Επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα: Χαμηλές προσδοκίες για ένα ραντεβού εντυπώσεων
Μετά από μια μακρά περίοδο προκλήσεων και εντάσεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αύριο 14/4 ο έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας θα βρεθεί στην Άγκυρα αποδεχόμενος πρόταση για συνάντηση από τον ομόλογό του Μεβλέτ Τσαβούσογλου σε μία κίνηση καλής θέλησης αλλά με τον πήχη των προσδοκιών για το αποτέλεσμα των συζητήσεων σε χαμηλό επίπεδο.
Ο Νίκος Δένδιας είπε το «ναι» στην πρόσκληση, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι την ημέρα της επίσκεψης θα «υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες» για την υλοποίηση του ταξιδιού, το οποίο -όπως όλα δείχνουν- θα πραγματοποιηθεί, παρά τις εμπρηστικές δηλώσεις του επικεφαλής της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν, κατά της Ελλάδας για "υπόθαλψη τρομοκρατών".
Γεγονός είναι ότι ο έλληνας ΥΠΕΞ μεταβαίνει στην γειτονική χώρα με το αβαντάζ των πρόσφατων αποφάσεων της ΕΕ. Υπενθυμίζεται ότι στη δήλωσή τους οι 27 κάνουν αναφορά σε «θετική ατζέντα», η οποία ωστόσο συνδέεται άμεσα με την αποκλιμάκωση, τονίζοντας ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο». Σημαντικό το ότι η Ευρώπη δηλώνει πως παρακολουθεί τις διερευνητικές, τονίζει τις παραφωνίες της Άγκυρας στο Μεταναστευτικό και ξεκαθαρίζει ότι θα είναι παρούσα στο Κυπριακό, με επικρίσεις απέναντι στην Τουρκία για τα ανθρώπινα δικαιώματα, παρέχοντας στην Αθήνα μεγαλύτερο έρεισμα.
Τη δυναμική Δένδια ενισχύουν και οι συμφωνίες οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών που έχει ήδη συνάψει η Ελλάδα με την Ιταλία και την Αίγυπτο, αλλά και η συμφωνία με την Αλβανία για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, οποίες αποδεικνύουν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, την αποφασιστικότητα της Αθήνας να επιλύει τις διαφορές της στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου κάτι που καλεί και την Τουρκία να πράξουν από κοινού.
Εξάλλου, η Αθήνα πλέον συνομιλεί και ενισχύει τις συνεργασίες της με τις αραβικές χώρες, αλλά και το Ισραήλ, λειτουργώντας και ως γέφυρα με τη Δύση.
Ο ρόλος της Λιβύης στο διπλωματικό πόκερ
Μάλιστα, στην Άγκυρα παρατηρούν με ιδιαίτερη προσοχή την προσπάθεια επαναπροσέγγισης της Ελλάδας με τη Λιβύη και την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Τρίπολη, τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι αλλά και τη χθεσινή επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Βεγγάζη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο έλληνας ΥΠΕΞ ευχαρίστησε με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Λιβύης Χουσεΐν Ατίγια Αμπντούλ Χαφέεζ Αλ Κατράνι για τη στάση που τήρησε σε σχέση με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ο κ. Κατράνι υπενθύμισε την απόφαση της λιβυκής Βουλής να μην επικυρώσει αυτό το παράνομο μνημόνιο, ενώ έκανε λόγο για τα κοινά συμφέροντα που έχει η χώρα του με άλλα κράτη, όπως η Ελλάδα.
Σημαντική θεωρείται η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει αύριο στην Αθήνα ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ αλ Μενφί. Το πρωί θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και στη συνέχεια θα μεταβεί στο Προεδρικό Μέγαρο για συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η λιβυκή πλευρά, πάντως, διατηρεί τις καλές σχέσεις με την Άγκυρα, όπως φάνηκε και από το χθεσινό ταξίδι του πρωθυπουργού της χώρας Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά και 14 υπουργών στην Τουρκία. Αντικείμενο της συζήτησης ήταν το «περιβόητο» μνημόνιο, αλλά και επενδυτικά θέματα, καθώς η Άγκυρα θέλει να συνεχίσει την οικονομική παρουσία της στην περιοχή.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως Τουρκία και Λιβύη παραμένουν δεσμευμένες στο σύμφωνο οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο που υπέγραψαν το 2019, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Λίβυο πρωθυπουργό. Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι η χώρα του θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη λιβυκή κυβέρνηση εθνικής ενότητας και πως έχουν γίνει βήματα για την επιστροφή του τουρκικού ιδιωτικού τομέα στη Λιβύη.
Την ίδια ώρα, η Τουρκία δέχεται έντονες πιέσεις και από τις ΗΠΑ (με τις οποίες εκκρεμεί το θέμα των S 400) και από τη Ρωσία για τη στάση της στο θέμα την Ουκρανία με αποτέλεσμα να προσπαθεί να ισορροπήσει παίρνοντας ρόλο μεσολαβητή κι αποφεύγοντας να διαλέξει ξεκάθαρα κάποιο στρατόπεδο.
Η συνάντηση Δένδια - Τσαβούσογλου
Όπως επισημαίνουν σε δημοσίευμά τους τα ΝΕΑ, τουρκικές πηγές εκτιμούν ότι το τετ α τετ Δένδια-Τσαβούσογλου μπορεί να συμβάλει θετικά στην αλλαγή του κλίματος, ιδιαίτερα εάν καταστεί δυνατό να ακολουθήσει και μια επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα.
Για την τουρκική πλευρά, που θέλει να διαχωρίσει τις σχέσεις Τουρκίας – EΕ με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τα ζητήματα που παραμένουν στο τραπέζι και θα τεθούν - σύμφωνα με πληροφορίες - είναι το θέμα των γκιουλενιστών αλλά και μελών του D-HKP, για τους οποίους, όπως λένε, η Ελλάδα έχει γίνει πλέον χώρα προορισμού και όχι ενδιάμεσος σταθμός για την Ευρώπη, αλλά και των οκτώ τούρκων στρατιωτικών. Ψηλά θα είναι και τα ζητήματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, με την Άγκυρα να θέλει προσφυγή στη Χάγη, αλλά για το σύνολο των διαφορών που η ίδια βάζει στο τραπέζι και η Αθήνα δεν αναγνωρίζει, μεταξύ των οποίων και τα χωρικά ύδατα. Το Καστελόριζο και το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες είναι επίσης στα αγκάθια μεταξύ των δύο πλευρών. Αναμένεται να τεθεί και το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, καθώς και το Μεταναστευτικό - Προσφυγικό. Στο κεφάλαιο του Κυπριακού, οι δύο πλευρές έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις, καθώς η Άγκυρα θα επιμείνει σε λύση δύο κυρίαρχων κρατών, δείχνοντας ως χαμένη ευκαιρία για την ομοσπονδία το Κραν Μοντανά.
Τουρκικές πηγές μιλώντας στα «ΝΕΑ» στηλιτεύουν τον ρόλο ΗΠΑ και Γαλλίας, σε σχέση και με το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας, θεωρώντας ότι εκμεταλλεύονται την ένταση για τα δικά τους συμφέροντα. Χαρακτηρίζουν δε την τουρκική πολιτική ως απόλυτα «προβλέψιμη» και καλούν την Αθήνα να «διαβάσει» σωστά τα μηνύματα.
Τι επιδιώκει η Αθήνα: Να κρατήσει ανοιχτούς τους διαύλους και να δείξει ότι ο ταραξίας που δεν επιθυμεί τον διάλογο αλλά τις προκλήσεις βρίσκεται στην απέναντι πλευρά.
Ξεχωριστή σημασία φαίνεται να έχει και η συμμετοχή στην αποστολή του υφυπουργού Εξωτερικών για την οικονομική διπλωματία Κώστα Φραγκογιάννη, ο οποίος αντιπροσωπεύει τη «θετική ατζέντα», καθώς θα είναι αυτός που θα συζητήσει διμερή οικονομικά θέματα, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν εποικοδομητικά σε μια κρίσιμη οικονομική στιγμή για τη γειτονική χώρα.
Μετά τη συνάντηση, Τσαβούσογλου και Δένδιας αναμένεται να δειπνήσουν μαζί στο «ιφτάρ», το δείπνο των μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια της νηστείας του Ραμαζανιού – η πρόσκληση σε «ιφτάρ» θεωρείται ιδιαίτερη τιμή για τους καλεσμένους.
