Διπλωματικό επεισόδιο Νορβηγίας - Ισραήλ επειδή το Όσλο αναγνώρισε την Παλαιστίνη

Η κυβέρνηση του Ισραήλ ανήγγειλε χθες Πέμπτη την ανάκληση του διπλωματικού καθεστώτος του προσωπικού το οποίο αντιπροσωπεύει τη Νορβηγία στην Παλαιστινιακή Αρχή, επικαλούμενο την «αντιισραηλινή συμπεριφορά» που κατ’ αυτή επιδεικνύει το Όσλο, με την άλλη πλευρά να στηλιτεύει την «ακραία» απόφαση και να καλεί την αντιπρόσωπο της ισραηλινής κυβέρνησης για να της επιδοθεί διαμαρτυρία.

«Διέταξα τον τερματισμό κάθε αντιπροσώπευσης εξ ονόματος της πρεσβείας της Νορβηγίας στο Ισραήλ στην Παλαιστινιακή Αρχή», ανέφερε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατς. Επικαλέστηκε την «αντιισραηλινή συμπεριφορά» της Νορβηγίας, η οποία -από κοινού με την Ισπανία και την Ιρλανδία- αποφάσισε φέτος να αναγνωρίσει, από την 28η Μαΐου, παλαιστινιακό κράτος, την ίδρυση του οποίου απορρίπτει η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

«Όποιος μας επιτίθεται και ασκεί μονομερώς πολιτική εναντίον μας θα πληρώνει το τίμημα», διεμήνυσε ο κ. Κατς.

«Αντί να πολεμήσει την παλαιστινιακή τρομοκρατία μετά την 7η Οκτωβρίου και να υποστηρίξει το Ισραήλ, που πολεμά εναντίον του ιρανικού άξονα του κακού, η Νορβηγία επέλεξε να επιβραβεύσει τους δολοφόνους και βιαστές της Χαμάς κάνοντάς τους δώρο με τη μορφή της αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους», εξεμάνη ο επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας.

Ο κ. Κατς επικαλέστηκε επίσης τη συμμετοχή της Νορβηγίας στην προσφυγή εναντίον Ισραηλινών ηγετών στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ). Ενώ, σε χωριστή ανακοίνωση, το ισραηλινό ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «δηλώσεις» που έκαναν «ανώτεροι Νορβηγοί αξιωματούχοι» εναντίον του Ισραήλ.

Έντονη αντίδραση από τη Νορβηγία

Ο Νορβηγός ομόλογός του Έσπεν Μπαρτ Άιντε αντέδρασε καταγγέλλοντας την «ακραία ενέργεια», που θα έχει «σοβαρές συνέπειες για την κυβέρνηση Νετανιάχου», η οποία χαρακτηρίζεται η πιο δεξιά στην ιστορία του Ισραήλ. Δεν διευκρίνισε ποιες θα είναι οι συνέπειες.

«Η Νορβηγία είναι φίλη του Ισραήλ και θα είναι πάντα φίλη του Ισραήλ», σημείωσε, αλλά ταυτόχρονα το Όσλο θα επικρίνει την κατοχή παλαιστινιακών εδαφών, τον τρόπο που διεξάγεται ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας και τα δεινά που έχει προκαλέσει στον παλαιστινιακό άμαχο πληθυσμό, συμπλήρωσε.

Κατόπιν, ο κ. Άιντε έκανε γνωστό ότι κλήθηκε η Ισραηλινή αντιπρόσωπος στο Όσλο για να της επιδοθεί «διαμαρτυρία εναντίον της απόφασης αυτής» και πρόσθεσε πως η νορβηγική κυβέρνηση «εξετάζει» ποια ακόμη «μέτρα» θα λάβει.

Η ανάκληση του διπλωματικού καθεστώτος οκτώ μελών του προσωπικού της νορβηγικής πρεσβείας που είναι αρμόδια για την αντιπροσώπευση της χώρας στην Παλαιστινιακή Αρχή θα τεθεί σε ισχύ «εντός επτά ημερών» από την ειδοποίηση.

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ αποδοκίμασαν την απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης.

Η Νορβηγία «έχει μακρά ιστορία» στο να «διαδραματίζει σημαντικό ρόλο» όσον αφορά την προώθηση διαλόγου της Παλαιστινιακής Αρχής και του Ισραήλ, θύμισε στους διαπιστευμένους συντάκτες ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ο Μάθιου Μίλερ. Η αμερικανική διπλωματία βρίσκει πως «μέτρα με σκοπό να εμποδιστεί να διαδραματίζει αυτόν τον ρόλο δεν είναι ιδιαίτερα εποικοδομητικά», πρόσθεσε.

Από τη δική του πλευρά, ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, ο Ζοζέπ Μπορέλ, στηλίτευσε με ανακοίνωσή του την «αδικαιολόγητη απόφαση, η οποία αντίκειται στο πνεύμα των Συμφωνιών του Όσλο και προσκόπτουν με δυσανάλογο τρόπο τις ομαλές σχέσεις και τη συνεργασία με την Παλαιστινιακή Αρχή». «Αυτό δεν είναι διμερές ζήτημα του Ισραήλ και της Νορβηγίας», αφορά «όλους όσοι εργάζονται για την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή», τόνισε. Έδωσε ακόμη οδηγία η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Ισραήλ να ενημερώσει για την ευρωπαϊκή θέση την ισραηλινή κυβέρνηση.

Στις αρχές Αυγούστου, υπενθυμίζοντας πως έχει δικαιοδοσία στα παλαιστινιακά εδάφη, η Νορβηγία έκρινε ότι το ΔΠΔ έπρεπε να κινήσει διώξεις σε βάρος των Ισραηλινών ηγετών και αυτών της Χαμάς για εγκλήματα πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Για την ισραηλινή κυβέρνηση, η πρωτοβουλία του δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών είναι «σκάνδαλο».

Εξάλλου, τον Ιούνιο, η Νορβηγία ανακοίνωσε ότι αυξάνει τη χρηματοδότησή της στην υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, την UNRWA, κατά 100 εκατ. κορόνες (8,7 εκατ. ευρώ).

Η UNRWA, πυλώνας των ανθρωπιστικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας, κατηγορείται από την ισραηλινή κυβέρνηση πως έχει μετατραπεί σε εργαλείο της Χαμάς και στο ισραηλινό κοινοβούλιο προωθείται νόμος που τη χαρακτηρίζει «τρομοκρατική» οργάνωση, που έχει προκαλέσει έντονες διεθνείς αντιδράσεις.

Τον Μάιο, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε πως διέταξε το προξενείο της Ισπανίας στο Ισραήλ να πάψει να προσφέρει προξενικές υπηρεσίες στους Παλαιστίνιους από την 1η Ιουνίου, εν είδει τιμωρίας για την αναγνώριση από τη Μαδρίτη κράτους της Παλαιστίνης.

Τόσο το Όσλο, όσο και η Μαδρίτη υπήρξαν ακρογωνιαίοι λίθοι στην ειρηνευτική διαδικασία τα χρόνια του 1990 στη Μέση Ανατολή. Η Ισπανία είχε φιλοξενήσει την ισραηλινοαραβική ειρηνευτική σύνοδο του 1991, δυο χρόνια προτού κλειστούν, έπειτα από μυστικές διαπραγματεύσεις, οι συμφωνίες του Όσλο το 1993, οι οποίες υποτίθεται θα συνέβαλαν να επιλυθεί η διένεξη προοδευτικά.