Επίδομα ανεργίας: Αναλυτικά οι αλλαγές - Τα νέα μηνιαία ποσά και τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα

Σε ολική αναμόρφωση του επιδόματος ανεργίας προχωρά το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ξεκινώντας σε πρώτη φάση στην πιλοτική εφαρμογή του νέου μοντέλου σε περίπου 15.000 δικαιούχους. Μάλιστα, σήμερα υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και η υλοποίηση του νέου πιλοτικού συστήματος αναμένεται να ξεκινήσει εντός των πρώτων μηνών του 2025 και μπορεί να έχει διάρκεια έως 16 μήνες.

Οι δικαιούχοι για τη συμμετοχή τους στο πιλοτικό πρόγραμμα θα επιλεγούν από τους αιτούντες τακτικής επιδότησης ανεργίας, με τη μεθοδολογία της «Τυχαιοποιημένης Ελεγχόμενης Δοκιμής (ΤΕΔ)». Αυτό σημαίνει ότι από το σύνολο των αιτήσεων που υποβάλλονται για ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας θα επιλεγούν αυτόματα οι δικαιούχοι που έχουν τις νέες προϋποθέσεις επιλεξιμότητας. Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα αφορά σε όσους δεν έχουν πάρει τακτική επιδότηση τα προηγούμενα τέσσερα έτη από τη λύση της εργασιακής τους σχέσης.

Το νέο επίδομα θα είναι εμπροσθοβαρές, με την επιδότηση να είναι υψηλότερη τους πρώτους μήνες και να μειώνεται σταδιακά, για να ενισχύσει την επανένταξη στην αγορά εργασίας.

Θα αποτελείται από το σταθερό και το μεταβλητό μέρος. Το σταθερό θα υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου. Θα εκκινεί από επιδότηση 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό) και σταδιακά θα μειώνεται στο τέλος της περιόδου επιδότησης.

Πώς θα υπολογίζεται το σταθερό σκέλος του επιδόματος 

Για δικαιούχους με μέσο όρο μηνιαίων αποδοχών ίσο ή μεγαλύτερο από τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, το ημερήσιο επίδομα ισούται με 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου κατά το πρώτο τρίμηνο της επιδότησης, 60% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το δεύτερο τρίμηνο της επιδότησης, 50% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τρίτο τρίμηνο της επιδότησης, 40% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τέταρτο τρίμηνο της επιδότησης, 30% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το πρώτο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης και 20% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το δεύτερο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης.

Άρα, έχοντας ως δεδομένο ότι αυτή τη στιγμή ο κατώτατος μισθός ανέρχεται στα 830 ευρώ μεικτά, το επίδομα θα διαμορφώνεται ως εξής:

· 1ο τρίμηνο 581€ (70%)

· 2ο τρίμηνο 498€ (60%)

· 3ο τρίμηνο 415€ (50%)

· 4ο τρίμηνο 332€ (40%)

· 5ο τρίμηνο 249€ (30%)

· 6ο τρίμηνο 249€ (30%)

· 7ο τρίμηνο 166€ (20%)

· 8ο τρίμηνο 166€ (20%)

Εν τω μεταξύ για δικαιούχους με μέσο όρο μηνιαίων αποδοχών χαμηλότερο από τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, το ημερήσιο επίδομα θα ισούται με:

· 70% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το πρώτο τρίμηνο της επιδότησης

· 60% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το δεύτερο τρίμηνο της επιδότησης

· 50% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το τρίτο τρίμηνο της επιδότησης

· 40% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το τέταρτο τρίμηνο της επιδότησης

· 30% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το πρώτο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης

· 20% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το δεύτερο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης.

Βασική προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 175 ημερών ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των δύο τελευταίων μηνών.

Ο υπολογισμός του «ανταποδοτικού» μέρους του νέου επιδόματος ανεργίας 

Το μεταβλητό μέρος επιδότησης, αποτελεί ένα «μπόνους» για όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο και θα έρχεται να «κουμπώνει» στο σταθερό μέρος αυξάνοντας την τελική παροχή. Το μεταβλητό μέρος εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης του δικαιούχου, τα οποία καταμετρώνται από το 4ο έως και το 20ο έτος ασφάλισης, και τον μέσο όρο αποδοχών του εργαζόμενου (όταν είναι μεγαλύτερος από τον κατώτατο μισθό).

Ο υπολογισμός γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντελεστών που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών με το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο. Υπενθυμίζεται ότι το επίδομα ανεργίας είναι ανταποδοτικής φύσης (δηλ. προκύπτει από καταβληθείσες εισφορές ανεργίας κατά τον εργασιακό βίο) και όχι προνοιακής φύσης. Οι προϋποθέσεις για τη λήψη του ανταποδοτικού μέρους είναι οι εξής: α) ένταξη στην τακτική επιδότηση, β) 900 ημέρες ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 50 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών και γ) αποδοχές ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.

Τι θα προβλέπεται για τα Δώρα - Πώς θα προσαυξάνεται το επίδομα λόγω παιδιών

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νέο επίδομα θα υπάρχει και ένα τρίτο κομμάτι που θα αφορά τις πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις. Σε αυτό περιλαμβάνονται το δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα και προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών και μονογονεϊκότητας. Το νέο επίδομα θα προσαυξάνεται κατά 40 ευρώ για το πρώτο παιδί και κατά 20 ευρώ για κάθε επόμενο, ενώ προσαύξηση ύψους 40 ευρώ θα υπάρχει και για τις μονογονεϊκές οικογένειες.

Οι οικονομικές ενισχύσεις εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα θα ισούνται με τρία ημερήσια επιδόματα ανεργίας σταθερού μέρους, ενώ το σύνολο των προσαυξήσεων για τα έμμεσα μέλη των οικογενειών και τις μονογονεϊκές δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν μηνιαίως αθροιστικά τα 100 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο επίδομα συγχωνεύει την τακτική επιδότηση με το επίδομα μακροχρονίως ανέργων, επιτρέποντας μέγιστη διάρκεια επιδότησης έως 2 χρόνια (24 μήνες), ακολουθώντας εξατομικευμένη προσέγγιση για το ύψος του επιδόματος. Παράλληλα, θέτει σε μια πιο ορθολογική βάση τόσο την ένταξη στην επιδότηση, όσο και τη διάρκεια της επιδότησης, που υπολογίζεται πλέον στη βάση της αναλογίας 2 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης για το πρώτο έτος της επιδότησης, και 3 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης για το δεύτερο έτος. Ακόμη, λαμβάνει υπόψη την ασφαλιστική ιστορία για τον υπολογισμό του ύψους του επιδόματος, προσφέροντας ένα σταθερό μέρος το οποίο λαμβάνουν όλοι και ένα επιπλέον μεταβλητό μέρος, ανάλογα με την ασφαλιστική ιστορία του ανέργου.