Εστίαση: «Υπάρχουν τα μικρά ψέματα, τα μεγάλα ψέματα και οι… στατιστικές»
Ο Νίκος Σ. είναι 40 χρονών και κληρονόμησε πρόσφατα ένα εστιατόριο από τον πατέρα του στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Μήνες τώρα, το εστιατόριο έχει κατεβασμένα τα ρολά λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας και ο Νίκος έχει φτάσει πλέον στο αμήν. 
«Επιβιώνουμε χάρη στην ενίσχυση από συγγενείς και οικογενειακούς φίλους, καθώς τα πάγια και οι επιταγές τρέχουν και οι τράπεζες αρνούνται να μας δανείσουν» λέει ο Νίκος στην εφημερίδα «Δημοκρατία» . 
Ενας από τους 80.000 εστιάτορες στην χώρα, ο Νίκος μας δίνει ραντεβού για τις 31 Μαρτίου: «Θα πάμε να παραδώσουμε τα κλειδιά μας στο Μέγαρο Μαξίμου, μήπως και αντιληφθούν το μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί ο κλάδος της εστίασης. Όχι μόνο για εμάς τους ιδιοκτήτες αλλά και τους εργαζόμενους που απασχολούμε και κυριολεκτικά πεινάνε, αφού τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις στην εστίαση έχουν αναστείλει τις συμβάσεις εργασίας». Ο Πανελλήνιος Σύλλογος των Εστιατόρων λέει ότι τέσσερις στις 10 επιχειρήσεις εστίασης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. «Τα χρέη δεν τρέχουν απλώς. Απειλούν να διαλύσουν πλέον συγγενικές σχέσεις και φιλίες» τονίζει ο 40χρονος εστιάτορας, εξηγώντας ότι οι στατιστικές για τα κόκκινα δάνεια λένε τη μισή αλήθεια. «Θα ξέρεις το παλιό σοβιετικό ανέκδοτο, λέει γελώντας: «Υπάρχουν τα μικρά ψέματα, τα μεγάλα ψέματα και οι… στατιστικές». 
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τον Σεπτέμβριο του 2020, ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν 58,7 δισεκατομμύρια ευρώ ή ποσοστό 35,8% επί του συνόλου . Τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονταν σε 31,6 δισεκατομμύρια. «Οι στατιστικές κρύβουν τα δανεικά που έχουμε πάρει από γνωστούς και φίλους , τις επιταγές που τρέχουν. Όπως κρύβουν ότι μεγάλο μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν δοθεί μπιρ (ένα) παρά σε διάφορα «κοράκια» (για να μην φαίνονται στα βιβλία των τραπεζών), που μας κυνηγάνε νύχτα μέρα. Να γιατί ζούμε κάθε μέρα στο κόκκινο» είναι τα τελευταία λόγια του Νίκου. Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη Με την κραυγή αγωνίας του Ελληνα εστιάτορα συντάσσονται εκατομμύρια συνάδελφοί του σε όλη την Ευρώπη. Τα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας έχουν πλήξει ίσως περισσότερο τα μικρά και τα μεγάλα εστιατόρια. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα εστιατόρια είναι κλειστά για σερβίρισμα εντός του καταστήματος και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με το πότε θα αρθούν τα περιοριστικά μέτρα. Στη γειτονική Ιταλία , μία στις τέσσερις επιχειρήσεις εστίασης θα κλείσει το 2021 ,σύμφωνα με ανάλυση του Γραφείου Έρευνας της Ομοσπονδίας Εμπορίου Confcommercio, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την ερήμωση του κλάδου. Η έρευνα διεξήχθη στα ιστορικά κέντρα σε 110 επαρχιακές πρωτεύουσες και σε 10 μεγάλες πόλεις. Έδειξε ότι για πρώτη φορά στην οικονομική ιστορία των δύο τελευταίων δεκαετιών στην Ιταλία, θα κλείσουν λόγω των συνεπειών της πανδημίας το 24,9% των επιχειρήσεων εστίασης. Στη Γερμανία, η εταιρεία διαχείρισης πιστωτικού κινδύνου Crif Bürgel ανέλυσε την οικονομική κατάσταση 57.300 εστιατορίων σε εθνικό επίπεδο και προειδοποίησε ότι το πρώτο τρίμηνο του 2021, μία στις πέντε εταιρείες εστίασης ενδέχεται να κινδυνεύσει να πτωχεύσει, λόγω της κρίσης του κορονοϊού. Στην Ολλανδία ,οι εστιάτορες και οι ιδιοκτήτες μπαρ , έχοντας βάλει λουκέτο από τα μέσα Οκτωβρίου, δεν διστάζουν- ως μέτρο αντίδρασης -να σερβίρουν έστω και για λίγο, παράνομα φυσικά, φαγητό και ποτό στις βεράντες τους και σε ειδικά διαμορφωμένους εξωτερικούς χώρους. Στο Ρότερνταμ μάλιστα, στο πλαίσιο εκδηλώσεων διαμαρτυρίας, κάποιοι εστιάτορες , συμβολικά έβγαλαν τραπέζια με …κούκλες έξω από τα καταστήματά τους, αντιδρώντας στο κλείσιμο. «Περιμένουμε αρκετό καιρό, ακόμα δεν βλέπουμε καμία προοπτική από την κυβέρνηση», λέει Πέτερ Μπέντερ, ιδιοκτήτης εστιατορίου. «Αποφασίσαμε να διακωμωδήσουμε την κατάσταση βάζοντας κούκλες στα τραπέζια, αλλά την επόμενη εβδομάδα θα δεχτούμε πραγματικούς πελάτες ,ότι κι αν λένε. Εχουμε καταστραφεί» προσθέτει ο Ολλανδός εστιάτορας. Στη Γαλλία , πολλά εστιατόρια έχουν πληγεί από τους περιορισμούς και το lockdown λόγω του COVID, αλλά η βοήθεια από την κυβέρνηση ήταν σημαντική για να ξεπεραστούν αρκετά προβλήματα. Όπως λέει στο Euronews ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου Terre ,Ουγκό Ρισιέ «οι τρεις πρώτοι μήνες ήταν αρκετά δύσκολοι, αλλά οι τράπεζες και οι προμηθευτές με βοήθησαν και ο ιδιοκτήτης του κτιρίου μου επέτρεψε να καθυστερήσω να πληρώσω το ενοίκιο μου. Βέβαια ,άλλοι συνάδελφοι δεν ήταν τόσο τυχεροί». Ο Ρισιέ είχε επίσης πρόσβαση στο «ταμείο αλληλεγγύης» της Γαλλίας και έλαβε συνολική βοήθεια ύψους 10.000 ευρώ. «Η Γαλλία έχει υποστηρίξει τους εστιάτορές της και είμαι μάλλον ευγνώμων. Μπορώ να σας πω ότι όταν τελειώσει αυτή η πανδημία, αν δεν ήταν η βοήθεια από τη γαλλική κυβέρνηση, θα ήταν πολύ, πολύ δύσκολο να επιβιώσουμε» λέει ο Γάλλος εστιάτορας.
«Επιβιώνουμε χάρη στην ενίσχυση από συγγενείς και οικογενειακούς φίλους, καθώς τα πάγια και οι επιταγές τρέχουν και οι τράπεζες αρνούνται να μας δανείσουν» λέει ο Νίκος στην εφημερίδα «Δημοκρατία» . Ενας από τους 80.000 εστιάτορες στην χώρα, ο Νίκος μας δίνει ραντεβού για τις 31 Μαρτίου: «Θα πάμε να παραδώσουμε τα κλειδιά μας στο Μέγαρο Μαξίμου, μήπως και αντιληφθούν το μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί ο κλάδος της εστίασης. Όχι μόνο για εμάς τους ιδιοκτήτες αλλά και τους εργαζόμενους που απασχολούμε και κυριολεκτικά πεινάνε, αφού τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις στην εστίαση έχουν αναστείλει τις συμβάσεις εργασίας». Ο Πανελλήνιος Σύλλογος των Εστιατόρων λέει ότι τέσσερις στις 10 επιχειρήσεις εστίασης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. «Τα χρέη δεν τρέχουν απλώς. Απειλούν να διαλύσουν πλέον συγγενικές σχέσεις και φιλίες» τονίζει ο 40χρονος εστιάτορας, εξηγώντας ότι οι στατιστικές για τα κόκκινα δάνεια λένε τη μισή αλήθεια. «Θα ξέρεις το παλιό σοβιετικό ανέκδοτο, λέει γελώντας: «Υπάρχουν τα μικρά ψέματα, τα μεγάλα ψέματα και οι… στατιστικές». Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τον Σεπτέμβριο του 2020, ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν 58,7 δισεκατομμύρια ευρώ ή ποσοστό 35,8% επί του συνόλου . Τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονταν σε 31,6 δισεκατομμύρια. «Οι στατιστικές κρύβουν τα δανεικά που έχουμε πάρει από γνωστούς και φίλους , τις επιταγές που τρέχουν. Όπως κρύβουν ότι μεγάλο μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν δοθεί μπιρ (ένα) παρά σε διάφορα «κοράκια» (για να μην φαίνονται στα βιβλία των τραπεζών), που μας κυνηγάνε νύχτα μέρα. Να γιατί ζούμε κάθε μέρα στο κόκκινο» είναι τα τελευταία λόγια του Νίκου. Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη Με την κραυγή αγωνίας του Ελληνα εστιάτορα συντάσσονται εκατομμύρια συνάδελφοί του σε όλη την Ευρώπη. Τα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας έχουν πλήξει ίσως περισσότερο τα μικρά και τα μεγάλα εστιατόρια. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα εστιατόρια είναι κλειστά για σερβίρισμα εντός του καταστήματος και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με το πότε θα αρθούν τα περιοριστικά μέτρα. Στη γειτονική Ιταλία , μία στις τέσσερις επιχειρήσεις εστίασης θα κλείσει το 2021 ,σύμφωνα με ανάλυση του Γραφείου Έρευνας της Ομοσπονδίας Εμπορίου Confcommercio, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την ερήμωση του κλάδου. Η έρευνα διεξήχθη στα ιστορικά κέντρα σε 110 επαρχιακές πρωτεύουσες και σε 10 μεγάλες πόλεις. Έδειξε ότι για πρώτη φορά στην οικονομική ιστορία των δύο τελευταίων δεκαετιών στην Ιταλία, θα κλείσουν λόγω των συνεπειών της πανδημίας το 24,9% των επιχειρήσεων εστίασης. Στη Γερμανία, η εταιρεία διαχείρισης πιστωτικού κινδύνου Crif Bürgel ανέλυσε την οικονομική κατάσταση 57.300 εστιατορίων σε εθνικό επίπεδο και προειδοποίησε ότι το πρώτο τρίμηνο του 2021, μία στις πέντε εταιρείες εστίασης ενδέχεται να κινδυνεύσει να πτωχεύσει, λόγω της κρίσης του κορονοϊού. Στην Ολλανδία ,οι εστιάτορες και οι ιδιοκτήτες μπαρ , έχοντας βάλει λουκέτο από τα μέσα Οκτωβρίου, δεν διστάζουν- ως μέτρο αντίδρασης -να σερβίρουν έστω και για λίγο, παράνομα φυσικά, φαγητό και ποτό στις βεράντες τους και σε ειδικά διαμορφωμένους εξωτερικούς χώρους. Στο Ρότερνταμ μάλιστα, στο πλαίσιο εκδηλώσεων διαμαρτυρίας, κάποιοι εστιάτορες , συμβολικά έβγαλαν τραπέζια με …κούκλες έξω από τα καταστήματά τους, αντιδρώντας στο κλείσιμο. «Περιμένουμε αρκετό καιρό, ακόμα δεν βλέπουμε καμία προοπτική από την κυβέρνηση», λέει Πέτερ Μπέντερ, ιδιοκτήτης εστιατορίου. «Αποφασίσαμε να διακωμωδήσουμε την κατάσταση βάζοντας κούκλες στα τραπέζια, αλλά την επόμενη εβδομάδα θα δεχτούμε πραγματικούς πελάτες ,ότι κι αν λένε. Εχουμε καταστραφεί» προσθέτει ο Ολλανδός εστιάτορας. Στη Γαλλία , πολλά εστιατόρια έχουν πληγεί από τους περιορισμούς και το lockdown λόγω του COVID, αλλά η βοήθεια από την κυβέρνηση ήταν σημαντική για να ξεπεραστούν αρκετά προβλήματα. Όπως λέει στο Euronews ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου Terre ,Ουγκό Ρισιέ «οι τρεις πρώτοι μήνες ήταν αρκετά δύσκολοι, αλλά οι τράπεζες και οι προμηθευτές με βοήθησαν και ο ιδιοκτήτης του κτιρίου μου επέτρεψε να καθυστερήσω να πληρώσω το ενοίκιο μου. Βέβαια ,άλλοι συνάδελφοι δεν ήταν τόσο τυχεροί». Ο Ρισιέ είχε επίσης πρόσβαση στο «ταμείο αλληλεγγύης» της Γαλλίας και έλαβε συνολική βοήθεια ύψους 10.000 ευρώ. «Η Γαλλία έχει υποστηρίξει τους εστιάτορές της και είμαι μάλλον ευγνώμων. Μπορώ να σας πω ότι όταν τελειώσει αυτή η πανδημία, αν δεν ήταν η βοήθεια από τη γαλλική κυβέρνηση, θα ήταν πολύ, πολύ δύσκολο να επιβιώσουμε» λέει ο Γάλλος εστιάτορας. Επανεκκίνηση με τήρηση αυστηρών μέτρων
Στην Ελλάδα, ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου ζητάει από την κυβέρνηση «να δώσει επιτέλους το πράσινο φως για την επανεκκίνηση –με τήρηση αυστηρών υγειονομικών πρωτοκόλλων- της οικονομικής δραστηριότητας». Ο Πρόεδρος του ΕΕΑ χαρακτηρίζει «θετικά» τα μέτρα που εξήγγειλε χθες η κυβέρνηση , υποστηρίζοντας όμως ότι «δεν είναι αρκετά για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η οικονομική ύφεση που έφερε η πανδημία». Σημειώνει μάλιστα ότι «κάποια τα γνωρίζαμε ήδη, όπως την Επιστρεπτέα Προκαταβολή 7, ή την επέκταση επιδότησης» και προσθέτει ότι «το ζητούμενο, σε μία εποχή που οι κλάδοι του λιανεμπορίου και της εστίασης παραμένουν κλειστοί, είναι να ληφθούν τέτοια μέτρα που θα δώσουν προοπτική βιωσιμότητας στις εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις τους και «ανάσα» σε όλες όσες υπολειτουργούν. Μοναδική ρεαλιστική λύση μπροστά στο αδιέξοδο που δημιουργείται, είναι το «κούρεμα» οφειλών σε συνδυασμό με ρύθμιση 120 δόσεων για την αποπληρωμή του υπολοίπου» τονίζει ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου. «Αυτές οι επιπτώσεις της πανδημίας θα εξαφανιστούν όταν τελειώσει η πανδημία;» διερωτάται η γερμανική εφημερίδα Die Zeit ,αλλά δίνει την απάντηση χωρίς περιστροφές. « Οχι. Το πρόβλημα ονομάζεται κοινωνική αδικία και ήταν εκεί πριν και θα παραμείνει εκεί και μετά την πανδημία». Η πανδημία θα σαρώσει τις φτωχότερες επιχειρήσεις, αν οι κυβερνήσεις δεν βρούν και δεν εφαρμόσουν τις καλύτερες απαντήσεις . «Γιατί ,οι κρίσεις είναι μέρος της ζωής και η αντιμετώπιση καταστροφών, όπως η πανδημία, είναι υποχρέωση της πολιτικής» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα .