Εστιακή θεραπεία προστάτη με το ρομποτικό σύστημα FocalOne

Ο προστατικός καρκίνος αποτελεί μια ετερογενή νόσο, από επιθετική εξέλιξη και μεταστατική διάθεση έως μακρά στασιμότητα. Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά guidelines, o ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει θεραπεία προσαρμοσμένη στο στάδιο και το βαθμό κακοήθειας.

Ο γιατρός Γεώργιος Κυριάκου* εξηγεί τα πλεονεκτήματα της μεθόδου για τους ασθενείς.

Στον καρκίνο προστάτη υπάρχει η οντότητα των ασθενών με χαμηλού κινδύνου εντοπισμένη νόσο και με αναμενόμενο μεγάλο προσδόκιμο ζωής. Προϋπόθεση είναι αυτοί οι ασθενείς να έχουν PSA<10 ng/ml, Gleason score 3+3 ή 3+4 (αποτελεί το βαθμό κακοήθειας), λίγες βιοψίες θετικές σε αριθμό και περιορισμένη νόσο μέσα στον προστάτη.

Αυτοί οι ασθενείς είναι προτεινόμενοι για:

• Eνεργός παρακολούθηση: Οι ασθενείς αυτοί θα πρέπει να παρακολουθούνται από τον Ουρολόγο τους κατά διαστήματα με μέτρηση PSA, ενδεχομένως με επαναληπτική πολυπαραμετρική μαγνητική προστάτη αν το κρίνει ο ειδικός και ίσως επαναληπτική βιοψία σε περίπτωση ανόδου του PSA ή αύξησης σε μέγεθος της ύποπτης εστίας στη μαγνητική.
• Ριζική θεραπεία: Σε αυτή την ομάδα ασθενών η ριζική θεραπεία μήπως αποτελεί υπερθεραπεία; Από την άλλη μεριά, κάποιοι ασθενείς δεν είναι κατάλληλοι για το πρωτόκολλο παρακολούθησης, ενώ άλλοι δεν επιθυμούν να υποστούν τις πιθανές παρενέργειες μιας ριζικής χειρουργικής θεραπείας.

Άρα, η εστιακή θεραπεία σε αυτούς τους ασθενείς, και ιδανικά αν αυτοί είναι άνω των 68 ετών, αποτελεί εναλλακτική καλή λύση.

Εστιακή θεραπεία

Η εστιακή θεραπεία αποτελεί στρατηγική αντιμετώπισης των προκαθορισμένων εστιών καρκίνου, αφήνοντας τον υπόλοιπο προστάτη ανέπαφο, με εργαλείο πάντα την πολυπαραμετρική μαγνητική. Αυτή εντοπίζει με μεγάλη ευαισθησία και οριοθετεί τις ύποπτες περιοχές, ενώ είναι απολύτως απαραίτητη στη διάγνωση της νόσου με τις διαπερινεϊκές βιοψίες προστάτη (δια του περινέου), όπου χαρτογραφείται όλος ο προστάτης και η νόσος.

Διάφορες μορφές ενέργειας χρησιμοποιούνται, όπως HIFU (υψηλής συχνότητας υπέρηχοι), κρυοθεραπεία, laser κλπ. Δηλαδή, κάποιοι αντιμετωπίζουν ακριβώς εστιακά τη νόσο με ζώνη ασφαλείας 5 χιλιοστών, άλλοι χτυπούν όλο το λοβό και άλλοι ακόμα και όλον τον προστάτη. Εφαρμόζεται σε ασθενείς με ήπια και μέτρια επιθετικό καρκίνο προστάτη.

Στο Ιατρικό Αθηνών, εφαρμόζεται την τελευταία 6ετία η εστιακή θεραπεία με το ρομποτικό σύστημα FocalOne. Αποτελεί καταστροφή της καρκινικής εστίας στον προστάτη με HIFU (υψηλής συχνότητας υπέρηχοι) διαμέσου του ορθού, oι οποίοι ανεβάζουν τη θερμοκρασία στους 80 βαθμούς Κελσίου και νεκρώνουν τον καρκίνο.

Η θεραπεία με FocalOne θεωρείται:

1. Επανάσταση στον ήπιο καρκίνο προστάτη ακόμα και σε νεότερα άτομα που θέλουν να διατηρήσουν τη στυτική τους λειτουργία.
2. Ιδανική επιλογή για υπερήλικες, όπου άλλου τύπου θεραπείες όπως χειρουργείο ή ακτινοβολίες ή φάρμακα θεωρούνται επιβαρυντικά για την υγεία τους.
3. Απόλυτη θεραπευτική επιλογή για ασθενείς που είχαν επιλέξει ως θεραπεία την ακτινοβολία και τώρα παρουσιάζουν υποτροπή της νόσου.
4. Ασθενείς που δεν είναι καλοί υποψήφιοι για πολύωρη γενική αναισθησία και αναισθησιολογικές συνθήκες για ριζική προστατεκτομή.

Αναφορικά στην παρακολούθηση του αποτελέσματος, ενώ μετά ριζική προστατεκτομή η τιμή του PSA αποτελεί αξιόπιστο δείκτη (πρέπει να είναι <0,2ng/ml), στην εστιακή θεραπεία επειδή στο πλείστον των περιπτώσεων υφίσταται υπόλοιπος υγιής προστάτης, κάθε άνοδος του PSA δεν αποτελεί σημείο υποτροπής της νόσου. Ο συνδυασμός PSA, mpMRI και βιοψιών αποτελεί την καλύτερη παρακολούθηση για follow up στην εστιακή θεραπεία.

Σε κάποιες μελέτες, τα ποσοστά υποτροπής μετά την εστιακή θεραπεία είναι ήπια υψηλότερα σε σχέση με την ρομποτική προστατεκτομή, ενώ σε άλλες παρόμοια. Σημαντικό ρόλο παίζει αν έχει επιτευχθεί απόλυτα εστιακή θεραπεία ή πιο ευρεία (θερμική καταστροφή όλου του ενός προστατικού λοβού ή όλου του προστάτη).
Όσον αφορά στα λειτουργικά αποτελέσματα, η εστιακή θεραπεία αποφέρει καλύτερα λειτουργικά αποτελέσματα στην εγκράτεια ούρων και στυτική λειτουργία στις περισσότερες σειρές έναντι της ριζικής προστατεκτομής.

Συνεπώς, η ανεύρεση νόσου μετά θεραπεία με FocalOne δεν αποτελεί πάντα αποτυχία της θεραπείας (αυτή μπορεί να είναι πολύ μικρής έκτασης και να απαιτεί μόνο απλή παρακολούθηση). Σε περίπτωση αποτυχίας της θεραπείας, μπορεί να εφαρμοστεί δεύτερη φορά εστιακή θεραπεία με FocalOne, αν η ζώνη αντιμετώπισης δεν είναι μεγαλύτερη του 20% της αρχικής. Αν χρειαστεί ρομποτική ριζική προστατεκτομή είναι απολύτως εφικτή με καλά λειτουργικά αποτελέσματα, αλλά σαφώς με περισσότερο ινώδη ιστό περιπροστατικά.

Το FocalOne δεν αποτελεί επέμβαση αλλά θεραπευτική παρέμβαση, που πραγματοποιείται με βραχεία νοσηλεία μιας ημέρας, χωρίς επιπλοκές και με σχεδόν ανέπαφη τη διατήρηση της εγκράτειας των ούρων και τη στύση. Σε περίπτωση υποτροπής στο μέλλον, μπορεί να επαναληφθεί!

Το Κέντρο της Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας στο Ιατρικό Αθηνών είναι το μοναδικό Κέντρο στη ΝΑ Ευρώπη, όπου εφαρμόζεται η θεραπεία αυτή τα τελευταία 6 έτη, με εξαιρετικά ογκολογικά αποτελέσματα.

Ο κ. Γεώργιος Κυριάκου είναι Χειρουργός - Ουρολόγος Διευθυντής Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογικής Χειρουργικής - Ρομποτική Λαπαροσκοπική Ενδοσκοπική Ουρολογία / Γυναικολογική Ουρολογία, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας.