Επιστημονική διαμάχη για τον... έκπτωτο Κασσελάκη: «Καβγάς» Δουζίνα με Κοντιάδη

Τη διαφωνία του με την άποψη που εξέφρασε ο συνταγματολόγος Ξενοφών Κοντιάδης, για το αν ο Στέφανος Κασσελάκης έχει όντως εκπέσει του αξιώματός του ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, εξέφρασε ο Κώστας Δουζίνας.

Ο καθηγητής Νομικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μπίρμπεκ στο Λονδίνο και πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, με ανάρτησή του στο Facebook, τονίζει ότι η ερμηνεία του Ξενοφώντα Κοντιάδη, σύμφωνα με την οποία ο Στέφανος Κασσελάκης συνεχίζει να είναι πρόεδρος του κόμματος, είναι «εσφαλμένη».

«Η άρση εμπιστοσύνης σε θεσμικό παράγοντα (Πρωθυπουργό, Υπουργό, Δήμαρχο κλπ) από το σώμα στο οποίο λογοδοτεί σημαίνει την αυτόματη έκπτωσή του οποιαδήποτε ερμηνευτική μέθοδο υιοθετήσουμε. Διαφορετικά έχουμε την παράδοξη λύση ότι ένας πρόεδρος παραμένει στην θέση του παρ' ότι έχει εκδιωχθεί από το μόνο κυρίαρχο σώμα», υπογραμμίζει ο Κώστας Δουζίνας.

Όσον αφορά το αν ο Στέφανος Κασσελάκης μπορεί να θεωρηθεί «υπηρεσιακός πρόεδρος» μέχρι την εκλογή του νέου, ο καθηγητής σημειώνει ότι «αυτό είναι κάτι που μπορούσε να αποφασίσει η ΚΕ εφ΄ όσον υπήρχε η σχετική πρόταση». «Ο κ. Κασσελάκης με την πρόωρη αποχώρησή του από την αίθουσα συνεδρίασης απέρριψε εμπράκτως οποιαδήποτε τέτοια πρόταση που δεν υπήρξε εξ άλλου», αναφέρει.

Η ανάρτηση του Κώστα Δουζίνα

«Μια απάντηση στον Ξενοφώντα Κοντιάδη ως προς τις διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ

Σύμφωνα μα το άρθρο 20 του Καταστατικού του ΣΥΡΙΖΑ «Ο/Η πρόεδρος λειτουργεί στο πλαίσιο των αποφάσεων της Κεντρικής Επιτροπής. Σε περίπτωση άρσης της εμπιστοσύνης της Κεντρικής Επιτροπής από το 50% +1 των μελών της προς τον πρόεδρο συγκαλείται έκτακτο συνέδριο.»

1. Ο φίλος Ξενοφών, που έχει πλουτίσει την δημόσια συζήτηση με τις πολλαπλές παρεμβάσεις του, νομίζω κάνει λάθος στην πρόσφατη ανάρτηση του για την διαδικασία μομφής της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ που αναμεταδόθηκε ευρέως. Ο κ. Κοντιάδης υποστηρίζει ότι το άρθρο 20 δεν «συνεπάγεται έκπτωση του Προέδρου αλλά σύγκληση εκτάκτου συνεδρίου» και επομένως ο κ. Κασσελάκης κακώς θεωρείται αποπεμφθείς και κακώς αυτός και οι συνεργάτες εγκατέλειψαν τις θέσεις και τα γραφεία τους.

Η ερμηνεία είναι εσφαλμένη. Η άρση εμπιστοσύνης σε θεσμικό παράγοντα (Πρωθυπουργό, Υπουργό, Δήμαρχο κλπ) από το σώμα στο οποίο λογοδοτεί σημαίνει την αυτόματη έκπτωση του οποιαδήποτε ερμηνευτική μέθοδο υιοθετήσουμε. Διαφορετικά έχουμε την παράδοξη λύση ότι ένας πρόεδρος παραμένει στην θέση του παρ΄ ότι έχει εκδιωχθεί από το μόνο κυρίαρχο σώμα.

2. Υπάρχει και άλλη εκδοχή. Ο Ξενοφών μπορεί να εννοεί κάτι που δεν το λέει δηλαδή ότι μετά την αποπομπή του ο κ Κασσελάκης παραμένει «υπηρεσιακός» πρόεδρος μέχρι την εκλογή νέου προέδρου. Αυτό είναι κάτι που μπορούσε να αποφασίσει η ΚΕ εφ΄ όσον υπήρχε η σχετική πρόταση. Ο κ. Κασσελάκης με την πρόωρη αποχώρηση του από την αίθουσα συνεδρίασης απέρριψε εμπράκτως οποιαδήποτε τέτοια πρόταση που δεν υπήρξε εξ άλλου.

3. Ο κ. Κοντιάδης επίσης υποστηρίζει ότι η ψηφοφορία που οδήγησε στην άρση εμπιστοσύνης είναι προβληματική γιατί παρ’ όλο που ήταν μυστική 210 μέλη ψήφισαν δια μυστικής ψηφοφορίας ενώ 64 τηλεφωνικά, επομένως η ψήφος τους δεν ήταν μυστική. Καταλήγει ότι δεν υπήρχε «θεσμική σοβαρότητα» και αυτές οι διαδικασίες θυμίζουν «τριτοκοσμική χώρα» - χαρακτηρισμό που προσβάλλει ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας. Δεν χρειάζονται πια τέτοιες αναφορές από εμάς τους «πολιτισμένους».

Ο κ. Κοντιάδης έχει δίκιο για το παράδοξο της διττής ψηφοφορίας. Εν τούτοις η απόφαση έγινε αποδεκτή και από τις δύο πλευρές και εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή. Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει συνταγματικό δικαστήριο (όπως και η χώρα), η οριστική ερμηνεία του καταστατικού και των σημαντικών αποφάσεων γίνεται από το ανώτατο όργανο, δλδ την Κεντρική Επιτροπή εφ’ όσον δεν βρίσκεται το Συνέδριο σε συνεδρίαση. Στην Βουλή, όταν κατατεθεί αίτημα αντισυνταγματικότητας μιας διάταξης και επιχειρηματολογήσουν οι δύο πλευρές αποφασίζει το σώμα. Η πρακτική είναι όσοι είναι κατά της αντισυνταγματικότητας (συνήθως η πλειοψηφία) να σηκώνονται από τις θέσεις τους και ο Πρόεδρος να ανακοινώνει ότι το αίτημα απορρίφθηκε. Η διαδικασία στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ που αποδεχόμενη την πρόταση μυστικής ψηφοφορίας και τηλεφωνικής όσων ήταν απόντες δικαιολογημένα είναι ανάλογη στην κοινοβουλευτική λύση της αντισυνταγματικότητας. Ήταν η μόνη που μπορούσε να ισχύσει στις διαδικασίες της ΚΕ.

4. Συμφωνώ απολύτως με το υστερόγραφο του κ. Κοντιάδη. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε λειτουργήσει με πολιτική σωφροσύνη και θεσμική πιστότητα, ο κ. Κασσελάκης δεν είχε εκλεγεί πρόεδρος. Η εκλογή του χωρίς την παρουσίαση των υποψηφίων και των θέσεων τους σε προηγούμενο συνέδριο όπως και πρόβλεψη και η έλλειψη καταστατικής πρόβλεψης για τα απαραίτητα χαρακτηριστικά των υποψηφίων οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή την μακρά κρίση, τις διασπάσεις και την προϊούσα παρακμή».

Απάντηση Κοντιάδη: Το τι συμβαίνει στη Βουλή δεν είναι επαρκές αντεπιχείρημα

Απαντώντας στην τοποθέτηση του Κώστα Δουζίνα, ο Ξενοφών Κοντιάδης σημειώνει σε νέα του ανάρτηση στο Facebook:

«Ο αγαπητός Κώστας Δουζίνας διατύπωσε στον τοίχο του στο fb μία διαφορετική άποψη από τη δική μου για όσα έγιναν με την μομφή κατά Κασελάκη. Ακολουθεί η απάντησή μου.

α. το τι ισχύει στη Βουλή ή στους δήμους δεν είναι επαρκές αντεπιχείρημα, διότι τα κόμματα αυτορυθμίζονται ως γνωστόν και μπορούν να προβλέψουν όποια διαδικασία θέλουν στα καταστατικό τους. Εδώ από την απλή γραμματική ερμηνεία του καταστατικού προκύπτει σύγκληση συνεδρίου. Αν ήθελε την έκπτωση του προέδρου, που είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί δεν το αναφέρει με 3 λέξεις;

β. Ναι, ενδεχομένως συμφώνησαν όλοι να ακολουθήσουν αυτή τη διαδικασία με τα τηλέφωνα στην ψηφοφορία, δεν γνωρίζω το πραγματολογικό κομμάτι αν υπήρξαν αντιρρήσεις κλπ. Αυτό όμως δεν μειώνει την ασυνέπεια και τη θεσμική γελοιότητα της διαδικασίας, δηλ. άλλοι να ψηφίσουν με κάλπη και άλλοι τηλεφωνικώς με ανοιχτή ακρόαση.

γ. Χαίρομαι που συμφωνούμε στο υστερόγραφο. Όμως εμμέσως το υστερόγραφο ενισχύει την άποψή μου ότι και οι διαδικασίες της μομφής κατά Κασελάκη είναι διάτρητες θεσμικά».

Η αρχική παρέμβαση του Ξενοφώντα Κοντιάδη

Ο συνταγματολόγος και καθηγητής Δημοσίου Δικαίου Ξενοφών Κοντιάδης, σχολιάζοντας την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής να άρει την εμπιστοσύνη της στον Στέφανο Κασσελάκη, είχε τονίσει σε προηγούμενη ανάρτησή του στο Facebook:

«Ένα σύντομο θεσμικό σχόλιο για τις εσωκομματικές διαδικασιες στον ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος, "σε περίπτωση άρσης της εμπιστοσύνης της Κεντρικής Επιτροπής από το 50% +1 των μελών της προς τον πρόεδρο συγκαλείται έκτακτο συνέδριο." (άρθ. 20 παρ. 4).

Πρώτη παρατήρηση, η άρση της εμπιστοσύνης δεν προκύπτει από το καταστατικό ότι συνεπάγεται έκπτωση του προέδρου, αλλά σύγκληση συνεδρίου για να δρομολογηθεί νέα εκλογική διαδικασία από την κομματική βάση. Όμως εκλήφθηκε ως έκπτωση και ο πρόεδρος Κασελάκης με τους συνεργάτες του αποχώρησαν.

Δεύτερη παρατήρηση, ως προς τη διαδικασία άρσης της εμπιστοσύνης. Στην ΚΕ αποφασίστηκε η σχετική διαδικασία να γίνει με μυστική ψηφοφορία. Όμως παρόντα ήταν 210 από τα 295 μέλη της. Ενώ λοιπόν τα παρόντα μέλη ψήφισαν σε κάλπη, τα απόντα ψήφισαν τηλεφωνικά, με ανοιχτή ακρόαση σε τριμελή επιτροπή. Διαβάζουμε στο ρεπορτάζ ότι "επί συνόλου 295 μελών της Κεντρικής Επιτροπής ψήφισαν με φυσική παρουσία στην κάλπη 210 άτομα ενώ 64 μέλη ψήφισαν τηλεφωνικά. Επίσης 21 μέλη δεν απάντησαν στο τηλέφωνο." Ποια μυστικότητα, ποια θεσμική σοβαρότητα ως προς τη διαδικασία, ποιές οι επιπτώσεις της ψηφοφορίας;

Όλα αυτά δεν συμβαίνουν σε κάποια τριτοκοσμική χώρα ή σε κάποιο περιθωριακό κόμμα, αλλά στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ. Μετά διερωτώνται πολλοί γιατί τα πολιτικά κόμματα, ως αναγκαίος θεσμός για τη λειτουργία του κοινοβουλευτισμού, έχουν πλήρως απαξιωθεί στη συνείδηση των πολιτών…

ΥΓ. Βέβαια αν ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργούσε με όρους θεσμικής σοβαρότητας αμφιβάλλω αν θα είχε ποτέ εκλεγεί πρόεδρος ο Κασελάκης, αλλά αυτά τα έχω αναλύσει εκτενώς στο βιβλίο μου "Το φαινόμενο Κασελάκη" (εκδ. Καστανιώτη, 2023).
τα όσα έγιναν στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, το περασμένο Σαββατοκύριακο, με αποτέλεσμα την έκπτωση του Στέφανου Κασσελάκη από την ηγεσία».