή μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενώ το πρώτος μέρος της πιλοτικής εφαρμογής θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, ώστε το υπουργείο Οικονομικών να έχει μια σαφή εικόνα για το πώς λειτουργεί αυτό το νέο και απολύτως χρήσιμο εργαλείο που μπαίνει στη φαρέτρα του.

Τι είναι όμως το Εθνικό Μητρώο Παροχών; Πρόκειται για μια «δεξαμενή» πληροφοριών που θα συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, όλες τις παροχές που παρέχονται από το Δημόσιο σε φυσικά πρόσωπα, είτε σε χρήμα είτε σε είδος. Από επιδόματα ανεργίας μέχρι επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές, το κράτος θα έχει κρυστάλλινη εικόνα για το ποιοι είναι οι δικαιούχοι, πώς και για ποιο λόγο λαμβάνουν οικονομικές ενισχύσεις, τι δίνει το κράτος και τι αποδοτικότητα έχουν οι παροχές στο κοινωνικό σύνολο.

Μέχρι σήμερα, οι διατάξεις αυτές ήταν διάσπαρτες μεταξύ υπουργείων και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα πολλές φορές οι ενδιαφερόμενοι να αγνοούν τα δικαιώματά τους. Πολλοί μάλιστα εισέπρατταν παροχές από διαφορετικές πηγές χωρίς κανένα απολύτως έλεγχο, προκαλώντας χαοτική κατάσταση και φαινόμενα κατάχρησης.

Ποιες παροχές μπαίνουν στην πιλοτική λειτουργία του μητρώου

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν στο Flash.gr ότι στην πρώτη φάση λειτουργίας του μητρώου θα ενταχθούν 29 επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ και την ΔΥΠΑ, μεταξύ των οποίων το επίδομα ανεργίας, το επίδομα παιδιού, επίδομα μακροχρόνια ανέργων, τα αναπηρικά επιδόματα, η παροχή ανασφάλιστων υπερηλίκων κλπ, ενώ ο στόχος είναι στο άμεσο μέλλον να ενταχθούν επίσης οι αγροτικές ενισχύσεις, το φοιτητικό επίδομα, καθώς και το σύνολο των παροχών που χορηγούνται από το δημόσιο σε φυσικά πρόσωπα. Στο Εθνικό Μητρώο Παροχών δεν αναμένεται φυσικά να ενταχθούν οι επιδότητήσεις που αφορούν επιχειρήσεις, ενώ τα στοιχεία που θα αντλούνται θα είναι ανωνυμοποιημένα, καθώς ο ρόλος του μητρώου είναι να λειτουργήσει ως ένα εργαλείο που θα παρέχει ποιοτικά στοιχεία για τη διαμόρφωση στοχευμένων και πιο αποδοτικών κοινωνικών πολιτικών.

Η ίδρυση του μητρώου δίνει τη δυνατότητα στο κράτος να παρακολουθεί:

- Τον αριθμό των πολιτών που λαμβάνουν παροχές

- Τις πηγές από τις οποίες προέρχονται οι παροχές

- Τη συνολική δαπάνη ανά κατηγορία

- Τυχόν περιπτώσεις διπλοεπιδοτήσεων ή αδικαιολόγητης λήψης παροχών

- Την αποδοτικότητα και τον αντίκτυπο των παροχών

- Τις παροχές που δεν φτάνουν στις ομάδες που πραγματικά τις χρειάζονται

Αυτές οι πληροφορίες θα επιτρέπουν στο Δημόσιο να εντοπίζει και να διορθώνει αδικίες, εξασφαλίζοντας ότι οι πόροι διατίθενται εκεί που είναι περισσότερο αναγκαίοι. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα στην κυβέρνηση να αξιοποιεί η δυνατότητα παραγωγικής αξιοποίησης των δημόσιων δεδομένων.

Μέχρι στιγμής, τα στοιχεία σχετικά με τις παροχές ήταν κατακερματισμένα και συχνά αναξιοποίητα. Με τη συγκέντρωσή τους, το κράτος αποκτά μια αξιόλογη βάση για τον σχεδιασμό καλύτερων κοινωνικών πολιτικών, την αποδοτικότητα αξιολόγησης των παροχών, την πρόβλεψη μελλοντικών αναγκών και φυσικά την εξοικονόμηση πόρων μέσω στοχευμένων διορθωτικών παρεμβάσεων.