«Έφτασε» η Φθινοπωρινή Ισημερία - Από σήμερα αρχίζει να νυχτώνει νωρίτερα

Μπορεί ημερολογιακά να έχουμε μπει στο φθινόπωρο από την 1η Σεπτεμβρίου, αστρονομικά όμως αυτό θα συμβεί από σήμερα Κυριακή (22/9) με τη φθινοπωρινή ισημερία 2024.

Συγκεκριμένα, η φθινοπωρινή ισημερία θα πραγματοποιηθεί στις 15:43 (ώρα Ελλάδας). Έτσι, λοιπόν, θα σηματοδοτηθεί και επίσημα το τέλος του καλοκαιριού και η αρχή του φθινοπώρου.

Κατά τη διάρκεια της ισημερίας, η ημέρα και η νύχτα έχουν σχεδόν ίση διάρκεια, αλλά από αυτό το σημείο και μετά, η νύχτα αρχίζει να μεγαλώνει και η μέρα να μικραίνει, με αποκορύφωμα το Χειμερινό Ηλιοστάσιο τον Δεκέμβριο.

Η φθινοπωρινή και η εαρινή ισημερία καθορίζουν την έναρξη των δύο μεταβατικών εποχών, του Φθινοπώρου και της Άνοιξης αντίστοιχα, ενώ τα ηλιοστάσια σηματοδοτούν την έναρξη του Χειμώνα και του Καλοκαιριού. Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν πως, λόγω της κλιματικής αλλαγής, η άνοιξη ξεκινά πλέον νωρίτερα, κυρίως στις πολικές περιοχές και στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, η ημέρα και η νύχτα δεν είναι ακριβώς ίσες κατά την ημέρα της ισημερίας, όπως συμβαίνει στον ισημερινό. Η «ίση μέρα-ίση νύχτα» συμβαίνει λίγες ημέρες πριν ή μετά την ισημερία, ανάλογα με τη γεωγραφική τοποθεσία.

Από τα αρχαία χρόνια, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, τέτοια φαινόμενα γιορτάζονταν από τους λαούς, που τους απέδιδαν μυθικές σημασίες.

Τι είναι η Ισημερία

Η ισημερία είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει δύο φορές το χρόνο, όταν η Γη περνά από τα σημεία τομής της εκλειπτικής τροχιάς της με τον ουράνιο ισημερινό. Αυτά τα αστρονομικά σημεία, που συμβολίζονται διεθνώς με τα γράμματα γ και γ΄, ορίζουν τη στιγμή κατά την οποία η γραμμή Ήλιου-Γης είναι κάθετη στον άξονα περιστροφής της Γης, με αποτέλεσμα η ημέρα και η νύχτα να έχουν ίση διάρκεια σε κάθε σημείο της γήινης επιφάνειας. Οι ισημερίες συμβαίνουν γύρω στις 21 Μαρτίου (εαρινή) και 23 Σεπτεμβρίου (φθινοπωρινή).

Ο όρος ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ ο διεθνής όρος equinox προέρχεται από τα λατινικά aequus (ίσος) και nox (νύχτα).

Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία αφορούν κυρίως το βόρειο ημισφαίριο, καθώς στο νότιο ημισφαίριο οι εποχές είναι αντίθετες. Στους πόλους, η ισημερία δεν έχει πρακτική έννοια, ενώ στον ισημερινό, οι συνθήκες της ισημερίας είναι συνεχείς.

Από αστρονομική άποψη, η ισημερία συμβαίνει όταν το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα ενός συγκεκριμένου τόπου, με τις ηλιακές ακτίνες να πέφτουν κάθετα στον ισημερινό. Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο και την κλίση του άξονα της, με αποτέλεσμα να αλλάζει η διάρκεια της ημέρας.

Η ισημερία παρατηρείται σε όλους τους πλανήτες που παρουσιάζουν κλίση του άξονα περιστροφής τους σε σχέση με το επίπεδο περιφοράς τους, και αποτελεί βασικό φαινόμενο σε κάθε ηλιακό σύστημα.