BBC: Οι 5 λόγοι που ο Τραμπ δυσκολεύεται να λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία

Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ συνάντησε τον Πρόεδρο Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο τότε υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ εξέφρασε τη σιγουριά ότι θα μπορούσε να φέρει νωρίς το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. «Αν κερδίσουμε, νομίζω ότι θα το λύσουμε πολύ γρήγορα», είπε.

Ωστόσο, το πόσο γρήγορα εννοούσε, άλλαξε με την πάροδο του χρόνου. Σε τηλεοπτικό ντιμπέιτ λίγες μέρες νωρίτερα, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα «τα διευθετήσω πριν καν γίνω πρόεδρος». Αυτή ήταν μια κλιμάκωση της προηγούμενης δέσμευσής του τον Μάιο του 2023 να σταματήσει τις μάχες τις πρώτες 24 ώρες της προεδρίας του.

Ο Τραμπ είναι τώρα στην εξουσία για περισσότερο από δύο μήνες και πιθανώς αντιλαμβάνονται πλέον στον Λευκό Οίκο ότι η προσπάθεια τερματισμού μιας σύγκρουσης τόσο άγριας και περίπλοκης μπορεί να πάρει αρκετό χρόνο, αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC.

Άλλωστε κι ο ίδιος ο Τραμπ σε τηλεοπτική του συνέντευξη το περασμένο Σαββατοκύρακο παραδέχθηκε ότι «ήταν λίγο σαρκαστικός», όταν υποσχόταν να λήξει σε μια μέρα τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το BBC στην ανάλυσή του παραθέτει τους πέντε λόγους, που έχουν φρενάρει τα σχέδια του Αμερικανού προέδρου για το ουκρανικό.

Ο Τραμπ υπερεκτίμησε τις διαπραγματευτικές του ικανότητες

Ο πρώτος λόγος είναι ότι ο Τραμπ μάλλον έπεσε έξω στις εκτιμήσεις του για την ικανότητά του να συνάπτει συμφωνίες, για τη δύναμη της προσωπικής του διπλωματίας.

Εδώ και καιρό διατείνεται ότι οποιοδήποτε διεθνές πρόβλημα μπορεί να λυθεί εάν καθίσει στο τραπέζι με άλλο ηγέτη και κλείσει ένα deal. Ο Τραμπ μίλησε για πρώτη φορά με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στις 12 Φεβρουαρίου περιγράφοντας την διάρκειας μιάμισης ώρας τηλεφωνική συνομιλία τους ως «άκρως παραγωγική».

Οι δύο ηγέτες ξανασυζήτησαν στις 18 Μαρτίου. Ωστόσο, οι τηλεφωνικές συνομιλίες τους απέβησαν άκαρπες. Αντί για την άμεση προσωρινή 30ήμερη εκεχειρία που ήθελε ο Τραμπ, το μόνο που κατάφερε να αποσπάσει από τον Πούτιν ήταν μια υπόσχεση να τερματίσει τις ρωσικές επιθέσεις στις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές, μια δέσμευση που αθέτησε λίγες ώρες μετά το τηλεφώνημα, όπως του προσάπτει το Κίεβο.

Δεν βιάζεται για συμφωνία ο Πούτιν

O δεύτερος λόγος, σύμφωνα με την ανάλυση του BBC, είναι ότι ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι δεν προτίθεται να σπεύσει να κλείσει συμφωνία. Ο Ρώσος πρόεδρος προέβη στα πρώτα δημόσια σχόλιά του αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, την περασμένη εβδομάδα, ένα μήνα μετά την πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Τραμπ.

Ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι αντιτίθεται στο σχέδιο δύο φάσεων του Λευκού Όίκου για προσωρινή κατάπαυση του πυρός πριν την οριστική διευθέτηση του ουκρανικού, σημειώνοντας ότι πρώτα πρέπει να διευθετηθούν «οι αιτίες του πολέμου», όπως είπε, δηλαδή ο φόβος του Κρεμλίνου για τη διέρυνση του ΝΑΤΟ και ότι η ύπαρξη της Ουκρανίας ως κυρίαρχου κράτους συνιστά κατά κάποιον τρόπο απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας.

Παράλληλα ήγειρε μια σειρά από ερωτηματικά που πρέπει να απαντηθούν και έθεσε όρους που πρέπει να εκπληρωθούν προτού κλείσει μια συμφωνία.

Η εσφαλμένη εστίαση του Τραμπ στον Ζελένσκι

Ο τρίτος λόγος, σύμφωνα με το βρετανικό δίκτυο, είναι ότι μάλλον ήταν εσφαλμένη η στρατηγική της κυβέρνησης Τραμπ να εστιάσει αρχικά την προσοχή της στην ουκρανική πλευρά. Ο Λευκός Οίκος πίστεψε ότι ο Ζελένσκι είναι το εμπόδιο για τον τερματισμό του πολέμου.

Δυτικοί διπλωμάτες αναγνωρίζουν ότι το Κίεβο άργησε να συνειδητοποιήσει πόσο άλλαξε το διεθνές περιβάλλον με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ωστόσο, η πίεση της Ουάσιγκτον στο Κίεβο, που οδήγησε στη σκαιά επίθεση του Τραμπ και του αντιπροέδρου του, Τζέι Ντι Βανς, κατά του Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο σπατάλησε χρόνο, προσπάθειες και πολιτικό κεφάλαιο, ενώ προκάλεσε ρήγμα στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη με τον Πούτιν να απολαμβάνει ως θεατής το θέαμα κερδίζοντας χρόνο.

Η πολυπλοκότητα της σύγκρουσης

Ο τέταρτος λόγος, που παραθέτει το BBC, είναι η πολυπλοκότητα της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης που καθιστά δύσκολη την όποια προσπάθεια διευθέτησης. Η πρόταση του Κιέβου ήταν για μια παύση των επιθέσεων στον αέρα και στη θάλασσα, που θα μπορούσε σχετικά εύκολα να επιτηρηθεί.

Αλλά στις συνομιλίες τους με τους Ουκρανούς την περασμένη εβδομάδα στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας οι απεσταλμένοι του Τραμπ επέμειναν ότι η όποια άμεση κατάπαυση του πυρός θα έπρεπε να εφαρμοστεί και στο μήκους άνω των 1.200 χλμ. μέτωπο στα ανατολικά, κάτι που κατέσησε αυτόματα πολύ πιο περίπλοκη την επιτήρηση της εφαρμογής της εκειχειρίας. Και φυσικά ο Πούτιν απέρριψε την πρόταση.

Αλλά ακόμη και η συναίνεση του Ρώσου προέδρου για τερματισμό των επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές βρίθει δυσκολιών, που θα αποτελέσουν το αντικείμενο των τεχνικών διαπραγματεύσεων τη Δευτέρα στη Σαουδική Αραβία. Ειδικοί σε θέματα άμυνας και ενέργειας θα καταρτήσουν λεπτομερή κατάλογο εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας - πυρηνικών ή μη - που θα προστατευθούν, ενώ θα επιχειρήσουν να συμφωνήσουν αναφορικά με το ποια οπλικά συστήματα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν οι δύο πλευρές. Ωστόσο, μπορεί να πάρει χρόνο ο καθορισμός του τι συνιστά πολιτικές και τι ενεργειακές υποδομές καθώς Κίεβο και Μόσχα δεν συνομιλούν απευθείας, αλλά με ενδιάμεσο την Ουάσιγκτον.

Η εστίαση του Λευκού Οίκου στα ορυκτά της Ουκρανίας

Ο πέμπτος λόγος, σύμφωνα με το BBC είναι, η εστίαση της κυβέρνησης Τραμπ στα οικονομικά οφέλη μιας εκεχειρίας για τις ΗΠΑ, που εξέτρεψαν την προσοχή της από την προτεραιότητα του τερματισμού των εχθροπραξιών. Ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του δαπάνησαν πολύτιμο χρόνο προσπαθώντας να καταλήξουν με το Κίεβο σε μια συμφωνία-πλαίσιο για την εκχώρηση σε αμερικανικές εταιρείες πρόσβασης στα σημαντικά ορυκτά της Ουκρανίας. «Κάποιο το είδαν αυτό ως επένδυση των ΗΠΑ στο μέλλον της Ουκρανίας, άλλοι ως εκβιαστική απόσπαση των φυσικών της πόρων», λέει το βρετανικό δίκτυο.

Ο Ζελένσκι ζητούσε αρχικά από τις ΗΠΑ εγγυήσεις ασφαλείας που θα εμπόδιζαν μια μελλοντική ρωσική επίθεση σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία για τα ορυκτά, με την κυβέρνηση Τραμπ να αντιτείνει ότι από μόνη της η παρουσία αμερικανικών εταιρειών εξόρυξης και των εργαζομένων τους στο ουκρανικό έδαφος θα λειτουργήσει αποτρεπτικά. Ο Ουκρανός πρόεδρος ενέδωσε τελικά στις πιέσεις να υπογράψει τη συμφωνία χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά η Ουάσιγκτον δεν την έχει ακόμη εγκρίνει προσβλέποντας σε βελτίωση των όρων της, ώστε να περιλαμβάνει πιθανώς πρόσβαση ή ακόμη και ιδιοκτησία ουκρανικών πυρηνικών εργοστασίων.

Η αλήθεια είναι, όπως σημειώνει το BBC, ότι χωρίς τις πιέσεις του Τραμπ, δεν θα είχαν καν ξεκινήσει διαβουλεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Αλλά, όπως δείχνουν οι εξελίξεις του τελευταίου διμήνου, ο στόχος είναι δύσκολο να επιτευχθεί σύντομα.