Νέα μέτρα και αλλαγές για φοροδιαφυγή, Αirbnb και λαθρεμπόριο καυσίμων – Έρχεται νομοσχέδιο-σκούπα για «κρυφά» εισοδήματα

«Μπλόκο» στην απόκρυψη τζίρου από επαγγελματίες και επιχειρήσεις, «κόκκινη κάρτα» σε λαθρέμπορους και ανατροπές στη φορολογία και στο πλαίσιο λειτουργίας για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb φέρνει το νομοσχέδιο-σκούπα για τη πάταξη της φοροδιαφυγής που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή στο τέλος του μήνα.

Με 14 νέα μέτρα η κυβέρνηση επιχειρεί να αποκαλύψει κρυφά εισοδήματα, να κλείσει τις διόδους κλοπής του ΦΠΑ, να περιορίσει την έκταση του λαθρεμπορίου στα υγρά καύσιμα και να χτυπήσει τις συναλλαγές με «αγνώστου προέλευσης» μετρητά στο λιανικό εμπόριο και τις αγοραπωλησίες ακινήτων. Σε ταμειακό επίπεδο στόχος είναι η ενίσχυση των εισπράξεων από φόρους χωρίς την αύξηση του φορολογικού βάρους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, πράγμα που θα δημιουργήσει δημοσιονομικά περιθώρια για πρόσθετες παροχές και ελαφρύνσεις. Στο πλαίσιο αυτό ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει επιπλέον έσοδα της τάξης των 2 δις. ευρώ έως το 2026 από τη φοροδιαφυγή στο ΦΠΑ και στο φόρο εισοδήματος των επιχειρήσεων.

Μετά τις παρεμβάσεις για τη καταπολέμηση της φοροδιαφυγής έρχεται στις αρχές του 2024 νομοσχέδιο που θα αλλάζει το καθεστώς φορολογίας των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων με τη κυβέρνηση να αποκλείσει αύξηση των συντελεστών φορολογίας και να προαναγγέλλει νέο πλαίσιο για την έκπτωση δαπανών και ηλεκτρονική καταγραφή του τζίρου.

Σύμφωνα με πληροφορίες το νομοσχέδιο για τη φοροδιαφυγή προβλέπει τα ακόλουθα:

1. Καθίστανται υποχρεωτικά το 2024 τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και έτσι οι ελεγκτικές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα σε πραγματικό χρόνο να διασταυρώνουν και να επαληθεύουν τις συναλλαγές

2. Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA), μέτρο που θα «κλείσει τα παράθυρα» για απόκρυψη τζίρου και τεχνητή διόγκωση των δαπανών που εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα προκειμένου οι επιτήδειοι να γλυτώσουν φόρο. Κι αυτό γιατί τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA.

3. Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Στόχος είναι η αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ, ο περιορισμός της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

4. Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 η εξόφληση του τιμήματος στις αγοραπωλησίες ακινήτων θα γίνεται υποχρεωτικά μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Με την κατάργηση της δυνατότητας αγοράς ακινήτων με μετρητά μπαίνει τέλος στις συναλλαγές «κάτω από το τραπέζι» που συντηρούν φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Σημειώνεται ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY το Μάρτιο του 2021 έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462,493 εκ. ευρώ. Επίσης έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2,980 δις. ευρώ Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων

5. Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) και έτσι η παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών θα γίνεται σε πραγματικό χρόνο.

6. Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής.

7. Η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) θα γίνεται μέσω χρεωστικών καρτών για να αποκλειστεί η διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

8. Όσοι συλλαμβάνονται για λαθρεμπορία θα αποκλείονται από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων ενώ δημιουργείται μητρώο παραβατών ,

Αλλαγές στο Airbnb

Το νομοσχέδιο προβλέπει παρεμβάσεις στη φορολογία και το πλαίσιο λειτουργίας των βραχυχρόνιων μισθώσεων από την 1η Ιανουαρίου του 2024.

Ειδικότερα:

1 Τροποποιείται ο ορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης και πλέον βραχυχρόνια μίσθωση χαρακτηρίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.

2. Δημιουργείται νέος Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) με βάση τον οποίο όλα τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υποχρεούνται σε έναρξη ή προσθήκη δραστηριότητας.

3. Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης

υποχρεούνται σε έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Έτσι οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση ή υπεκμίσθωση τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις και θα υποχρεούνται σε έναρξη καταβάλλοντας τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και το ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών ΦΠΑ και τέλος παρεπιδημούντων θα κληθούν να καταβάλουν 7.440 φυσικά πρόσωπα και 5.297 νομικά πρόσωπα με 57.696 ακίνητα (το 34,2% των ακινήτων).

4. Το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση των νομικών προσώπων και των ατομικών επιχειρήσεις με ΚΑΔ θα υπόκειται σε ΦΠΑ, τέλος Παρεπιδημούντων και φόρο διαμονής, όπως ισχύει για τα ξενοδοχεία και τις επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων

5. Για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης το πρόστιμο αυξάνεται και διαμορφώνεται ανά χρήση στο 50%, των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους με ελάχιστο ποσό τα 5.000 ευρώ ενώ σήμερα είναι οριζόντιο στα 5.000 ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής για επόμενη χρήση το πρόστιμο θα διπλασιάζεται.

6. Σε περίπτωση το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.

Ο χάρτης του Airbnb

Στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της ΑΑΔΕ είναι καταχωρημένα 168.819 ακίνητα που ανήκουν σε 107.719 ΑΦΜ (νομικά και φυσικά πρόσωπα). Από αυτά:

– 27.367 ακίνητα ανήκουν σε 5.297 νομικά πρόσωπα

– 141.452 ακίνητα ανήκουν σε 102.422 φυσικά πρόσωπα. Από αυτά έως 2 ακίνητα έχουν 94.982 φυσικά πρόσωπα (92,7% των φυσικών προσώπων)

– Τρία ή περισσότερα ακίνητα έχουν 7.440 φυσικά πρόσωπα και αντιστοιχούν σε 30.329 ακίνητα. Από αυτούς 4.100 φυσικά πρόσωπα έχουν ακριβώς τρία ακίνητα και επιπλέον 1.687 φυσικά πρόσωπα έχουν τέσσερα ακίνητα