Ταμείο Ανάκαμψης: Στα 750 δισεκατομμύρια η πρόταση της Κομισιόν - Eπιχορηγήσεις τα 500 δισ. - Πόσο αναλογεί στην Ελλάδα

Με ένα Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για την στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας που πλήττεται από τις επιπτώσεις της πανδημίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποκάλυψε ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας εξαιρετικού χαρακτήρα προς τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση. Το σχέδιο ανάκαμψης βασίζεται στο αναθεωρημένο πρόγραμμα του ευρωπαϊκού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, το οποίο εμπλουτίζεται με ένα ταμείο ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθεί από μεγάλης κλίμακας δανεισμό εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Από τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ που προτείνει η Κομισιόν, τα 500 δισεκατομμύρια θα χορηγηθούν υπό μορφήν επιχορηγήσεων - όπως προέβλεπε η κοινή γαλλο-γερμανική πρόταση που παρουσιάσθηκε την περασμένη εβδομάδα- και το υπόλοιπο υπό μορφήν δανείων προς τα κράτη μέλη.

Η φον ντερ Λάιεν κάλεσε τους Ευρωπαίους να «παραμερίσουν τις παλιές προκαταλήψεις» και να στηρίξουν το σχέδιό της για ανάκαμψη ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το σχέδιό της προκαλεί την αντίδραση ορισμένων κρατών μελών , όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία, που θα προτιμούσαν αυτήν η οικονομική στήριξη να γίνει αποκλειστικά δανείων και όχι επιχορηγήσεων, ενώ η φον ντερ Λάιεν προτείνει έναν σχεδιασμό των δύο.

https://twitter.com/EU_Commission/status/1265609950702821377

Εξήγησε στους ευρωβουλευτές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να δανεισθεί 750 δισεκατομμύρια ευρών στις αγορές εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα 500 δισεκατομμύρια από τα οποία θα χορηγηθούν ως επιχορηγήσεις και τα 250 υπό μορφήν δανείων προς τα κράτη μέλη. Ωστόσο κατέστησε σαφές ότι οι επιχορηγήσεις συνιστούν «επένδυση» για το μέλλον: «Στην ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, στην ψηφιοποίηση της οικονομίας, στην Πράσινη Συμφωνία και στο σθένος». «Είμαι μία επείγουσα και εξαιρετικού χαρακτήρα ανάγκη για μία επείγουσα και εξαιρετικού χαρακτήρα κρίση. Ας βάλουμε στην άκρη τις παλιές προκαταλήψεις. Είναι η ώρα της Ευρώπης, την ώρα που ενισχύονται οι διαφορές και οι ανισότητες... Η κρίση την οποία καλούμαστε τώρα να αντιμετωπίσουμε είναι τεράστια... Αλλά η ευκαιρία για την Ευρώπη είναι επίσης τεράστια, όπως και η ευθύνη μας για να πράξουμε αυτό που πρέπει στην κατάσταση αυτή».

https://twitter.com/vonderleyen/status/1265615607283752964

Η Ελλάδα

Ένα μέρος του πακέτου θα χρηματοδοτηθεί μέσω κοινής έκδοσης χρέους, αναφέρει στο μεταξύ το Bloomberg, το οποίο επικαλούμενο πηγή που έχει γνώση των λεπτομερειών, αναφέρει ότι η πρόταση της Κομισιόν είναι να λάβει η Ελλάδα 22,5 δισ. ευρώ (κι ακόμη 9 δισ. ευρώ θα είναι διαθέσιμα σε δάνεια), η Ιταλία 81,8 , η Ισπανία 77,3 και η Γαλλία 39 δισ. Ειδικότερα το ποσό που αντιστοιχεί στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι συνολικά 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 22,5 δισ με τη μορφή επιχορηγήσεων.

Πρόγραμμα μαμούθ

Εάν γίνει αποδεκτή, η πρόταση αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο πρόγραμμα οικονομικής ανάκαμψης στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Βλέπουμε εν δυνάμει μία ριζική μεταβολή στην ευρωπαϊκή μακροοικονομική πολιτική... Αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό προηγούμενο», σχολίασε ο συμπροεδρεύων της ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο Φιλίπ Λάμπερτς.

Την περασμένη εβδομάδα η Γερμανία προκάλεσε έκπληξη ανακοινώνοντας από κοινού με την Γαλλία μία σημαντική αλλαγή του δόγματος: στην κοινή τους πρόταση, Παρίσι και Βερολίνο υποστήριξαν ένα πρόγραμμα ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, μέσω ενός μηχανισμού αμοιβαιοποίησης του ευρωπαϊκού χρέους, μία ιδέα προς το την οποία μέχρι στιγμής το Βερολίνο τηρούσε απολύτως εχθρική στάση. Όμως, η ομόφωνη έγκριση του προγράμματος ανάκαμψης από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα.

Ήδη πριν από την πανδημία, οι 27 είχαν αποτύχει να συμφωνήσουν τον Φεβρουάριο για τον πολυετή (2021-2027) ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ύψους 1.000 δισεκατομμυρίων.

Η οικονομική καταιγίδα που ακολούθησε δεν οδήγησε σε προσέγγιση των θέσεων του Βορρά και του Νότου της Ένωσης, παρά το γεγονός ότι οι χώρες της νότιας Ευρώπης είναι οι περισσότερο πληγείσες από την κρίση της πανδημίας. Τα δύο στρατόπεδα διαμορφώθηκαν εκατέρωθεν μίας νέας διαχωριστικής γραμμής. Οι υπερασπιστές της δημοσιονομικής ορθοδοξίας (Ολλανδία, Αυστρία, Δανία και Σουηδία) υποστηρίζουν ότι η οικονομική βοήθεια πρέπει να χορηγηθεί μόνο μέσω δανείων τα οποία θα πρέπει να αποπληρωθούν. Το αντίπαλο στρατόπεδο θεωρεί ότι η στήριξη πρέπει να έρθει υπό μορφήν επιχορηγήσεων αποκλειστικά.

Το σχέδιο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποτελεί συγκερασμό των δύο απόψεων και κατά την έννοια αυτή δεν είναι «copy-paste» της γαλλο-γερμανικής πρότασης, τονίζουν ευρωπαϊκές πηγές. Το ποσόν που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και οι όροι χορήγησής του, μένει να οριστικοποιηθούν και εξαρτώνται από την ικανότητα δανεισμού των Βρυξελλών. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θέλει να αυξήσει στο 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος τους ίδιους πόρους, έναντι το 1,2% που ισχύει σήμερα, σύμφωνα με πηγή της Κομισιόν.

Όπως ανακοίνωσε μέσω Twitter ο Ευρωπαίος επίτροπος για τις οικονομικές υποθέσεις Πάολο Τζεντιλόνι, η δημιουργία αυτού του ταμείου, που έρχεται να προστεθεί στα άλλα εργαλεία ανάκαμψης, είναι ένα «ευρωπαϊκό σημείο καμπής για να αντιμετωπιστεί μια άνευ προηγουμένου κρίση».

Κυριάκος Μητσοτάκης

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε την εξής ανάρτηση στο twitter για την πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης: «Καλωσορίζουμε την τολμηρή πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα πακέτο 750 δισ. ευρώ, κυρίως με τη μορφή επιχορηγήσεων μέσω κοινής έκδοσης χρέους. Ο πήχης έχει τοποθετηθεί ψηλά. Τώρα εξαρτάται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων».