Δίκιο ή Δίκαιο
Η φράση «υπάρχουν δικαστές στο Βερολίνο», που αποδίδεται στον ιδιοκτήτη ενός μύλου που συγκρούεται με έναν αυτοκράτορα, δείχνει την πίστη του απλού πολίτη ότι στην δικαιοσύνη θα βρει το δίκιο του ακόμα και κόντρα στην υπέρτατη ισχύ. Το δικαστήριο είναι το αποκούμπι, το θεμέλιο εμπιστοσύνης του αδύναμου και δεν πρέπει ποτέ να μπαίνει σε αμφισβήτηση.
Ο Κικέρων υποστήριζε ότι «οι περισσότεροι νόμοι σημαίνουν λιγότερη δικαιοσύνη». Είναι αλήθεια ότι ένας ικανός υπερασπιστής μπορεί να αξιοποιήσει τους νόμους και να πετύχει για τον πελάτη του την καλύτερη ποινική αντιμετώπιση. Η κάθε κοινωνία όμως διαθέτει και ένα «κοινό περί δικαίου αίσθημα» και προφανώς αν και αυτό δεν δικάζει, κρίνει. Και όταν κατακρίνει τους κρίνοντες τότε η εμφανής δυσαρμονία μεταξύ δικαστικών αποφάσεων και της άτυπης λαϊκής ετυμηγορίας, δημιουργεί θεμελιακό πρόβλημα στην ίδια την δημοκρατία.
Αν αντί για τυφλή η δικαιοσύνη καλοβλέπει κάποιους κλείνοντας τους το μάτι, αν οι κάποιοι μοιάζουν πιο ίσοι από τους ίσους, τότε ο μυλωνάς αναρωτιέται για το αν υπάρχουν δικαστές. Η κυβέρνηση της Ελλάδας πρόσφατα επικρίθηκε από το ευρωκοινοβούλιο για την εφαρμογή του κράτους δίκαιου. Υποκλοπές, Τέμπη, ανεξιχνίαστες δολοφονίες δημοσιογράφων, δημιουργούν τουλάχιστον σκιές για την άσκηση της δικαστικής εξουσίας σε υποθέσεις μείζονος ενδιαφέροντος και μάλιστα με πολιτικές προεκτάσεις.
Ίσως και λόγω και του πολιτικού χαρακτήρα τους αυτές οι υποθέσεις να μην προκαλούν την αναμενόμενα πάνδημη αντίδραση ή να αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη ελαστικότητα από ένα κομμάτι της κοινωνίας. Εκεί όμως που όλοι συμφωνούν και στοιχίζονται είναι όταν η δικαιοσύνη παραβιάζει το «δίκιο» στηριζόμενη σε ένα «σύστημα δικαίου». Ένα κορίτσι ένδεκα χρόνων δεν μπορεί να συναινεί σε σεξουαλικές πράξεις. Αυτονόητο ακόμα και αν δεν το γράφει ο νόμος. Ένας πενηνταπεντάχρονος δεν μπορεί να δικαιολογείται επικαλούμενος τον παιδεραστικό έρωτα του για να αρνηθεί τον βιασμό της. Είναι τόσο λογικά θεμελιώδες που αν γίνει αποδεκτό το αντίθετο, αυτόματα εξωθεί στο συμπέρασμα πως άλλο το Δίκαιο και άλλο το δίκιο…
