Εκδόσεις Γαβριηλίδης: Θύελλα αντιδράσεων για την πολτοποίηση βιβλίων από τις πιστώτριες τράπεζες

Το απόθεμα των βιβλίων των Εκδόσεων Γαβριηλίδης, που βρέθηκαν στις αποθήκες, κατασχέθηκαν και πολτοποιήθηκαν από τις πιστώτριες τράπεζες του εκδοτικού οίκου. Σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες όσα βιβλία βρισκόταν εκεί, από τον θάνατο του Σάμη Γαβριηλίδη, πολτοποιήθηκαν χωρίς να ενημερωθούν οι συγγραφείς, προκειμένου να διασώσουν κάποια από τα αντίτυπα των βιβλίων τους.

Θύελλα αντιδράσεων

Για μια πρακτική που ακολουθείται εδώ και χρόνια, κάνουν λόγο στα ΝΕΑ οι εκδόσεις Στρατίκη:

«Δεν είναι έκπληξη η πολτοποίηση των βιβλίων που κατασχέθηκαν στις αποθήκες των εκδόσεων Γαβριηλίδη. Το απόθεμα υλικών και/ή προϊόντων εταιρείας υπό διάλυση πρέπει να καταστραφεί βάσει νόμου. Αλλιώς πληρώνει πρόστιμο ή επιπλέον φόρο η εταιρεία. Επίσης απαγορεύεται ρητώς να δωρίσει ή έστω να πετάξει τα καταστρεπτέα.

Συντάσσει μάλιστα και πιστοποιητικό καταστροφής που κοινοποιείται στον έφορο και με αυτό απευθύνεται πρόσκληση να παραστεί στην πολτοποίηση ή καταστροφή του εμπορεύματος κάποιος υπάλληλος ως μάρτυρας.

Εκ πείρας μιλώντας, όταν κάνεις στην εφορία επίδοση τέτοιου εγγράφου, οι ίδιοι οι εφοριακοί αγανακτούν, οι νόμοι που ευνοούν με τέτοιους ελεεινούς τρόπους τους πιστωτές είναι από άλλο πλανήτη. Αλλά έτσι είναι εδώ και χρόνια».

Ο συγγραφέας Χριστόφορος Κάσδαγλης, σχολιάζοντάς την πληροφορία στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook με τίτλο «τραπεζικό έγκλημα», αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Προφανώς, ανάμεσα στα άλλα βιβλία πολτοποίησαν τον Πέτρο Μάρκαρη, τον Θοδωρή Καλλιφατίδη, τον Αργύρη Χιόνη, τη Σαπφώ, τον Σάμιουελ Μπέκετ, τον Σαρλ Μποντλέρ, τον Αρτούρ Ρεμπό και, ανάμεσά τους, τις εξαιρετικές μου φίλες Τέτη Παγκάλου και Ιωάννα Τόμπρα, το τελευταίο βιβλίο της οποίας τυπώθηκε μεν, αλλά δεν πρόλαβε να κυκλοφορήσει παρά μόνο σε ελάχιστα αντίτυπα, λόγω του αιφνίδιου θανάτου του Σάμη Γαβριηλίδη.

Έκαψαν ποίηση, έκαψαν πεζογραφία, έκαψαν δοκίμια, έκαψαν τη μνήμη, την ευαισθησία και την τυπογραφία».

«Πόσα χρήματα άξιζαν οι λέξεις; Πώς να μετρήσουμε σε χρήματα την ποίηση; Αδύνατον. Ενώ ο πολτός έχει συγκεκριμένη τιμή στην αγορά. Και οι τράπεζες δεν ενδιαφέρονται για το ανεκτίμητο αλλά για το τιμολόγιο» ανέφερε από την πλευρά του ο Αλέξανδρος Σχισμένος που αναφέρεται στο γεγονός, σχολιάζοντας ακόμα για την απόφαση αυτή των τραπεζών πως «Απέδειξαν έτσι ότι δεν είναι χαρτί και κόλλα το βιβλίο, αλλά λέξεις. Το χαρτί και η κόλλα παρέμειναν. Οι λέξεις χάθηκαν, πάνε, τις έφαγαν οι μηχανές. Αν αφαιρέσεις την ποίηση μένει ο πολτός», ανέφερε στο facebook ο συγγραφέας Αλέξανδρος Σχισμένος.

Η βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ και Τομεάρχης Πολιτισμού Σία Αναγνωστοπούλου αναφέρθηκε στην κατάσχεση και πολτοποίηση των βιβλίων που βρέθηκαν στις αποθήκες των εκδόσεων Γαβριηλίδης τονίζοντας τα εξής:

Η πολτοποίηση από τις πιστώτριες τράπεζες των βιβλίων που βρέθηκαν στην αποθήκη των εκδόσεων Γαβριηλίδη προκαλεί σοκ στους ανθρώπους του βιβλίου και του πολιτισμού. Μετά το θάνατο του Σάμη Γαβριηλίδη, ο οποίος άφησε πίσω δυσβάσταχτα χρέη, οι τράπεζες εισβάλλουν στον εκδοτικό οίκο. Κατάσχονται μηχανήματα, ακίνητα πρόκειται να βγουν σε πλειστηριασμό, αλλά τα βιβλία, που αποτελούν την ιστορία και τη διαδρομή ενός ιστορικού εκδοτικού οίκου, δεν κρίνονται αξιοποιήσιμα. Δεν γίνεται η επιλογή να πλειστηριαστούν και αυτά, ή ακόμη —γιατί όχι;— να χαριστούν σε βιβλιοθήκες, δημόσιες ή σχολικές, σε φυλακές, νοσοκομεία, προνοιακά ιδρύματα. Δεν ενημερώνονται καν οι συγγραφείς των βιβλίων ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να αγοράσουν αντίτυπα των βιβλίων τους.

Η ιστορία μάς θυμίζει μια ανάλογη πριν από έντεκα χρόνια. Το κλείσιμο του εκδοτικού οίκου «Ελληνικά γράμματα» από τον όμιλο ΔΟΛ το 2010 σημαδεύτηκε από τις φωτογραφίες βιβλίων σημαδεμένων με κόκκινη μπογιά καθ’ οδόν προς την πολτοποίηση. Ο εκδοτικός και δημοσιογραφικός όμιλος αρνήθηκε να διασώσει τα βιβλία παρόλο που αυτό υπήρξε αίτημα των εργαζομένων στον εκδοτικό οίκο.

Ο συμβολισμός είναι ανατριχιαστικά δυσοίωνος. Το βιβλίο, κιβωτός της γνώσης και της δημιουργίας, δεν αξιολογείται από το κράτος και τα πιστωτικά ιδρύματα ως κάτι που πρέπει να διασωθεί, να διαφυλαχθεί, να διανεμηθεί, δωρεάν ή με χαμηλή τιμή, σε ανθρώπους που διψούν γι’ αυτό. Καταλήγει στην πολτοποίηση ως κάτι άχρηστο, μη ανταποδοτικό, μη εκποιήσιμο, χωρίς αξία. Ενδεικτικό τόσο των αξιών ενός οικονομικού συστήματος, όσο και της ανυπαρξίας πολιτικής για το βιβλίο και τις βιβλιοθήκες στη χώρα μας.

«Ώρα να πολτοποιήσουμε τις τράπεζες που, αφού τις διασώσαμε πολλάκις, μετά την ρευστοποίηση των μικρομεσαίων τώρα πολτοποιούν βιβλία» ανέφερε ο επικεφαλής του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης σε ανάρτησή του στο twitter.

Όπως αναφέρει το fractal.gr, οι εκδόσεις Γαβριηλίδης – συνέχεια των εκδόσεων Πλέθρον (1977)- δημιουργήθηκαν το 1988. Εξέδιδαν περίπου 80 νέους τίτλους το χρόνο –Ελλήνων κυρίως συγγραφέων– σχεδόν κάθε θεματικής: πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, μελέτες, εκδόσεις τέχνης, δίγλωσσες κλασικές εκδόσεις, ελληνική γραμματεία κ.ά.

Διέθεταν επίσης ένα παραδοσιακό τυπογραφικό εργαστήρι και εξέδιδαν από το 2008 μία πλακέτα το χρόνο στοιχειοθετημένη στο χέρι σε κείμενο γραμμένο από καταξιωμένους συγγραφείς ειδικά γι’ αυτόν το σκοπό.

Στις εκδόσεις τους επίσης περιλαμβάνονταν οι Κωπηλάτες, περιοδικό συζήτησης και προβληματισμού, που διεύθυνε ο Πέτρος Μάρκαρης.

Ακόμα διοργάνωναν πλήθος εκδηλώσεων και παρουσιάσεων.

Ο εμπνευστής των εκδόσεων Σάμης Γαβριηλίδης, έφυγε από τη ζωή τον Φεβρουάριο του 2020, και ήταν εκτός από τις εκδόσεις και ιδρυτής του ομώνυμου Πολυχώρου στο Μοναστηράκι με το θεματικό βιβλιοπωλείο και art bar «Poems and Crimes» (Ποιήματα κι εγκλήματα).