Ενεργειακή κρίση: Στις 10 το πρωί η ομιλία της Φον ντερ Λάιεν - Τι θα ανακοινώσει

Την καθιερωμένη ετήσια ομιλία για την "Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης", εκφωνεί αυτήν την ώρα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Δείτε LIVE την ομιλία της προέδρου της Κομισιόν στο Στρασβούργο:

https://www.youtube.com/watch?v=_p9F3cuXZKg

Εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η κ. φον ντερ Λάιεν αναμένεται να κάνει τον απολογισμό των πεπραγμένων του προηγούμενου έτους, αλλά και να παρουσιάσει τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το επόμενο χρόνο και τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί για την επίτευξη αυτών μέσω νομοθετικών και άλλων πρωτοβουλιών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, δεδομένης της κρίσιμης συγκυρίας, θα τοποθετηθεί -δίνοντας απαντήσεις- σε μια σειρά σημαντικών ζητημάτων, επικεντρώνοντας ιδιαιτέρως στην ενεργειακή κρίση.

Ιστορικά, η "Kατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης" είναι η ετήσια ομιλία που εκφωνεί κάθε Σεπτέμβριο ο/η εκάστοτε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενώπιον της Ολομέλειας του ΕΚ και αμέσως μετά συζητείται η δράση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά το περασμένο έτος, παρουσιάζεται το πρόγραμμά της για το προσεχές έτος και, γενικότερα, το όραμά της για το μέλλον.

Η φετινή ομιλία κρίνεται ως σημαντική, καθώς μία σειρά από θέματα απαιτούν λύσεις και απαντήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως "η ανταπόκριση της ΕΕ στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κλιματική αλλαγή, τα μέτρα της ΕΕ για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ζωής, η ενεργειακή κρίση και το κράτος δικαίου".

Επιπλέον, "οι προτεραιότητες που παρουσίασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την περσινή συζήτηση για την Κατάσταση της ΕΕ παραμένουν επίκαιρες, καθώς η ΕΕ συνεχίζει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊού και για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό".

Το ενεργειακό σχέδιο της Κομισιόν

Έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, πλαφόν στα έσοδα από ανανεώσιμες πηγές καθώς και έναν υποχρεωτικό στόχο μείωσης της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους αιχμής προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που θα ανακοινωθεί επισήμως σήμερα, σύμφωνα με προσχέδιο που είδε το πρακτορείο Reuters.

Αν και την προηγούμενη εβδομάδα είχε συζητηθεί ένα πιθανό ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό φυσικό αέριο, το εν λόγω έγγραφο δεν περιέχει αναφορά σε πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου ειδικά για το ρωσικό ή εν γένει καθώς τα κράτη-μέλη διαφωνούν σχετικά με τον τρόπο επιβολής του.Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία έχουν αντιταχθεί σε ένα γενικό ανώτατο όριο, καθώς υποστηρίζουν ότι θα πλήξει τις προσπάθειες των κρατών-μελών για την επίτευξη της ενεργειακής τους ασφάλειας.

Η Ελλάδα είχε εξαρχής υποστηρίξει την επιβολή ενός γενικού πλαφόν μαζί με χώρες όπως η Ιταλία και η Πολωνία. Η Ουγγαρία και η Αυστρία είχαν αντιταχθεί στην επιβολή ενός πλαφόν αποκλειστικά στο ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς εξέφρασαν ανησυχίες για πλήρη διακοπή των ροών από τη Μόσχα.

Το προσχέδιο της Επιτροπής προτείνει ως ανώτατο όριο εσόδων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, με τα επιπρόσθετα έσοδα να ανακατευθύνονται προς τη στήριξη καταναλωτών και επιχειρήσεων.

Εκτός από την αιολική και ηλιακή ενέργεια, τη βιομάζα και τον λιγνίτη, το μέτρο αφορά, επίσης, τα πυρηνικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Ενα προηγούμενο σχέδιο πρότασης περιελάμβανε ως ανώτατο όριο εσόδων τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Τα εργοστάσια άνθρακα εξαιρούνται από το ανώτατο όριο εσόδων, αφού το κόστος λειτουργίας τους αυξήθηκε κατακόρυφα κατά το τελευταίο έτος, αναφέρει το σχέδιο της Κομισιόν.

Το ανώτατο όριο εσόδων θα τεθεί σε ισχύ μετά τον διακανονισμό των συναλλαγών, με αποτέλεσμα να μην επηρεάζει άμεσα τις τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και δεν θα αφορά τα έσοδα που προέρχονται από κυβερνητικά προγράμματα επιδότησης, εξηγεί το έγγραφο.

Στο ευρωπαϊκό σύστημα, το φυσικό αέριο συνήθως καθορίζει την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, αφού οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δεν λειτουργούν με φυσικό αέριο πωλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια σε ανάλογα υψηλές τιμές, παρόλο που δεν έχουν εξίσου υψηλά έξοδα παραγωγής.

Η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει, επίσης, τη θέσπιση μιας έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τις ευρωπαϊκές εταιρείες ορυκτών καυσίμων που αποκόμισαν τεράστια κέρδη από την αύξηση των τιμών στην ενέργεια. Το προσχέδιο προβλέπει ότι αυτές θα καταβάλουν το 33% των φορολογητέων πλεονασματικών κερδών που σημείωσαν κατά το οικονομικό έτος 2022 για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που αδυνατούν να σηκώσουν το βάρος των υπέρογκων λογαριασμών ρεύματος. Το κείμενο αναφέρει, επίσης, ότι οι Βρυξέλλες θα εφαρμόσουν έναν ελάχιστο συντελεστή, αλλά τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν να τον αυξήσουν.

Για να μειώσει τη ζήτηση ενέργειας, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ εξετάζει έναν στόχο μείωσης της συνολικής κατανάλωσης κατά 10% και έναν υποχρεωτικό στόχο μείωσης της ζήτησης κατά τις επιλεγμένες ώρες αιχμής κατά 5%.

Μετά την έγκριση από τους επιτρόπους της ΕΕ για να υλοποιηθούν τα νέα μέτρα, θα απαιτηθεί η υπογραφή του σχεδίου από τις εθνικές κυβερνήσεις. Το μέτρο θα εγκριθεί από την ενισχυμένη πλειοψηφία των κρατών μελών, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα απαιτούσε ομόφωνη έγκριση από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.

Με πληροφορίες από Καθημερινή και capital.gr