CNN: Η λειψυδρία στα ελληνικά νησιά πυροδοτεί συζητήσεις για τον υπερτουρισμό
Τα ελληνικά νησιά αντιμετωπίζουν μια κρίση λειψυδρίας καθώς η τουριστική περίοδος βρίσκεται στην κορύφωσή της.
Το ζήτημα της λειψυδρίας στα ελληνικά νησιά εξετάζει το CNN σε σχετική έρευνά του, σε μια περίοδο που ο τουρισμός βρίσκεται στην κορύφωσή του και οι παραθεριστικοί προορισμοί «βουλιάζουν» από επισκέπτες.
Τα ελληνικά νησιά, γνωστά για τις ειδυλλιακές πόλεις τους, τα κακοτράχαλα τοπία και τις ηλιόλουστες παραλίες, βρίσκονται σε μια σοβαρή κρίση. Πολλοί έχουν ανησυχητικά χαμηλή ποσότητα νερού - ένα πρόβλημα που θα επιδεινωθεί καθώς η τουριστική περίοδος έχει πλήρη ροή και ο ζεστός ξηρός καιρός συνεχίζεται.
Αρκετά νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Λέρου, της Σίφνου και τμήματα της Κρήτης και της Κεφαλονιάς, έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, καθώς χρόνια πολύ χαμηλών βροχοπτώσεων και ένας ασυνήθιστα ζεστός χειμώνας έχουν επηρεάσει τους ταμιευτήρες και τις υπόγειες πηγές νερού.
Οι αρχές προσπαθούν να βρουν λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής του θαλασσινού νερού σε πόσιμο, καθώς τα νησιά προετοιμάζονται για την άφιξη εκατομμυρίων τουριστών τις επόμενες εβδομάδες.
Στη Νάξο, ένα ορεινό νησί του Αιγαίου, που περιβάλλεται από μεγάλες αμμώδεις παραλίες, οι λιμνοδεξαμενές έχουν συρρικνωθεί δραματικά, αποκαλύπτοντας ξεραμένες κοίτες λιμνών. Οι δύο δεξαμενές του νησιού που τροφοδοτούνται με βροχή συγκεντρώνουν τώρα περίπου 200.000 κυβικά μέτρα νερού, μόλις το ένα τρίτο από αυτό που είχαν πέρυσι.
«Η κατάσταση είναι σίγουρα κακή», δήλωσε ο δήμαρχος Νάξου Δημήτρης Λιανός.
«Η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για τις ελλείψεις νερού που βιώνουμε», είπε στο CNN. Όμως ο τουρισμός επιδεινώνει το πρόβλημα αυξάνοντας τη ζήτηση, πρόσθεσε.
Η Νάξος μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της σε νερό προς το παρόν, είπε ο Λιανός, αλλά ανησυχεί για το τι θα ακολουθήσει, καθώς χιλιάδες περισσότεροι τουρίστες αναμένεται να επισκεφθούν το νησί το υπόλοιπο καλοκαίρι.
Οι βροχοπτώσεις σε ορισμένα από τα νησιά είναι 40% χαμηλότερες από το συνηθισμένο
Οι ακραίες καιρικές συνθήκες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή προσθέτουν επιπλέον άγχος. Ο περασμένος χειμώνας ήταν ο θερμότερος στη χώρα από τότε που ξεκίνησαν τα ρεκόρ το 1960, σχεδόν κάθε μήνα φέτος σημειώθηκαν λιγότερες από τις συνηθισμένες βροχοπτώσεις και η Μεσόγειος Θάλασσα ήταν σε υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ.
Από τον Οκτώβριο, οι βροχοπτώσεις σε ορισμένα από τα νησιά είναι 40% χαμηλότερες από το συνηθισμένο, δήλωσε ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Στην Τήνο, ένα νησί βόρεια της Νάξου με κατάλευκα χωριά στην κορυφή του βράχου και εκατοντάδες εκκλησίες, η παροχή νερού είναι επίσης σε κρίσιμο σημείο.
Το νησί, που δεν έχει δεξαμενές όπως η Νάξος, κάλυπτε τις ανάγκες του με πηγάδια και γεωτρήσεις για να αντλήσει υπόγειες πηγές. Όμως αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο καθώς το νερό στεγνώνει, δήλωσε ο δήμαρχος Τήνου Παναγιώτης Κροντηράς.
Οι αγρότες έχουν επίσης πληγεί σοβαρά. Δεν μπορούν πλέον να εξαρτώνται από τα πηγάδια τους, είπε ο Κροντηράς. Το ίδιο συμβαίνει και στη Νάξο, φημισμένη για τις πατάτες της, όπου τα ξερά πηγάδια αναγκάζουν τους αγρότες να αναζητήσουν νερό αλλού, με υψηλότερο κόστος.
Στη Λέρο, ένα νησί στο νότιο Αιγαίο, η κατάσταση των υδάτων έχει επιδεινωθεί τόσο πολύ που τον περασμένο μήνα οι αρχές κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Νωρίτερα αυτό το μήνα, το ελληνικό ναυτικό και το υπουργείο Άμυνας έστειλαν πλοία που μεταφέρουν νερό στο νησί για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες της κοινότητας.
«Αλλά μέχρι τα τέλη Ιουλίου, πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε σε καλό δρόμο, καλύπτοντας τις ανάγκες μας», είπε ο Κοττάκης. «Δεν βρισκόμαστε ακόμη σε σημείο που να ακυρώσουμε τις κρατήσεις.»
«Μας δίνει μια ανάσα προς το παρόν, αλλά αυτό φυσικά δεν είναι αρκετό μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο δήμαρχος Λέρου Τιμόθεος Κοττάκης σε συνέντευξή του στην ελληνική τηλεόραση στις αρχές Ιουλίου.
Προς αναζήτηση λύσεων
Καθώς οι ταμιευτήρες συρρικνώνονται και τα υπόγεια ύδατα μειώνονται, ορισμένα νησιά έχουν στραφεί στα παρθένα νερά των ωκεανών που τα περιβάλλουν για λύσεις.
Οι μονάδες αφαλάτωσης - οι οποίες μετατρέπουν το θαλασσινό νερό σε γλυκό νερό αφαιρώντας άλατα και ακαθαρσίες - έχουν γίνει σωτήρια για πολλά ελληνικά νησιά που υποφέρουν από το νερό, παρόλο που συχνά είναι ακριβά και απαιτούν ενέργεια.
Η Νάξος βασίζεται σε τέσσερις προσωρινές μονάδες για να καλύψει το έλλειμμα του νησιού.
Η Τήνος διαθέτει από πέντε έως έξι μονάδες αφαλάτωσης που παράγουν περίπου 5.000 κυβικά μέτρα την ημέρα — αρκετά για να γεμίσουν περίπου δύο ολυμπιακού μεγέθους πισίνες.
Αλλά ακόμη και αυτή η λύση έχει αντιμετωπίσει προβλήματα σε ορισμένα σημεία.
Οι φόβοι για το νερό πυροδοτούν μια έντονη συζήτηση για τον υπερτουρισμό στα νησιά, καθώς ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται και η ανάπτυξη εκτινάσσεται.
Ο τουρισμός είναι «μη βιώσιμος και μηδενικά προγραμματισμένος», γεγονός που οδηγεί σε τεράστια αύξηση της ζήτησης νερού, είπε ο καθηγητής πανεπιστημίου Μυλόπουλος.
Η κατάσταση φαίνεται να έρχεται σε έξαρση καθώς πλησιάζει η τουριστική περίοδος αιχμής του Αυγούστου - όπου η ζήτηση για νερό θα είναι υψηλότερη - και ο ξηρός, ζεστός καιρός φαίνεται ότι θα συνεχιστεί. «Πολλά άλλα νησιά θα αντιμετωπίσουν προβλήματα αυτή την περίοδο εάν δεν λάβουμε μέτρα», είπε ο Λαγουβάρδος.
