Έκρηξη στη βία ανηλίκων με το πρώτο κουδούνι: Έως 39 περιστατικά την ημέρα, 15χρονοι οι δράστες
«Τα παιδιά θέλουν να δουν αίμα», θέλουν να χτυπήσουν με βάναυσο τρόπο» λέει στο Flash.gr ο Γιώργος Καλλιακμάνης. Άλμα των περιστατικών βίας μεταξύ ανηλίκων από την ημέρα που χτύπησε το πρώτο σχολικό κουδούνι.
Κλείνουν ραντεβού για να ξυλοκοπήσουν συμμαθητές τους, γρονθοκοπούν, βγάζουν μαχαίρια, τραβούν μαλλιά, ξεγυμνώνουν, κρατούν ακόμη και «ομήρους» ανυπεράσπιστα παιδιά στις τουαλέτες του σχολείου, καταγράφουν και διαπομπεύουν. Αδιανόητα περιστατικά που λαμβάνουν χώρα εντός και εκτός εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από «άγουρους» δράστες και που σχεδόν μονοπωλούν την επικαιρότητα. Από την ημέρα που χτύπησε το πρώτο κουδούνι για το νέο σχολικό έτος, τα περιστατικά έχουν εκτοξευθεί, δηλώνει στο Flash.gr, o Επίτιμος Πρόεδρος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Ν/Α Αττικής, Γιώργος Καλλιακμάνης.
«Είναι πραγματικότητα. Άλλωστε αυτά καταγράφονται στα επίσημα στατιστικά στοιχεία της ελληνικής αστυνομίας. Ενώ είχαμε περίπου, κατά μέσο όρο, 100 περιπτώσεις το μήνα που και αυτές είναι πολλές και δείχνουν ότι υπάρχει μια έξαρση του φαινόμενου, από τότε που άνοιξαν τα σχολεία καταγράφουμε γύρω στα 37-39 περιστατικά την ημέρα. Υπάρχει αλματώδης αύξηση των περιστατικών επιθετικότητας ανηλίκων. Βλέπουμε ότι τα τελευταία 10 χρόνια οι δείκτες είναι ανοδικοί. Το μεγαλύτερο ποσοστό, το 65% αφορά σε παιδιά 12 έως 15 ετών και το 35% σε παιδιά ηλικίας, 15 έως 18. Εκτός όμως από ποσοτική αύξηση των περιστατικών, έχουμε και ποιοτική αύξηση. Στον τρόπο δηλαδή που επιτίθενται πλέον τα παιδιά. Πλέον τα παιδιά θέλουν να τραυματίσουν. Θέλουν να δουν αίμα, θέλουν να χτυπήσουν με βάναυσο τρόπο και χτυπούν με βάναυσο τρόπο τους συνομήλικούς τους. Βλέπουμε ότι χρησιμοποιούν όπλα, χρησιμοποιούν μαχαίρια, χρησιμοποιούν σιδηρογροθιές, σιδερόβεργες. Οτιδήποτε έχουν στη διάθεσή τους που μπορεί να κάνει το μεγαλύτερο κακό σε αυτόν που επιτίθενται.»
Και το καταφέρνουν, χωρίς ίχνος δισταγμού. Ο ξυλοδαρμός της 14χρονης στη Γλυφάδα, η υπόθεση με τη φαλτσέτα στην Ερμιόνη, ο 18χρονος που χτύπησε 17χρονο για δήθεν βιασμό και -αδιανόητο- ο βιασμός 5χρονου από συμμαθητές του σε νηπιαγωγείο της Αλεξανδρούπολης, είναι μόνο μερικές περιπτώσεις. Σοκαριστικά περιστατικά που «γεννούν» οργή που γίνεται «τσουνάμι» στα social media και παρασύρει τη λογική και την ψυχραιμία, αφού νεαροί χρήστες -όπως στην περίπτωση των Νοτίων προαστείων- φτάνουν στο σημείο να επικηρύττουν τους θύτες και να καλούν και άλλα άτομα να τους συνδράμουν, για ν’ «απαντήσουν» με τον ίδιο τρόπο. Με βία ωμή… Τι είναι αυτό όμως που ωθεί τα παιδιά στα άκρα; Ισχύει αυτό που λένε, πως δηλαδή «η κοινωνία προετοιμάζει το έγκλημα και ο εγκληματίας το διαπράττει;».
Ο Δρ. Δημήτρης Παπαδημητριάδης, ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής, μας εξηγεί μέσω του Flash.gr …
«Καταρχάς, η αγριότητα που παρατηρείται στις πράξεις των παιδιών αποκαλύπτει την ένταση των συναισθημάτων τους. Ζούμε σε μια κοινωνία που, αντί να καλλιεργεί την ενσυναίσθηση και τον διάλογο, συχνά επιβραβεύει την ακραία συμπεριφορά. Το σοκ για εμάς τους ενήλικες έγκειται στην αδυναμία μας να αντιληφθούμε ότι η βία είναι το αποτέλεσμα της παρατεταμένης αίσθησης εγκατάλειψης και ανασφάλειας των παιδιών. Η παραβατικότητα των ανηλίκων δεν είναι ζήτημα κακής φύσης, αλλά αποτέλεσμα κοινωνικών και εκπαιδευτικών αποτυχιών που οφείλονται στους ενήλικες.»
Στο κάδρο των ευθυνών μπαίνει φυσικά η οικογένεια. Οι γονείς απουσιάζουν, μας λέει, ενώ οι παππούδες που κάποτε μεγάλωναν τα εγγόνια τους, τώρα φαίνεται να έχουν απομακρυνθεί από τον πυρήνα της οικογένειας και δεν ακολουθούν το παραδοσιακό μοντέλο, ώστε να συνδράμουν στην ανατροφή των παιδιών…
«Η έλλειψη προτύπων και η αποξένωση από την οικογένεια - καθώς οι γονείς απουσιάζουν στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, ενώ λείπουν από το σύγχρονο σπίτι οι γιαγιάδες και οι παππούδες -, ενισχύουν το φαινόμενο. Όταν ένα παιδί δεν βρίσκει τρόπο να διοχετεύσει τα συναισθήματά του, η βία γίνεται το εύκολο μέσο για να αποκτήσει φωνή και να τραβήξει προσοχή.
-Γι αυτό βλέπουμε να έχει πέσει ο μέσος όρος ηλικίας των δραστών;
Τα παιδιά πλέον εκτίθενται στη βία από πολύ νωρίς, κυρίως μέσω του διαδικτύου και των μέσων ενημέρωσης. Βλέπουν βίαιες εικόνες και μηνύματα που "κανονικοποιούν" τις επιθετικές συμπεριφορές. Ταυτόχρονα, οι γονείς, λόγω καθημερινών πιέσεων, έχουν λιγότερο χρόνο και δυστυχώς λιγότερη υπομονή, να παρέχουν συναισθηματική φροντίδα και καθοδήγηση, κάτι που αφήνει τα παιδιά χωρίς τα απαραίτητα εφόδια για να διαχειριστούν τις προκλήσεις τους. Έτσι, αρχίζουν να υιοθετούν βίαιες συμπεριφορές σε πολύ μικρότερη ηλικία.»
«Η αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου, αποκλείεται να περιορίσει τα περιστατικά νεανικής παραβατικότητας»
Όσο για την αυστηροποίηση των ποινών, ως μέτρο αντιμετώπισης της αυξανόμενης ενδοσχολικής και νεανικής παραβατικότητας που παρουσίασε ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας, δεν πρόκειται να αποτρέψει κανένα παιδί, από το να εκδηλώσει ακόμη και ακραία επιθετική συμπεριφορά, υποστηρίζει ο κύριος Καλλιακμάνης…
«Κοιτάξτε, είναι μια καραμέλα που την μασάμε τελευταία και φαίνεται η Πολιτεία για να ικανοποιήσει τη φιλοσοφία που έχει πλέον ο κόσμος , ότι δηλαδή «Να, ξέρεις… υπάρχει ατιμωρησία» , όντως προβαίνει σε ενέργειες που έχουν να κάνουν με αυστηροποίηση των ποινών για πολλά αδικήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις η αυστηροποίηση των ποινών μπορεί να βοηθήσει. Όταν μιλάμε για ενήλικους εγκληματίες, όταν μιλάμε για ανθρώπους που είναι καθ’ έξιν, κατ’ επάγγελμα εγκληματίες, αυτό μπορεί να βοηθήσει. Μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά όταν ξέρουν ότι θα πάνε φυλακή. Όμως εδώ μιλάμε για παιδιά. Μιλάμε για ιδιαίτερα εγκλήματα. Εσείς θεωρείτε ότι ένα παιδί θα σκεφτεί ότι στην περίπτωση που κάνει ένα συγκεκριμένο έγκλημα θα πάει τώρα σε κατάστημα κράτησης νέων και αυτό θα το αποτρέψει να το κάνει; Αποκλείεται. Όπως και στα αδικήματα της ενδοοικογενειακής βίας.»
Τελικά σωφρονισμός γι' αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει; Και ποιος θα έπρεπε να είναι αυτός; Στα social media, που "τρεντάρει" το θέμα της 14χρονης στη Γλυφάδα, χιλιάδες χρήστες -ανήλικοι αλλά και ενήλικες- ζητούν να οδηγηθούν στη φυλακή οι δράστριες, ακόμη κι αν πρόκειται για παιδιά. Και μάλιστα, τονίζουν, μαζί με τους γονείς τους. Μια προσέγγιση που σύμφωνα με τον ψυχίατρο – ψυχοθεραπευτή, Δημήτρη Παπαδημητριάδη, δεν είναι η λύση που θα φέρει αποτέλεσμα…
«Τα παιδιά δεν είναι εγκληματίες, και το να τα αντιμετωπίζουμε ως τέτοιους είναι το πιο ενδεικτικό λάθος μας στη διαχείριση της ανήλικης αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Η φυλάκιση ανηλίκων προφανώς δεν είναι λύση, ειδικά όταν μιλάμε για παιδιά που βρίσκονται σε μια φάση όπου ακόμα διαμορφώνουν την ταυτότητά τους. Ούτε η αυστηροποίηση ποινών και η ποινικοποίηση της παιδικής ηλικίας. Αντί για τιμωρία, χρειάζεται να εστιάσουμε στην πρόληψη και στην αποκατάσταση. Πρέπει να δημιουργηθούν δομές και προγράμματα, ιδανικά μέσα στο σχολείο, που θα βοηθούν τα παιδιά να κατανοούν τις συνέπειες των πράξεών τους και να τα ενδυναμώνουν ψυχολογικά. Οι γονείς, επίσης, πρέπει να εμπλέκονται ενεργά σε αυτήν τη διαδικασία, όχι ως τιμωρούμενοι, αλλά ως υποστηρικτές στην αλλαγή της συμπεριφοράς των παιδιών τους.»