Εκατοντάδες έφηβοι τον χρόνο στα νοσοκομεία από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ - Οι κίνδυνοι

Από τα Ιωάννινα στην Καλαμάτα κι από εκεί στη Βουλιαγμένη. Τα περιστατικά διαδέχονται το ένα το άλλο και τα νοσοκομεία δεν σταματούν να υποδέχονται ανήλικους που καταναλώνουν υπερβολική ποσότητα αλκοόλ. Η περίπτωση του 14χρονου στα Ιωάννινα που οδηγήθηκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και διασωληνώθηκε, μετά από υπερβολική κατανάλωση μπροστά στα μάτια του πατέρα του, είναι η κορυφή του παγόβουνου. Η πραγματικότητα που καταγράφεται στα νοσοκομεία της χώρας, σοκάρει. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, μόνο στα δύο νοσοκομεία Παίδων «Αγία Σοφία» και «Π. & Α. Κυριακού», δέχονται κάθε χρόνο περίπου 200 περιστατικά μέθης, στις εφημερίες. Πρόκειται κυρίως για εφήβους, ηλικίας 14-16 ετών, αγόρια αλλά και κορίτσια.

Η αύξηση των περιστατικών παρατηρείται κατά τη διάρκεια των εορτών, ωστόσο η ίδια αύξηση καταγράφεται και τα Σαββατοκύριακα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, κυρίως κατά τη νυχτερινή εφημερία αφού οι ανήλικοι διασκεδάζουν και δυστυχώς έχουν πρόσβαση σε οινοπνευματώδη ποτά. Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι που εγκυμονεί αυτή η συμπεριφορά;

Θάνατος μέχρι και σεξουαλικές επιθέσεις

Από τις χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο, μέχρι τις σεξουαλικές επιθέσεις, την παχυσαρκία, τις ηπατικές βλάβες, τα σοβαρά τροχαία και το θάνατο. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι παιχνίδι. Ο κύριος Ευάγγελος Φραγκούλης, Γενικός Γραμματέας στην Ελληνική Ακαδημία Οικογενειακής Ιατρικής, μας απαριθμεί μερικούς μόνον από τους κινδύνους αυτούς…

«Το αλκοόλ στους εφήβους, είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα δημόσιας υγείας. Οι έφηβοι μπορεί να πίνουν λιγότερο συχνά από τους ενήλικες αλλά όταν πιούν είναι πιο πιθανό να πιούν υπερβολικά. Κι αυτή η κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε οξεία δηλητηρίαση, όπως συνέβη με το παιδί στα Ιωάννινα που κατέληξε στη ΜΕΘ, αλλά ενέχει και πολλούς άλλους κινδύνους. Υπάρχει για παράδειγμα, θέμα με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, καθώς ο εγκέφαλος αναπτύσσεται μέχρι την ηλικία των 20 ετών. Μπορεί όμως να οδηγήσει και σε επικίνδυνες συμπεριφορές. Όπως το να προκαλέσει ατυχήματα, να εκδηλώσει βίαιες συμπεριφορές ακόμα και σεξουαλικές επιθέσεις, ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες ή μετάδοση σεξουαλικών νοσημάτων αφού σε συνθήκη μέθης μπορεί να μη λαμβάνονται προφυλάξεις».

Μάλιστα όπως σημειώνει ο Γενικός/ Οικογενειακός γιατρός, «ένοχη» δεν είναι μόνον η υπερβολική κατανάλωση, αφού ακόμα και μικρότερες ποσότητες μπορεί να οδηγήσουν έναν ανήλικο στο νοσοκομείο…

«Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι το αλκοόλ ακόμη και σε μικρότερες ποσότητες κάνει κακό στα παιδιά μας. Στα κορίτσια εφηβικής ηλικίας, τρία ποτά μέσα σε δύο ώρες μπορεί να είναι επικίνδυνα για την υγεία τους, ενώ στα αγόρια τρία έως τέσσερα ποτά μέσα σε δύο ώρες μπορεί και αυτά να τα οδηγήσουν σε οξεία δηλητηρίαση. Κι αυτό συμβαίνει λόγω του βάρους, αλλά και του νεαρού της ηλικίας τους. Άρα μικρότερες ποσότητες μπορεί να τα οδηγήσουν στο νοσοκομείο».

Η Ελληνική Εταιρία Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας, αναφέρει αναλυτικά τόσο τις βραχυπρόθεσμες συνέπειες, όσο και τις μακροπρόθεσμες, εξίσου σοβαρές:

Βραχυπρόθεσμες συνέπειες

Όπως φαίνεται και από τα αποτελέσματα της έρευνας του ESPAD 2011(Ευρωπαϊκό πρόγραμμα έρευνας σχολείων για το αλκοόλ και άλλα ναρκωτικά) η κατανάλωση αλκοόλ από έναν έφηβο μπορεί να τον οδηγήσει σε:

• Χαμηλή επίδοση στο σχολείο
• Ατυχήματα, τραυματισμούς ή μεταφορά σε νοσοκομείο
• Ανάμιξη σε καυγά, εμπλοκή σε ληστεία ή προβλήματα με τις Αρχές
• Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις ή επαφή που μετάνιωσε την επόμενη ημέρα.

Ατυχήματα

Ένας από τους κύριους κίνδυνους από την κατανάλωση αλκοόλ κατά την εφηβεία είναι τα ατυχήματα. Η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για μια ποικιλία ατυχημάτων: τραυματισμός από όχημα, πτώσεις, πνιγμούς, εγκαύματα, τραύματα από εμπλοκή σε καυγά, αυτοκτονία και άλλα.

Ωστόσο, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τροχαία ατυχήματα. Υπολογίζεται ότι το 50% τέτοιων ατυχημάτων οφείλεται στο αλκοόλ ενώ σημειώνεται ότι οι έφηβοι που κατανάλωσαν μεγάλη ποσότητα αλκοόλ είχαν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν πριν την ηλικία των 34 σε σχέση με έφηβους που έκαναν μέτρια κατανάλωση. Κύρια αίτια θανάτου: Τα τροχαία ατυχήματα.

Ριψοκίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και εγκυμοσύνη

Η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ κατά την εφηβεία σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο για επαφή χωρίς προφυλάξεις, μεγαλύτερο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων, υψηλότερο ποσοστό σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, αυξημένη πιθανότητα εγκυμοσύνης καθώς και αυξημένη συχνότητα εκτρώσεων.

Επιθετικότητα και σεξουαλική κακοποίηση

Είτε ως θύτης είτε ως θύμα, ένας έφηβος είναι πιθανότερο να συμμετάσχει σε μια επίθεση ή σεξουαλική κακοποίηση αν βρίσκεται υπό την επήρεια μέθης αλκοόλ. 30% των βίαιων επιθέσεων και 15-20% των σεξουαλικών κακοποιήσεων συμβαίνουν υπό την επήρεια αλκοόλ.

Παχυσαρκία και λοιπή εμφάνιση

Το αλκοόλ περιέχει τις ίδιες περίπου θερμίδες με το καθαρό λίπος, συνεπώς η κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε αύξηση του βάρους και μπορεί να οδηγήσει τον έφηβο σε παχυσαρκία, σε μια περίοδο μάλιστα που η εξωτερική του εμφάνιση παίζει κυρίαρχο ρόλο στην αυτοεκτίμησή του. Το αλκοόλ, επιπλέον, επηρεάζει τον ύπνο και οδηγεί σε χρόνια κόπωση.

Χρήση άλλων ουσιών

Φαίνεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με μετέπειτα χρήση κάνναβης και άλλων απαγορευμένων ουσιών. Υπάρχουν όμως και μακροπρόθεσμες συνέπειες. Συνέπειες που μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμα, σοβαρότατα προβλήματα υγείας…

Μακροπρόθεσμες συνέπειες

Ηπατική βλάβη:

Φαίνεται ότι ακόμα και η πιο μέτρια κατανάλωση κατά την εφηβεία μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη στο συκώτι του εφήβου, αυξάνοντας τις πιθανότητες για μακροχρόνια προβλήματα κατά την ενήλικη ζωή, όπως κίρρωση.

Ανάπτυξη του εγκεφάλου:

Οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την συμπεριφορά, τα συναισθήματα, τη λογική και την κρίση αναπτύσσονται ακόμα κατά την εφηβεία. Η κατανάλωση αλκοόλ κατά την περίοδο αυτή μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα τη μνήμη, την ικανότητα μάθησης, τις αντιδράσεις και το εύρος της προσοχής. Μελέτες δείχνουν ότι το αλκοόλ είναι νευροτοξικό ιδιαίτερα για την περιοχή του ιππόκαμπου που σχετίζεται με την μνήμη.

Αλκοολισμός στην ενήλικη ζωή

Η συχνή κατανάλωση αλκοόλ κατά την εφηβεία φαίνεται πως σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για αλκοολισμό μετά την ενηλικίωση. Η συσχέτιση αυτή φαίνεται να είναι ισχυρότερη όσο περισσότερη είναι η κατανάλωση κατά την εφηβεία και όσο πιο νωρίς ξεκινά η επαφή με το αλκοόλ. Μελέτες δείχνουν πως νέοι που ξεκινούν να πίνουν πριν τα 15 έτη έχουν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν εξάρτηση από το αλκοόλ στη μετέπειτα ζωή του.

Τα σημάδια που θα πρέπει να σας ανησυχήσουν

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπροστά στους γονείς είναι πιο σπάνια περίπτωση. Συνήθως οι ανήλικοι καταναλώνουν ποτά στους χώρους που διασκεδάζουν, παρόλο που η νομοθεσία δεν το επιτρέπει.

Ποια είναι τα σημάδια λοιπόν που θα πρέπει να ανησυχήσουν τον γονέα; Οι ειδικοί σημειώνουν:

• Αλλαγές στη διάθεση: Εκρήξεις θυμού, ευερεθιστότητα
• Προβλήματα στο σχολείο: Απουσίες, Χαμηλοί βαθμοί, Τιμωρίες, Αποβολές
• Επανάσταση απέναντι στους κανόνες της οικογένειας
• Αλλαγή φίλων και δισταγμός να σας γνωρίσει τους νέους φίλους
• Συμπεριφορά «Τίποτα δεν έχει σημασία»: Απρόσεκτη εμφάνιση, μείωση ενασχόλησης με προηγούμενα ενδιαφέροντα και γενικώς μειωμένη ενεργητικότητα.
• Ανεύρεση αλκοόλ στο δωμάτιο ή την τσάντα του ή οσμή αλκοόλ στην αναπνοή του.
• Σωματικά ή νοητικά προβλήματα: Κενά μνήμης, Χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης, κόκκινα μάτια, έλλειψη συντονισμού ή μπερδεμένη ομιλία