«Επίθεση γοητείας» του Ερντογάν στην ΕΕ, καθώς περιμένει…«ραβδί» από τον Μπάιντεν

Ο Ερντογάν αξίωσε από την ηγεσία της ΕΕ να δοθεί βίζα για την ελεύθερη κυκλοφορία όλων των Τούρκων πολιτών στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να ενεργοποιηθούν εκ νέου οι ενταξιακές συνομιλίες ΕΕ-Τουρκίας.Με αντάλλαγμα «τη νέα συνεργασία στον τομέα της μετανάστευσης».

Φυσικά, ο Ερντογάν δεν παρέλειψε να καταφερθεί κατά της Ελλάδας και της Κύπρου στην τηλεδιάσκεψη, λέγοντας προκλητικά ότι για την ένταση στις σχέσεις της Αγκυρας με την ΕΕ φταίνε «τα καπρίτσια ορισμένων κρατών μελών και τα τεχνητά προβλήματα που δημιουργούν»!

Ποια ήταν η απάντηση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Τζοζέπ Μπορέλ στον Ερντογάν; «Είχαμε μια καλή ανταλλαγή απόψεων με τον Τούρκο πρόεδρο» έγραψε στο Twitter η πρόεδρος της Κομισιόν.

«Είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για διάλογο με την Τουρκία» σημείωσε ο επικεφαλής της Εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ . «Ανυπομονώ να καλωσορίσω τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου» πρόσθεσε περιχαρής ο Μπορέλ.

Η ηγεσία της ΕΕ έχει αναλάβει από τους 27 την εντολή να συντάξει έκθεση σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, ενόψει της συνόδου κορυφής στις 25 Μαρτίου και όπως φαίνεται από το κλίμα της τηλεδιάσκεψης το πόρισμα θα είναι πολύ θετικό για την Τουρκία. Τι κι αν ο Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει «Ναζί» την Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ και «ψυχοπαθή» τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν, ζητώντας τον περασμένο Οκτώβριο από τους Τούρκους πολίτες να επιβάλουν μποϊκοτάζ στα γαλλικά προϊόντα! Περασμένα ξεχασμένα όλα αυτά! Τώρα η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης φαίνεται να έχει θαμπωθεί από την «επίθεση γοητείας του Ερντογάν», όπως χαρακτηρίζει την «στροφή» του Τούρκου Προέδρου η γερμανική εφημερίδα Redaktions Netzwerk Deutschland (RND).

«Παίζει» με την ΕΕ γιατί ξεμένει από συμμάχους

«Γιατί ο Ερντογάν εμφανίζεται ξαφνικά πρόθυμος να συμβιβαστεί;» διερωτάται η γερμανική εφημερίδα.

Οι λόγοι για την αιφνίδια προθυμία του Ερντογάν να εμφανιστεί συναινετικός είναι πολλοί καθώς τα αγκάθια που έχει να ξεπεράσει τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό είναι πολλά και επικίνδυνα, που μπορεί και να του στοιχίσουν ακόμη και την προεδρία όταν έρθει η ώρα των εκλογών. Ανήμερα της 200ης επετείου από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στις 25 Μαρτίου, οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν (για άλλη μία φορά) το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας και μέχρι τότε ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να εμφανίζεται …Ευρωπαίος στα μάτια της Ευρώπης. Όχι φυσικά και έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου! Απέναντί μας θα συνεχίσει να προκαλεί και να δημιουργεί τετελεσμένα ,όσο η ΕΕ παίζει το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου και η Γερμανία εξακολουθεί να στηρίζει την Τουρκία με κάθε μέσο!

Με τις πλάτες του Βερολίνου και μόνο η Αγκυρα εντείνει ήδη τις δήθεν «ειρηνευτικές πρωτοβουλίες» για έναρξη διερευνητικών συνομιλιών με την Αθήνα, χωρίς προϋποθέσεις και εφ` όλης της ύλης, ρίχνοντας στάχτη στα μάτια της διεθνούς κοινότητας ότι η Ελλάδα είναι δήθεν αδιάλλακτη. Ηδη ο Τουρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλέτ Νταβούτογλου απηύθυνε « ανοιχτή πρόσκληση να ξεκινήσουν εντός του Ιανουαρίου διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα». Φυσικα , η Αθήνα δεν πρέπει να βιαστεί να παίξει το παιγνίδι Ερντογάν-Μέρκελ ,αγνοώντας την Ουάσιγτον. Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι στο πλαίσιο αυτό ,η Αγκυρα θα επιχειρήσει άμεσα και -πάντως πολύ πριν τον Μάρτιο -να προωθήσει την ιδέα της διεθνούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο με την ισότιμη συμμετοχή στο τραπέζι του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους.

Ο Ερντογάν βιάζεται πολύ για τη σύγκληση αυτής της διάσκεψης καθώς λόγω της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία και τη Λιβύη κυρίως, η Αγκυρα έχει απομονωθεί στη Μέση Ανατολή. «Η Τουρκία απειλεί να χάσει τη βάρκα με την πολιτική της αντιπαράθεσης» γράφει χαρακτηριστικά η γερμανική RND και εξηγεί: «Όλο και περισσότερα αραβικά κράτη εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. Το Κατάρ, ο μόνος σύμμαχος της Τουρκίας στην περιοχή, προχωράει σε συμφωνίες με τους γείτονές του στον Κόλπο. Πίσω από τα παρασκήνια, ο Ερντογάν διερευνά τώρα πώς μπορεί να αποκαταστήσει τις διαλυμένες σχέσεις με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία.

Λογαριάζει όμως χωρίς τον …ξενοδόχο!

Ο πιο σημαντικός λόγος για την ξαφνική επίδειξη «συναίνεσης» από τον Ερντογάν ακούει στο όνομα … Τζο Μπάιντεν. Ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, που ως Αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα, ήταν υπεύθυνος για τις σχέσεις με την Τουρκία, έχει πολύ καλή γνώση της χώρας και στο πρόσφατο παρελθόν είχε επικρίνει έντονα την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας από τον Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος γνωρίζει άλλωστε ότι οι συνεχιζόμενες δικαστικές διαδικασίες στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, που κατηγορείται ότι παραβίασε το εμπάργκο στο Ιράν, μπορεί να αποτελέσουν «φονικό όπλο» για την πολιτική καριέρα του ίδιου του Ερντογάν. «Για τον Τούρκο πρόεδρο ,η απειλή αποκάλυψης σχετικά με την πιθανή συμμετοχή ηγετικών μελών της κυβέρνησής του στις παράνομες συναλλαγές της κρατικής τουρκικής τράπεζας είναι ιδιαίτερα εκρηκτική» γράφει η RND.

Διαφορετικά πλέον τα συμφέροντα ΗΠΑ-Τουρκίας

Το χειρότερο όμως για τον Ερντογάν είναι ότι «η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πλέον διαφορετικά συμφέροντα και δεν φαίνεται καν να αρέσει η μία χώρα στην άλλη» όπως γράφει το αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy . «Η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται να διατυπώνει έναν νέο τύπο Ψυχρού Πολέμου, έναν παγκόσμιο αγώνα των δημοκρατιών ενάντια στην αυταρχική πρόκληση υπό την ηγεσία της Κίνας και της Ρωσίας. Αλλά η Τουρκία δεν βλέπει πλέον τον κόσμο με τόσο διπολικούς όρους . Δεν ενδιαφέρεται να συμμαχήσει υπέρ ή κατά των Ηνωμένων Πολιτειών στον επόμενο παγκόσμιο αγώνα. Θέλει να έχει τον δικό της πόλο» γράφει το αμερικανικό περιοδικό ,που ειδικεύεται σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και θεωρείται ότι απηχεί τις απόψεις της νέας αμερικανικής ηγεσίας.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν διαβλέπει καθαρά ότι τη νέα αντίληψη της Τουρκίας ως «ανεξάρτητης δύναμης με ενδιαφέρον να επεκτείνει την περιφερειακή της επιρροή - και συχνά να ακολουθεί πολιτικές που δεν συντονίζονται πλέον με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ. Το στρατιωτικό αποτύπωμα της Τουρκίας τώρα επεκτείνεται από τον Καύκασο στη Λιβύη, τη Συρία και το Ιράκ, και η εστίασή της στις εγχώριες αμυντικές δυνατότητες σημαίνει ότι με την πάροδο του χρόνου, θα εξαρτάται λιγότερο από τις αμυντικές εξαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας» σημειώνει το Foreign Policy .

Η νέα διοίκηση Μπάιντεν ανησυχεί επίσης για τις στενές σχέσεις που αναπτύσσει ο Ερντογάν με την Κίνα και τη Ρωσία. «Η τουρκική οικονομία αντιμετωπίζει δυσκολίες και χρειάζεται εξωτερική ρευστότητα για να την υποστηρίξει. Αυτό μπορεί να το προσφέρει η Κίνα" λέει ο Τούρκος ερευνητής Μπαϊράμ Μπαλτσί του ιδρύματος Carnegie για τη Ρωσία και την Ευρασία. «Οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των Ευρωπαίων και Αμερικανών εταίρων της έχουν αλλάξει. Η Άγκυρα χρειάζεται πλέον άλλους συμμάχους και η Κίνα έχει αρχίσει να παίζει αυτόν τον ρόλο εδώ και μερικά χρόνια», προσθέτει.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ανίκ Σιζέλ, καθηγήτρια στη Σορβόνη με ειδίκευση στην αμερικανική εξωτερική πολιτική ,τοινίζει ότι «η θέση της Τουρκίας έναντι άλλων μελών του ΝΑΤΟ αποτελεί πρόβλημα εδώ και λίγο καιρό. Η Τουρκία υπόκειται επί του παρόντος τις αμερικανικές κυρώσεις για την αγορά ρωσικών πυραύλων S-400. Επίσης, υπόκειται σε ευρωπαϊκές κυρώσεις για τις ενέργειές της στη Μεσόγειο Θάλασσα. Τέλος, η Τουρκία είναι εταίρος του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO).Δεν βρίσκεται δηλαδή μόνο στη συμβολή δύο ηπείρων, αλλά κυρίως στη συμβολή δύο ανταγωνιστικών πολιτικών συστημάτων».

Σε διασταυρούμενα πυρά θα βρίσκεται λοιπόν ο Ερντογάν καθώς και η Κίνα θα ασκεί επίσης πιέσεις στην Τουρκία επειδή πρέπει να εξασφαλίσει τις πολλές επενδύσεις που έχει κάνει στο τουρκικό έδαφος και θέλει να επισημοποιήσει τη συμμαχία τους. "Η Κίνα έχει πραγματοποιήσει οικονομικές, εμπορικές και, πάνω απ`'όλα, ενεργειακές επενδύσεις στην Τουρκία. Είναι μια βασική χώρα στη σινο-ρωσική προσέγγιση, ιδίως στο πλαίσιο του Νέου Δρόμου του Μεταξιού μεταξύ Κίνας και Ευρώπης. Η Κίνα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει ένα ενεργειακό δίκτυο με τη Ρωσία, και αυτό περνά εν μέρει μέσω της Τουρκίας » τονίζει ο Μπαϊράμ Μπαλτσί.

Ο Μπάιντεν θα ασκήσει πίεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Είναι σαφές λοιπόν ότι «η Τουρκία δεν είναι πλέον γέφυρα προς τη Μέση Ανατολή ούτε πρότυπο για τον μουσουλμανικό κόσμο» προειδοποιεί το Foreign Policy.  Προβλέπει μάλιστα ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν «θα εστιάσει στο επιδεινούμενο ιστορικό της Τουρκίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία με στόχο την επιστροφή στο κράτος δικαίου. Και αυτό γιατί τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η πολιτική διοίκησης του Τραμπ αγνόησε τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνία των πολιτών στην Τουρκία».

Τα μηνύματα αυτά έχουν φτάσει βέβαια στον Ερντογάν καθώς κλιμακώνει όλο και περισσότερο τον αυταρχισμό και την πολιτική καταστολής στο εσωτερικό της Τουρκίας, για να κατευνάσει τις αντιδράσεις λόγω της επιδείνωσης της καθημερινότητας των πολιτών. Δημοσιογραφικές πηγές στην Κωνσταντινούπολη δήλωσαν μάλιστα στη «δημοκρατία» ότι ο Τούρκος Πρόεδρος εξέδωσε προεδρικό διάταγμα με το οποίο μπορούν να ανταλλάσσουν εξοπλισμό οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, οι μυστικές υπηρεσίες (ΜΙΤ) ,η Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας, η Διοίκηση Στρατοχωροφυλακής και η τουρκική Ακτοφυλακή. Στο διάταγμα του Ερντογάν που δημοσιεύτηκε στις 6 Ιανουρίου ,αναφέρεται ότι «υπό συνθήκες κατά τις οποίες τρομοκρατία, κοινωνικά συμβάντα και βίαιες κινητοποιήσεις απειλούν την εθνική ασφάλεια, δημόσια τάξη και δημόσια ασφάλεια, οι ανωτέρω υπηρεσίες θα μπορούν να μεταβιβάσουν κινητή περιουσία που περιλαμβάνει τη μεταβίβαση οχημάτων μεταξύ των υπηρεσιών αυτών χωρίς οποιονδήποτε όρο, παρά μόνο πρόταση ανώτερου αξιωματούχου των εν λόγω υπηρεσιών και έγκριση του υπουργού»

Τι σημαίνει αυτό; Ο απόστρατος στρατηγός Χαλντούν Σολμάζτουρκ, μιλώντας σε τηλεοπτική συζήτηση στο ιδιωτικό κανάλι KRT, σχολίασε ότι η Άγκυρα αναμένει κοινωνική αναταραχή, εξ αιτίας του πληθωρισμού, της ανεργίας, και γενικά συνθήκες εσωτερικής κρίσης και προετοιμάζεται για αυτό, ενισχύοντας και τη Δύναμη Ταχείας Ανάπτυξης της Αστυνομίας, που είναι υπό την δικαιοδοσία του Τούρκου Προέδρου.

Αυτά βλέπει η νέα διοίκηση Μπάιντεν να γίνονται στην Τουρκία και παίρνει φυσικά αποστάσεις. Φυσικά, όπως γράφει το ForeignPolicy, «η Αμερική δεν μπορεί να δώσει το χρίσμα στην αντιπολίτευση ή να επηρεάσει τις εκλογές της Τουρκίας.Ούτε έχει το μαγικό ραβδί για να αντιστρέψει την αυταρχική μετατόπιση στο εσωτερικό της χώρας - ή να αντικαταστήσει τα κυβερνητικά στελέχη της». Σημειώνει άντως με έμφαση ότι «δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος Μπάιντεν δεν έχει ακόμη απαντήσει στα καθυστερημένα συγχαρητήρια ,που του έστειλε ο Ερντογάν»…

(Το άρθρο δημοσιεύεται και στην εφημερίδα Δημοκρατία)