Εργασιακός «μεσαίωνας» για γυναίκες σε θαλαμηγούς: Έγκυες απολύονται, δεν έχουν παροχές μητρότητας

Τα τελευταία χρόνια οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν καταφέρει να περιορίσουν σε σημαντικό βαθμό την εργοδοτική αυθαιρεσία, βάζοντας «φρένο» στη «μαύρη» και αδήλωτη εργασία, στην υπερεντατικοποίηση της δουλειάς και στην εκμετάλλευση των εργαζομένων. Αυτό έχει επιτευχθεί, φυσικά, με την υλοποίηση ενός ευρύτερου σχεδίου που στοχεύει στην εξασφάλιση της ισότητας ευκαιριών και μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην εργασία και την απασχόληση, αλλά και την προστασία των δικαιωμάτων που έχουν οι εργαζόμενοι. Η ψηφιακή κάρτα εργασίας έβαλε τέλος στο «πάρτι» των εργοδοτών με τις απλήρωτες υπερωρίες, ενώ οι σαρωτικοί έλεγχοι της επιθεώρησης εργασίας από στεριά και…αέρα (drone) έχει περιορίσει το σύγχρονο…σκλαβοπάζαρο.

Φαίνεται, όμως, ότι δεν απολαμβάνουν όλοι αυτής της προστασίας. Όχι γιατί δεν εντοπίζονται από τις ελεγκτικές αρχές, αλλά γιατί πέφτουν θύματα αφενός των αδικαιολόγητων, απολύτως παράλογων -και σίγουρα αναχρονιστικών- κενών στο νόμο αφετέρου της αδιαφορίας τους κράτους και των λειτουργών του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δεκάδες ασφαλισμένες που απασχολούνται ως πληρώματα σε ιδιωτικές και επαγγελματικές θαλαμηγούς. Πρόσφατο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, το οποίο προήλθε κατόπιν ερωτήματος της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών & Επαγγελματικών Θαλαμηγών, αναφέρει πως ναι μεν έχουν υπάρξει βήματα για την εξισορρόπηση της ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής των εργαζόμενων στο ναυτικό επάγγελμα -ιδίως σε εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή οδηγία- ωστόσο τα εργασιακά δικαιώματα των ναυτικών χρήζουν βελτίωσης έναντι των εργαζόμενων του χερσαίου εργατικού δικαίου.

Ανισότητα στα εργασιακά δικαιώματα

Το πόρισμα καταγράφει σοβαρότατες ανισότητες σε μια σειρά δικαιωμάτων και παροχών, όπως είναι τα επιδόματα κύησης, λοχείας και η άδεια κύησης που δικαιούνται οι γυναίκες που εργάζονται. Στην πράξη, οι εργαζόμενες με σύμβαση ναυτικής εργασίας, δεν απολαμβάνουν τα δικαιώματα των λοιπών ασφαλισμένων ξηράς στον e-ΕΦΚΑ. Πρόκειται ,δηλαδή, για μια κατηγορία εργαζόμενων γυναικών που αν και είναι ασφαλισμένες στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) του e-ΕΦΚΑ, δεν απολαμβάνουν το σύνολο των δικαιωμάτων που προβλέπεται για τις λοιπές εργαζόμενες γυναίκες που είναι ασφαλισμένες στον e-ΕΦΚΑ, αφού αποστερούνται κοινωνικών παροχών.

Για παράδειγμα οι εργαζόμενες αυτές αποκλείονται από την ειδική παροχή μητρότητας της Δ.ΥΠ.Α. και λαμβάνουν μόνο χρηματική παροχή λόγω εγκυμοσύνης που τους δίνεται από τον Οίκο Ναύτου.

Fast track απολύσεις

Μάλιστα, στα χέρια του συντάκτη έχουν φτάσει ακόμη και καταγγελίες για γυναίκες ναυτικούς που «εκπαραθυρώθηκαν» από τη δουλειά τους ακαριαία μετά την ανακοίνωση της εγκυμοσύνης τους στον εργοδότη. Με απλά λόγια, οι έγκυες εργαζόμενες απολύθηκαν με fast track διαδικασίες. Και μάλιστα, χωρίς περιθώριο αντίδρασης, καθώς οι εργοδότες τους αξιοποίησαν στο μέγιστο τα κενά που υπάρχουν στο νόμο. Κενά «απάνθρωπα» που αφήνουν απροστάτευτες απέναντι στην αυθαιρεσία και τον εργασιακό «μεσαίωνα» δεκάδες γυναίκες.

Μια εργαζόμενη που εργαζόταν ως πλήρωμα περιγράφει σε αδρές γραμμές τη δική της ιστορία, η οποία αποτυπώνει με κρυστάλλινο τρόπο την αγριότητα που συναντά κανείς ακόμη και σήμερα σε αρκετούς χώρους δουλειάς. Η εργαζόμενη αποκαλύπτει στο Flash.gr την αδιανόητη περιπέτεια που βίωσε, αφότου ενημέρωσε τον εργοδότη της για την εγκυμοσύνή της. Δυστυχώς, η «αποκάλυψη» της εγκυμοσύνης στον εργοδότη συνοδεύτηκε, όπως η ίδια καταγγέλλει, από αφόρητες πιέσεις προκειμένου να υπογράψει την απόλυση της και μάλιστα χωρίς.. αξιώσεις και πολλές-πολλές απαιτήσεις.

«Έμαθα ότι είμαι έγκυος τον Οκτώβρη έκανα όλες τις απαραίτητες εξετάσεις και μέσα Νοεμβρίου αφού μου το επέτρεψε ο γιατρός μου ενημέρωσα τον καπετάνιο ότι είμαι 3 μηνών έγκυος. Ενώ μου είπε να το κρατήσουμε κρυφό για όσο περισσότερο χρόνο μπορούμε του είπα ότι το πιο σωστό είναι να ενημερωθεί η εταιρεία έτσι ώστε να έχουν γνώση της κατάστασης και να μου πουν πως θα προχωρήσουμε. Ο καπετάνιος ενημέρωσε την εταιρεία και ενθουσιασμένοι μου έδωσαν ευχές και μου είπαν ότι δεν αλλάζει κάτι και πότε θα πρέπει να αποδεσμευτώ τους απάντησα ότι μόλις βρεθεί κοπέλα. Μου είπαν πως από Ιανουάριο - Φεβρουάριο, θα ξεκινήσουν να ψάχνουν για κοπέλα και όταν βρεθεί με θέλουν για ένα μήνα μόνο να της παραδώσω την θέση και μετά να φύγω. Εγώ δέχτηκα. Ενώ είχαν ενημερώσει για την εγκυμοσύνη και εργαζόμουν κανονικά, δέχτηκα κάποια στιγμή τηλέφωνο από τον καπετάνιο, ο οποίος με ενημέρωσε να πάω την Δευτέρα για να απολυθώ γιατί δεν θα ανανεώσουν την "αορίστου χρόνου " σύμβαση. Από εκείνη την ημέρα ξεκινάει μια πίεση εγώ όση ώρα μου μιλάει στο τηλέφωνο ανεβάζω πίεση και αρχίζω να έχω πόνους στην κοιλιά λόγω της κατάστασης μου, σχολάω και πάω στον γυναικολόγο και βλέπουμε ότι έχω αιμορραγία και μου γράφει αναρρωτική άδεια και με ενημερώνει ότι πρέπει να είμαι στο κρεβάτι. Αφού στέλνω την αναρρωτική με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για να ενημερώσω για την κατάσταση μου ξεκινάνε τα τηλέφωνα και η ψυχολογική πίεση να πάω να απολυθώ με αμοιβαία συναίνεση, ενώ εγώ δεν έχω συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο. Εν κατακλείδι και για να μην μακρηγορώ με απέλυσαν λόγω επαπειλούμενης κύησης (ασθένεια) και βάση νόμου κανονικά θα έπρεπε να μου έχουν καταβληθεί τέσσερις μήνες, κάτι που και δεν έγινε και είμαι τώρα 4 μήνες χωρίς μισθό.»

«Οι έγκυες βιώνουν bullying»

«Κάθε χρόνο ζούμε θεατές στο ίδιο έργο. Μια μεγάλη αδικία, έναν εκφοβισμό, ένα bullying που περνάνε οι γυναίκες ναυτικοί όταν μένουν έγκυες στον κλάδο της ναυτιλίας, του θαλάσσιου τουρισμού και του ελληνικού yachting στις ιδιωτικές και επαγγελματικές θαλαμηγούς. Κάθε χρόνο δεχόμαστε τηλέφωνα από κοπέλες που μόλις μείνουν έγκυες τις διώχνουν με 15 ημέρες αποζημίωση από τον πρώτο μήνα, είτε έχουν πρόβλημα στην εγκυμοσύνη είτε όχι, με κλάματα, κι εμείς προσπαθούμε να δώσουμε λύση.» αναφέρει στον Flash ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών και Επαγγελματικών Θαλαμηγών, πλοίαρχος Α’, Γεώργιος Βάλλης.

Κι όλα αυτά, ενώ για το σύνολο των εργαζόμενων γυναικών απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας από τον εργοδότη τους, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, όσο και για το χρονικό διάστημα 18 μηνών μετά τον τοκετό. Η κορύφωση της αδικίας ολοκληρώνεται από το γεγονός ότι οι συγκεκριμένες εργαζόμενες, που δεν λαμβάνουν τις πολυπόθητες παροχές μητρότητας ή καλούνται να μείνουν στο δρόμο μόλις μείνουν έγκυες, καταβάλλουν εισφορές στο ΝΑΤ και μάλιστα αισθητά μεγαλύτερες από εκείνες των εργαζόμενων στον ΕΦΚΑ.

«Έχουμε απευθυνθεί στο συνήγορο του Πολίτη κι έχουμε δικαιωθεί, έχουν γίνει πολλές κοινοβουλευτικές ερωτήσεις από βουλευτές της κυβέρνησης. Έχουν επικοινωνήσει το θέμα στο γραφείο του Πρωθυπουργού και έχει δεσμευτεί να δώσει άμεσα λύση», σημειώνει ο κ. Βάλλης, προσθέτοντας ότι «δεν γίνεται το 2025, σ’ έναν κλάδο που συνεισφέρει 1,5% του ΑΕΠ στην ελληνική οικονομία, οι εργαζόμενες γυναίκες να βιώνουν αυτές τις καταστάσεις. Να υπάρχουν γυναίκες δύο ταχυτήτων και δύο κατηγοριών, η μία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και η άλλη της ναυτιλίας και του τουρισμού. Ζητάμε να δοθεί άμεσα τέλος σε αυτή την τεράστια αδικία στα εργασιακά δικαιώματα αυτών των γυναικών και στο επίδομα μητρότητας που λαμβάνουν 6 μήνες αφότου γεννήσουν και όχι 9, όπως άλλες γυναίκες, τη στιγμή που αυτές οι γυναίκες πληρώνουν διπλάσιες και τριπλάσιες ασφαλιστικές εισφορές από άλλες και κάνουν ένα επάγγελμα πολύ πιο δύσκολο από άλλες γυναίκες.»