Εθνικό Μητρώο Ασθενών με HIV: Πώς γίνεται η εγγραφή και η συνταγογράφηση
HIV: Για πρώτη φορά δίνεται και η δυνατότητα χορήγηση προφυλακτικής αγωγής (PrEP).
Στη χώρα μας από την εμφάνιση του ιού, έχουν καταγραφεί 19.731 περιστατικά HIV λοίμωξης. Από αυτά, τα 4.587 έχουν εκδηλώσει AIDS και 11.908 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή αγωγή, ενώ την ίδια στιγμή, έχουν χάσει τη ζωή τους 3.309 άτομα.
Σε συνέχεια υπουργικής απόφασης που υπογράφει ο υπουργός Υγείας, κ. Θάνος Πλεύρης, (Υ.Α Δ1α/ΓΠ.Οικ. 68677/30.11.2022, (ΦΕΚ Β΄ 6110/2022), για «Σύσταση Εθνικού Μητρώου Ασθενών με HIV λοίμωξη - Ηλεκτρονική συνταγογράφηση των αντιρετροϊκών φαρμάκων, των εργαστηριακών εξετάσεων ποσοτικού προσδιορισμού HIV-1 RNA και άλλων εξετάσεων παρακολούθησης της HIV λοίμωξης», τίθενται σε λειτουργία το Πληροφοριακό Σύστημα HIV λοίμωξης, το οποίο έχει αναπτυχθεί και λειτουργεί από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ για λογαριασμό του υπουργείου Υγείας, καθώς επίσης και η Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση αντιρετροϊκής αγωγής.
Ιδίως σε ό,τι αφορά την προφυλακτική αγωγή, καλύπτεται πλέον ένα πολύ σημαντικό κενό στην πρόληψη κατά του ιού HIV και της νόσου AIDS, μέσα από τη χορήγηση αντιικών/αντιρετροϊκών φαρμάκων, στο πλαίσιο της προφύλαξης, πριν από την έκθεση («Pre-Exposure Prophylaxis», PrEp). Τα σκευάσματα αυτής της κατηγορίας αφορούν σε άτομα τα οποία είναι μεν αρνητικά στον ιό HIV, αλλά που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης. Σε πρώτη φάση, η επιλογή για έκδοση προφυλακτικής αγωγής θα είναι διαθέσιμη μόνο στους θεράποντες ιατρούς των Μονάδων Ειδικών Λοιμώξεων.
Πληροφοριακό Σύστημα HIV λοίμωξης (ΠΣ HIV)
Το Πληροφοριακό Σύστημα HIV περιλαμβάνει το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με HIV λοίμωξη, την Καταχώρηση Παραπεμπτικού Επιβεβαιωτικού ελέγχου HIV ή Παραπεμπτικού εργαστηριακών εξετάσεων Παρακολούθησης HIV προς τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς, την Εκτέλεση των Παραπεμπτικών και την ενημέρωση των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων από τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς, καθώς επίσης και την Καταχώριση συνταγής Προφυλακτικής αγωγής μέσω διαλειτουργικότητας με την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης.
Η πρόσβαση των ιατρών στο Πληροφοριακό Σύστημα HIV γίνεται από το Portal της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (www.e-prescription.gr), με τους κωδικούς πρόσβασής τους στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ).
Οι εν λόγω κωδικοί είναι προσωπικοί και αμεταβίβαστοι. Συνιστάται ισχυρά στους ιατρούς οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη, πριν την πρώτη είσοδό τους σε αυτό να αλλάξουν τον κωδικό πρόσβασής τους στο ΣΗΣ.
Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη
Πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη έχουν οι θεράποντες ιατροί που παρακολουθούν τους ασθενείς και υπηρετούν σε Μονάδες Λοιμώξεων (ΜΛ) ή Εξωτερικά Ιατρεία (ΕΙ) παρακολούθησης Ατόμων με HIV λοίμωξη, που λειτουργούν σε δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα ή ιδιωτικές κλινικές/θεραπευτήρια/ιατρεία ή στο «Ειδικό Κέντρο Υγείας Κρατουμένων Κορυδαλλού».
Στο Μητρώο έχουν μεταπέσει τα δεδομένα τα οποία τηρούνταν έως τώρα στο σχετικό μητρώο του ΕΟΔΥ. Τα δεδομένα αυτά δεν περιλαμβάνουν ταυτοποιητικά στοιχεία των ασθενών, παρά μόνο τον ΚΑ Φαρμάκου τους, εφόσον λαμβάνουν ήδη αντιρετροϊκή αγωγή, τα αρχικά του ονόματος και του επωνύμου τους και το έτος ή την ημερομηνία γέννησής τους.
Εύρεση ασθενή στο Μητρώο και ενημέρωσή του με τον ΑΜΚΑ ή τον ΠΑΑΥΠΑ ή τον ΠΑΜΚΑ του ασθενή
Oι θεράποντες ιατροί θα πρέπει αρχικά να αναζητήσουν τον ασθενή τους στο Εθνικό Μητρώο με τον ΚΑ Φαρμάκου του (αριθμός ασθενή στο μητρώο του ΕΟΔΥ) και στη συνέχεια να ενημερώσουν τα στοιχεία του με τον ΑΜΚΑ ή τον ΠΑΥΠΑ ή τον ΠΑΜΚΑ του.
Αν ο ασθενής δεν λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή και ως εκ τούτου δεν του έχει αποδοθεί ΚΑ Φαρμάκου, ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να τον αναζητήσει στο Εθνικό Μητρώο με το αρχικό γράμμα του ονόματος και του επωνύμου του και το έτος γέννησής του. Μετά την αναζήτηση θα εμφανιστούν σε λίστα οι ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια αναζήτησης και δεν έχει ενημερωθεί ακόμα το Εθνικό Μητρώο με τον ΑΜΚΑ/ΠΑΑΥΠΑ/ΠΑΜΚΑ τους. Ο θεράπων ιατρός, εφόσον εντοπίσει τον ασθενή του, θα πρέπει να τον επιλέξει από τη λίστα και στη συνέχεια να ενημερώσει το Εθνικό Μητρώο με τον ΑΜΚΑ, ΠΑΑΥΠΑ ή ΠΑΜΚΑ του.
Ενημέρωση του Μητρώου με την αντιρετροϊκή θεραπεία – Φαρμακείο εκτέλεσης συνταγής
Οι θεράποντες ιατροί θα πρέπει να ενημερώσουν στο Μητρώο με την αντιρετροϊκή θεραπεία που λαμβάνει ο ασθενής, ώστε να είναι στη συνέχεια δυνατή η ηλεκτρονική συνταγογράφησή της.
Επίσης θα πρέπει να επιλέξουν το Φαρμακείο στο οποίο θα μπορούν να εκτελούνται οι συνταγές αντιρετροϊκής αγωγής του συγκεκριμένου ασθενή.
Επισημαίνεται ότι για τις περισσότερες Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων που συνδέονται με το Φαρμακείο της Μονάδας Υγείας τους, το Φαρμακείο είναι προεπιλεγμένο, ενώ για τις υπόλοιπες εμφανίζονται σε λίστα μόνο τα Φαρμακεία με τα οποία συνδέεται η συγκεκριμένη Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων.
Ασθενείς που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή και δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ Ή ΠΑΑΥΠΑ
Δεδομένου ότι αντιρετροϊκή αγωγή χορηγείται σε όλα άτομα τα οποία διαμένουν στην Ελλάδα, εάν αυτά δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ ή ΠΑΑΥΠΑ, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοναδικός αριθμός ταυτοποίησης του ασθενή ο Προσωρινός ΑΜΚΑ (ΠΑΜΚΑ) που τυχόν διαθέτουν και τους έχει απονεμηθεί για τον εμβολιασμό τους κατά του COVID-19.
Αν κάποιος από τους ασθενείς δεν πληροί τις προϋποθέσεις για απόδοση ΑΜΚΑ και δεν του έχει χορηγηθεί ΠΑΑΥΠΑ και δεν διαθέτει ήδη Προσωρινό ΑΜΚΑ (ΠΑΜΚΑ), πρέπει να ενημερώνεται για να εκδώσει ΠΑΜΚΑ (σε ΚΕΠ), ώστε να διασφαλιστεί η μοναδική καταχώρισή του στο Μητρώο.
Παραπεμπτικά Επιβεβαιωτικού ελέγχου HIV προς Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς
Όλοι οι ιατροί που είναι πιστοποιημένοι στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης έχουν τη δυνατότητα καταχώρισης Παραπεμπτικού Επιβεβαιωτικού ελέγχου για HIV λοίμωξη προς τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος HIV λοίμωξης.
Τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς έχουν πρόσβαση στα παραπεμπτικά επιβεβαιωτικών ελέγχων για HIV λοίμωξη που τους έχουν ανατεθεί και ενημερώνουν το σύστημα με τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούν. Οι παραπέμποντες ιατροί έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα των εξετάσεων μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος HIV λοίμωξης.
Ένταξη νέου ασθενή στο Εθνικό Μητρώο Ασθενών με HIV λοίμωξη
Σε περίπτωση θετικού επιβεβαιωτικού ελέγχου για HIV λοίμωξη, με την καταχώριση των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών αποτελεσμάτων από το Εξειδικευμένο Κέντρο Αναφοράς που τις διενέργησε, ο ασθενής εντάσσεται αυτόματα στο Εθνικό Μητρώο Ασθενών με HIV λοίμωξη.
Παραπεμπτικά παρακολούθησης ασθενών με HIV λοίμωξη προς Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς
Οι θεράποντες ιατροί που παρακολουθούν ασθενείς με HIV λοίμωξη έχουν τη δυνατότητα καταχώρισης Παραπεμπτικών εργαστηριακών εξετάσεων παρακολούθησης των ασθενών τους προς τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς.
Τα Εξειδικευμένα Κέντρα Αναφοράς έχουν πρόσβαση στα Παραπεμπτικά παρακολούθησης που τους έχουν ανατεθεί και ενημερώνουν το Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη με τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούν. Οι παραπέμποντες ιατροί έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα των εξετάσεων μέσω του Εθνικού Μητρώου ασθενών με HIV λοίμωξη.
Ηλεκτρονική συνταγογράφηση προφυλακτικής αγωγής
Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση προφυλακτικής αγωγής σε άτομα που έχουν εκτεθεί στον ιό πραγματοποιείται από το Πληροφοριακό Σύστημα του Μητρώου το οποίο διαλειτουργεί με την Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση.
Η καταχώριση των στοιχείων του ατόμου γίνεται στο Μητρώο, η δε συνταγή που εκδίδεται είναι ψευδοανωνυμοποιημένη.
Αρχικά, η επιλογή για έκδοση προφυλακτικής αγωγής θα είναι διαθέσιμη μόνο στους θεράποντες ιατρούς των Μονάδων Ειδικών Λοιμώξεων. Θα υπάρξει ανακοίνωση στο Portal του Συστήματος Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης για την ενεργοποίηση της προφυλακτικής αγωγής για όλους τους ιατρούς.
Εφαρμογή Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση αντιρετροϊκής αγωγής
Αντιρετροϊκή αγωγή σε ασθενή με HIV λοίμωξη μπορεί να συνταγογραφήσει μόνο ο θεράπων ιατρός του, αφού προηγουμένως έχει ενημερώσει το Εθνικό Μητρώο με τον ΑΜΚΑ ή τον ΠΑΑΥΠΑ ή τον ΠΑΜΚΑ του ασθενή, καθώς επίσης και με την τρέχουσα αντιρετροϊκή θεραπεία του ασθενή.
Κατά την ηλεκτρονική συνταγογράφηση ο ιατρός επιλέγει μόνο την επαναληψιμότητα της συνταγής και εάν η συνταγογράφηση θα γίνει με εμπορική ονομασία.
Τα δεδομένα των θεραπειών προσυμπληρώνονται αυτόματα, μέσω διαλειτουργικότητας με το Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη και δεν μπορούν να τροποποιηθούν, παρά μόνο να αφαιρεθεί κάποιο φάρμακο.
Εκτέλεση Ηλεκτρονικής Συνταγής αντιρετροϊκής αγωγής
Οι συνταγές αντιρετροϊκής αγωγής είναι δεσμευμένες και μπορούν να εκτελούνται μόνοι σε συγκεκριμένο φαρμακείο.
Ο Φαρμακοποιός έχει τη δυνατότητα να αποδεσμεύσει τη συνταγή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και πάντοτε στο οποίο θα εκτελεστεί η συνταγή κατόπιν συνεννόησης με το άλλο Φαρμακείο.
Υποχρεωτικότητα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης
Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και εκτέλεση συνταγών αντιρετροϊκής αγωγής είναι υποχρεωτική από 6/4/2023.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπου αυτή δεν είναι εφικτή για τον οποιονδήποτε λόγο, έως την 1η Μαΐου 2023 οι συνταγές αντιρετροϊκής αγωγής δύνανται να εκδίδονται και να εκτελούνται χειρόγραφα.
Ασφάλεια δεδομένων
Για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων που τηρούνται στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ), υπενθυμίζεται η υποχρέωση τακτικής αλλαγής του κωδικού πρόσβασης των χρηστών του συστήματος.
Συνιστάται ισχυρά στους ιατρούς οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη, πριν την πρώτη είσοδό τους σε αυτό να αλλάξουν τον κωδικό πρόσβασής τους στο ΣΗΣ.