Εκλογές 2023 – Η επόμενη ημέρα: Οι διερευνητικές εντολές, η νέα Βουλή και οι (πιθανές) δεύτερες κάλπες

Το αποτέλεσμα της Κυριακής θα καθορίσει εάν θα υπάρξει απόλυτη πλειοψηφία εδρών στη Βουλή και, στην περίπτωση που αυτό δεν επιτευχθεί, ξεκινά η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.

Εκλογές 2023 – Οι διερευνητικές εντολές

Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος, κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις μέρες, αλλά ο κάθε πολιτικός αρχηγός αποφασίζει τον χρόνο που θα την κρατήσει. Εάν ο αρχηγός του πρώτου κόμματος παραδώσει τη διερευνητική εντολή, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνεχίζει με τον αρχηγό του δεύτερο κόμματος και, εν συνεχεία, με τον αρχηγό του τρίτου κόμματος.

Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, εάν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να κάνει μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης καλώντας τους πολιτικούς αρχηγούς.

Όπως επισήμανε στο OPEN ο καθηγητής πολιτικών επιστημών, Θανάσης Διαμαντόπουλος, «η μόνη φάση της διαδικασίας, για την οποία το Σύνταγμα δεν προβλέπει ανώτατη χρονική οριοθέτηση που είναι το τριήμερο, είναι η προβλεπόμενη πρωτοβουλία του πολιτειακού ρυθμιστή να αναζητήσει συναινετικά τη συγκρότηση κάποιου κυβερνητικού σχήματος».

Ο πολιτικός επιστήμονας Γιώργος Σεφερτζής, υπογράμμισε ότι «η διαχείριση των διερευνητικών εντολών, ανεξάρτητα από το αν μπορούν ή όχι να αποδώσουν πολιτική λύση, θα είναι μια δοκιμασία που κατά κάποιον τρόπο θα χρησιμοποιηθεί εν όψει του δεύτερου γύρου των εκλογών, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο τα κόμματα θα χειριστούν τις διερευνητικές εντολές θα προετοιμάσει το έδαφος για την αναμέτρηση του δεύτερου γύρου».

Την 1η Ιουνίου η νέα Βουλή

Την 1η Ιουνίου θα συνέλθει η Βουλή με τη νέα της σύνθεση, ώστε να γίνει η ορκωμοσία των νέων βουλευτών και να εκλεγεί νέος πρόεδρος του Σώματος, αντιπρόεδροι και κοσμήτορες. Αυτή η Βουλή μπορεί να κρατήσει μια ή το πολύ δύο ημέρες και, ακολούθως, να διαλυθεί και να θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα νέων εκλογών μέσα σε 30 ημέρες.

Η απλή αναλογική και το μπόνους εδρών

Οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που προβλέπει κλιμακωτό μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα. Στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, στις 2 Ιουλίου, επειδή γίνεται εντός 6μήνου, οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν μόνον κόμμα.

«Το κυριότερο και το πιθανότερο μάλλον είναι να είναι εκλογές που θα διεξαχθούν υπό συνθήκες ακραίες πόλωσης, γιατί το διακύβευμα θα είναι εκλογές από τις οποίες θα βγαίνει ή δεν θα βγαίνει κυβέρνηση» εκτίμησε ο Γιώργος Σεφερτζής.

Το μπόνους της ενισχυμένης αναλογικής

Με την ενισχυμένη αναλογική, εάν το πρώτο κόμμα έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες. Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους μια έδρα, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%.