ΕΦΚΑ: Κυκλώματα «φούσκωναν» τα ποσοστά αναπηρίας - Ο τρόπος δράσης και οι παχυλές αμοιβές
Mε συνθηματική διάλεκτο που περιελάμβανε κωδικές φράσεις, όπως «ζυγούρια», «κοκτέιλ», «παιδάκια» και «αλατοπίπερο», δύο «σπείρες» που δρούσαν το τελευταίο διάστημα στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) της Θεσσαλονίκης έκαναν τις απαραίτητες συνεννοήσεις για να «φουσκώσουν» -με το αζημίωτο- τα ποσοστά αναπηρίας των ασφαλισμένων.
Τα ποσά του τιμοκαταλόγου των εγκληματικών οργανώσεων ήταν από 100 έως 2.000 ευρώ ανάλογα με την πολυπλοκότητα της περίπτωσης.
Εκτός από την παραποίηση των ποσοστών αναπηρίας, η δράση τους περιελάμβανε ακόμα «κούρεμα» οφειλών προς των ΕΦΚΑ και παρέμβαση για την ταχύτερη έκδοση των αναπηρικών συντάξεων.
Η υπόθεση ήρθε στο "φως" μετά από πολύμηνη έρευνα της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας της ΕΛ.ΑΣ. Ήδη συνελήφθησαν επτά επιτήδειοι ενώ στην υπόθεση εμπλέκονται ακόμη 62 άτομα, εκ των οποίων 29 γιατροί. Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι ο προϊστάμενος του καταστήματος του ΕΦΚΑ δύο υπάλληλοί του, τρεις γιατροί και μία δικηγόρος. Οι επτά συλληφθέντες οδηγήθηκαν το μεσημέρι στον εισαγγελέα πρωτοδικών Θεσσαλονίκης που άσκησε εις βάρος τους ποινική δίωξη για δύο κακουργήματα και μία σειρά από πλημμελήματα, ενώ ακολούθως τους παρέπεμψε να απολογηθούν στην Ειδική Ανακρίτρια Θεσσαλονίκης, από την οποία πήραν προθεσμία για την Παρασκευή, παραμονή Χριστουγέννων. Μέχρι τότε παραμένουν υπό κράτηση. Βασικό ρόλο είχε η γραμματέας του Κέντρου Πιστοποίησης που είχε πρόσβαση στα αρχεία και έφερνε σε επαφή τους εμπλεκόμενους.
Η διοίκηση του ΕΦΚΑ δεν προβαίνει σε δηλώσεις καθώς η αστυνομική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.
Ο τρόπος δράσης, η δομή της οργάνωσης και οι αμοιβές
Στην υπόθεση της Θεσσαλονίκης σύμφωνα με την αστυνομία αποκαλύφθηκε η δράση δύο εγκληματικών οργανώσεων. Η πρώτη οργάνωση κατηγορείται για 97 περιπτώσεις παραποιήσεων ποσοστών αναπηρίας και άλλων παρεμβάσεων και η δεύτερη που πρόλαβε να δράσει για μικρότερο χρονικό διάστημα για 37.
Όπως προέκυψε από την έρευνα, τα μέλη των εγκληματικών οργανώσεων εκμεταλλευόμενοι την ιδιότητα τους (διευθυντής και υπάλληλοι σε δομή κοινωνικής ασφάλισης, δικηγόρος και ψυχίατροι) είχαν αναπτύξει συγκεκριμένες διαδικασίες και δίκτυα επαφών ώστε από τον τρόπο δράσης τους να αποσπούν αθέμιτα χρηματικά ωφελήματα, ζημιώνοντας το ελληνικό Δημόσιο.
Καίριο ρόλο και στις δύο εγκληματικές οργανώσεις έχει συλληφθείσα υπάλληλος δομής κοινωνικής ασφάλισης, καθώς είχε πρόσβαση σε απόρρητα και εμπιστευτικά στοιχεία που αφορούν στον τόπο, χρόνο και σύνθεση επιτροπών Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, καθώς και στα ποσοστά αναπηρίας που πιστοποιούνται σε εξετασθέντες ιδιώτες.
Συγκεκριμένα, η πρώτη εγκληματική οργάνωση, με ηγετικό μέλος διευθυντή δομής κοινωνικής ασφάλισης, δραστηριοποιούνταν τουλάχιστον από τον Μάιο του 2021 στην:
- επίτευξη ψευδών αναπηριών (ποσοστά άνω του 67%) σε ενδιαφερομένους ιδιώτες, μέσω της εξέτασης τους από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.),
- ταχύτερη και αμεσότερη διεκπεραίωση συντάξεων ιδιωτών, κατά παρέκκλιση της συνήθους τηρούμενης διαδικασίας και
- επίτευξη ευνοϊκών αποφάσεων πελατών δικηγορικού γραφείου, που σχετίζεται με τον διευθύνοντα την εγκληματική οργάνωση, ενώπιον Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών (Τ.Δ.Ε.).
Βασική προϋπόθεση αποτελούσε ο ενδιαφερόμενος «πελάτης» να έχει πραγματικό πρόβλημα υγείας, ώστε να εξασφαλίζεται ένα ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας, το οποίο στη συνέχεια θα αποτελούσε τη βάση για πραγματοποίηση παρέμβασης, με σκοπό την επίτευξη μεγαλύτερου ποσοστού αναπηρίας από το πραγματικό. Με αυτόν τον τρόπο ο εκάστοτε ιδιώτης γινόταν δικαιούχος των ευεργετημάτων του ελληνικού δημοσίου.
Μάλιστα η εγκληματική οργάνωση αξιολογούσε τους ιατρούς – μέλη των επιτροπών που θα αναλάμβαναν τις υποθέσεις, ανάλογα με το είδος της σχέσης που τυχόν διατηρούσαν με αυτούς και τις κατέτασσαν σε ευνοϊκές και μη ευνοϊκές.
Κομβικό ρόλο στη διαδικασία διαδραμάτιζε η ανωτέρω συλληφθείσα υπάλληλος δομής κοινωνικής ασφάλισης, η οποία εκτελούσε και χρέη γραμματέα υγειονομικών επιτροπών Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας καθώς «παρενέβαινε» μέσω:
- χρησιμοποίησης στενών-διαπροσωπικών σχέσεων που διατηρεί με συγκεκριμένα μέλη των επιτροπών, επηρεάζοντας την ιατρική τους κρίση,
- χρήση διαφόρων τεχνασμάτων με την παράθεση ψευδών γεγονότων ως αληθινών, παραπλανώντας έτσι τα μέλη της επιτροπής και τροποποίησης - νόθευσης των αποφάσεων των υγειονομικών επιτροπών.
Στον τομέα των συντάξεων και των ευνοϊκών αποφάσεων Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών, σημαντικό ρόλο είχε η διοικητική θέση του αρχηγού της εγκληματικής οργάνωσης, καθώς παρενέβαινε στις διαδικασίες.
Για την παροχή των υπηρεσιών τους, η εγκληματική οργάνωση αμειβόταν ανάλογα με την ιδιαιτερότητα της κάθε περίπτωσης, με τα χρηματικά ποσά που λάμβανε να κυμαίνονται από 400 έως 2.000 ευρώ.
Συνολικά, τα μέλη της συγκεκριμένης εγκληματικής οργάνωσης, ενεπλάκησαν σε τουλάχιστον 97 περιπτώσεις από τις οποίες:
- 21 για ψευδή βεβαίωση ποσοστών αναπηρίας ιδιωτών, ενώ προέκυψαν ενδείξεις για ακόμα 33 περιπτώσεις,
- 18 για ταχύτερη και αμεσότερη διεκπεραίωση αιτήσεων συνταξιοδότησης ιδιωτών, κατά παρέκκλιση της συνήθους τηρούμενης διαδικασίας, ενώ προέκυψαν ενδείξεις για επιπλέον 20 περιπτώσεις και
- τουλάχιστον 2 περιπτώσεις επίτευξης ευνοϊκών αποφάσεων ιδιωτών, κατά τη διάρκεια εξέτασης υποθέσεων τους από τις Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές ενώ προέκυψαν σαφείς ενδείξεις ύπαρξης 3 ανάλογων περιπτώσεων.
Εκτιμάται ότι το συνολικό ποσό που αποκόμισε η εγκληματική οργάνωση από την ανωτέρω δράση της είναι τουλάχιστον 30.000 χιλιάδες ευρώ.
Η δεύτερη εγκληματική οργάνωση
Η δεύτερη εγκληματική οργάνωση, δραστηριοποιούνταν τουλάχιστον από τον Ιούλιο του 2021 στην επίτευξη ψευδών αναπηριών (ποσοστού ή/και χρονικής διάρκειας, αναπηρικών χαρακτηρισμών) σε ενδιαφερομένους ιδιώτες, μέσω της εξέτασης τους από Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας.
Κατά τη δράση της συγκεκριμένης οργάνωσης δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην ύπαρξη μελών με διαφορετικές ειδικότητες καθώς:
- διασφαλίζεται ανταπόκριση σε μια ευρεία γκάμα περιπτώσεων ενδιαφερόμενων ιδιωτών (ψυχιατρικές, ορθοπεδικές, καρδιολογικές κ.λπ. παθήσεις),
- εξυπηρετούνται ευχερέστερα οι σκοποί της εγκληματικής οργάνωσης (παρεμβάσεις σε επιτροπές με συναφή ειδικότητα, σύνταξη εισηγητικών φακέλων ενδιαφερόμενων ιδιωτών που αποτείνονται στην εγκληματική οργάνωση για την επίτευξη του μέγιστου δυνατού ποσοστού αναπηρίας, ευχέρεια στην εναλλαγή σύνθεσης των μελών της ανάλογα με την περίπτωση κ.λπ.) και
- υφίσταται αδυναμία παρέμβασης κατά τον καθορισμό των συνθέσεων των υγειονομικών επιτροπών, καθώς η εν λόγω διαδικασία πραγματοποιείται μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος.
Την εγκληματική οργάνωση διηύθυνε ψυχίατρος, μέλος του Ειδικού Σώματος Ιατρών Αναπηρίας, ο οποίος είχε κατορθώσει να αναπτύξει ευρύ κύκλο επαφών που υποβοηθούσε στην επίτευξη του σκοπού του ενώ αναλάμβανε και συντόνιζε τη σύνταξη εισηγητικών φακέλων ιδιωτών που επρόκειτο να εξετασθούν από επιτροπές.
Παράλληλα, βρισκόταν σε καθημερινή επικοινωνία με τη συλληφθείσα υπάλληλο – γραμματέα των επιτροπών Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, που συμμετείχε και στην πρώτη εγκληματική οργάνωση. Με τον τρόπο αυτό προκαθόριζε τις ημερομηνίες συμμετοχής της ως γραμματέας σε επίμαχες επιτροπές και στη συνέχεια, ακολουθώντας τις προφορικές ή γραπτές εντολές του διευθύνοντα την οργάνωση, κατορθώνει το επιθυμητό κάθε φορά αποτέλεσμα (ποσοστό αναπηρίας, επίδομα, χρονικό διάστημα αναπηρίας κλπ), χρησιμοποιώντας διαφορετικά κάθε φορά τεχνάσματα (επιρροή στην επιτροπή, απουσία Ψυχιάτρου στις επιτροπές, ετεροχρονισμένη αλλαγή περιεχομένου απόφασης, εκ νέου συλλογή υπογραφών από τα μέλη κ.λπ.).
Και σε αυτή την περίπτωση οι εκάστοτε επιτροπές χαρακτηρίζονταν ως ευνοϊκές ή μη, ανάλογα με την ύπαρξη ή απουσία διαπροσωπικής σχέσης ή την παρουσία κάποιου άλλου ιατρού – μέλους της οργάνωσης.
Τα ωφελήματα που λάμβαναν τα μέλη της εν λόγω εγκληματικής οργάνωσης κυμαίνονται από 100 έως 1000 ευρώ ανά περίπτωση.
Όπως προέκυψε ενεπλάκησαν σε τουλάχιστον 37 περιπτώσεις και συγκεκριμένα σε 22 περιπτώσεις νόθευσης ποσοστών αναπηρίας ιδιωτών, ενώ προέκυψαν σαφείς ενδείξεις ύπαρξης 15 άλλων ανάλογων περιπτώσεων.
Κατά τις επικοινωνίες τους τα μέλη Β΄ εγκληματικής οργάνωσης χρησιμοποιούσαν κωδικοποιημένες - συνθηματικές φράσεις ή λέξεις όπως οι ακόλουθες.
«8,0 για 2»: ποσοστό αναπηρίας 80% για χρονικό διάστημα δυο ετών.
«Ήταν για δυο ζυγούρια» ή «2 κιλά λάδι» ή «Ένα αρνί» ή «παϊδάκια»: Αναφορά σε χρηματικά ποσά.
«Βάλαμε αλατοπίπερο»: Προβήκαμε σε ενέργειες ώστε να αποδοθεί το υψηλότερο δυνατό ποσοστό αναπηρίας.
«Να ανταποκριθούμε»: Να προβούμε στις παρεμβάσεις και ενέργειες που απαιτούνται προκειμένου ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης να πιστοποιηθεί με την επιθυμητή αναπηρία.
«Να κατέβει στο γήπεδο»: Να προβούμε στις παρεμβάσεις και ενέργειες που απαιτούνται προκειμένου ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης να έχει τα εχέγγυα ώστε να πιστοποιηθεί με την επιθυμητή αναπηρία.
«Κοκτέιλ»: Περίπτωση ενδιαφερομένου ιδιώτη στον οποίο έχουν χορηγηθεί διάφοροι εισηγητικοί φάκελοι και αντίστοιχες γνωματεύσεις θεραπόντων ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων με απώτερο σκοπό την επίτευξη του μέγιστου δυνατού ποσοστού αναπηρίας κλπ (ουσιαστικά πρόκειται για «κοκτέιλ» παθήσεων).
«και τα λοιπά»: Μέριμνα ή πραγματοποίηση παρέμβασης για την επίτευξη της επιθυμητής αναπηρίας (ποσοστό και χρονική διάρκεια).
Από τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν συνολικά βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
-το χρηματικό ποσό των 185.415 ευρώ,
-200 χρυσές λίρες Αγγλίας,
-χρυσό συλλεκτικό νόμισμα Νοτίου Αφρικής, βάρους 33,92 γραμμαρίων,
-εκμαγείο χρυσού, βάρους 1,77 γραμμαρίων,
-κάνναβη, συνολικού βάρους 14,63 γραμμαρίων,
-9 κινητά τηλέφωνα,
-πλήθος εγγράφων και σημειώσεων σχετικά με την υπόθεση,
-109 φάκελοι ιδιωτών, σχετικοί με την ερευνώμενη υπόθεση,
-πλήθος φαρμακευτικών σκευασμάτων, που στην πλειονότητα τους εμπίπτουν στο νόμο περί ναρκωτικών
-και 100 πακέτα τσιγάρων, χωρίς την ειδική ταινία φόρου κατανάλωσης.
Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος τους, οδηγήθηκαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης.