AUKUS: «Σοβαρή κρίση» με τις ΗΠΑ βλέπει ο Γάλλος υπουργός εξωτερικών – Επιπτώσεις και στο ΝΑΤΟ

Διεθνής αναστάτωση έχει προκληθεί με τα τελευταία γεγονότα αναφορικά με τη συμφωνία AUKUS. Συγκεκριμένα, η Γαλλία θεωρεί ότι βρίσκεται σε «κρίση» με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αφού η Καμπέρα ακύρωσε τη σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο κανάλι France 2 απόψε.

Η γαλλική «έκρηξη» προκλήθηκε μετά τη συμφωνία της Καμπέρας με την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο (AUKUS) για την προμήθεια πυρηνοκίνητων υποβρυχίων, με την οποία αναιρέθηκε η σύμβαση, ύψους 54 δισεκ. ευρώ, για την αγορά συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία.

Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας έκανε λόγο για «σοβαρή κρίση» που προκλήθηκε από τον τορπιλισμό αυτής της συμφωνίας, καταγγέλλοντας «τα ψέματα (…) τη διπλοπροσωπία (…) μια σοβαρή διάρρηξη εμπιστοσύνης» και την «περιφρόνηση» εκ μέρους των συμμάχων της Γαλλίας.

Ο υπουργός έκρινε εξάλλου ότι «αυτό που συνέβη» θα έχει επιπτώσεις στον καθορισμό της νέας στρατηγικής αντίληψης του ΝΑΤΟ, χωρίς πάντως να φτάσει στο σημείο να μιλήσει για αποχώρηση της Γαλλίας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.

Όταν ρωτήθηκε για την ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ο Λε Ντριάν δικαιολόγησε την απόφαση λέγοντας ότι «υπάρχει μια σοβαρή κρίση μεταξύ μας». «Το γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Γαλλία, ανακαλούμε για διαβουλεύσεις τον πρεσβευτή μας, είναι μια σοβαρή πολιτική πράξη που δείχνει την ένταση της σημερινής κρίσης μεταξύ των δύο χωρών μας και επίσης με την Αυστραλία», είπε.

Η ανάκληση του πρεσβευτή από το Λονδίνο κρίθηκε άσκοπη: «Γνωρίζουμε τον μόνιμο καιροσκοπισμό» των Βρετανών, ειρωνεύτηκε ο Γάλλος υπουργός, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο «ρεζέρβα» της τριμερούς πρωτοβουλίας.

Την Παρασκευή, η Γαλλία ανακάλεσε τους πρεσβευτές της από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, με αφορμή την τριμερή συμφωνία αμυντικής συνεργασίας (AUKUS) που περιλαμβάνει τις δύο αυτές χώρες και τη Βρετανία.

Ο Λε Ντριάν τόνισε ότι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει συζητήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του, τον Τζο Μπάιντεν, για το θέμα των υποβρυχίων.

Χαμηλώνει τους τόνους η ΗΠΑ μετά την γαλλική αντίδραση

Σε μια προσπάθεια να μετριασθεί η ένταση της γαλλικής οργής, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θεωρούν πάντα τη Γαλλία έναν «σύμμαχο ζωτικής σημασίας». Σημείωσε χαρακτηριστικά: «Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας» και «αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας», ενώ πρόσθεσε ότι η Ουάσιγκτον ευελπιστεί η συζήτηση να συνεχιστεί στο ανώτερο επίπεδο τις επόμενες ημέρες, ιδίως στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα.

Την ίδια ώρα, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι οι «Ηνωμένες Πολιτείες εκφράζουν τη λύπη τους για την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της από την Ουάσιγκτον» και πως «θα συνεχίσουν να εργάζονται τις επόμενες ημέρες για να επιλύσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών».

Οι εξελίξεις με το Λονδίνο

Μέχρι στιγμής, η Γαλλία δεν έχει αναφερθεί επίσημα στο Λονδίνο, το τρίτο μέρος της συμφωνίας AUKUS και η οργή του Παρισίου δείχνει επικεντρωμένη σε ΗΠΑ και Αυστραλία, ενώ ούτε η βρετανική κυβέρνηση έχει απαντήσεις στα αντίποινα για την AUKUS.

Παρά ταύτα, σύμφωνα με το Reuters, γαλλική διπλωματική πηγή ανέφερε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ενήργησε καιροσκοπικά, με «οπορτουνιστικό τρόπο», ως προς τη συμφωνία που συνήψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής με την Αυστραλία και είχε αποτέλεσμα να ακυρωθεί συμφωνία της Καμπέρας με το Παρίσι για την προμήθεια στο αυστραλιανό ναυτικό γαλλικών υποβρυχίων αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «εντάχθηκε σε αυτή τη συμφωνία με οπορτουνιστικό τρόπο», ανέφερε η ίδια διπλωματική πηγή. «Δεν χρειάζεται να διαβουλευθούμε στο Παρίσι με τον πρεσβευτή μας (σ.σ. στο Λονδίνο) για να κατανοήσουμε την κατάσταση και να αντλήσουμε συμπεράσματα», πρόσθεσε.

Η αντεπίθεση του Παρισιού

Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας συμφώνησε με τον Ινδό ομόλογό του να συνεργαστούν οι δύο χώρες τους σε ένα πρόγραμμα για την προώθηση «μιας πραγματικά πολυμερούς διεθνής τάξης», σύμφωνα με το Γαλλικό ΥΠΕΞ.

Ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν και ο Σουμπραχμανιάν Τζαϊσανκάρ συμφώνησαν επίσης, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, να εμβαθύνουν τη στρατηγική συνεργασία τους που βασίζεται «σε μια σχέση πολιτικής εμπιστοσύνης μεταξύ δύο μεγάλων κυρίαρχων κρατών του Ινδοειρηνικού», προστίθεται στην ανακοίνωση.

Την ίδια ώρα, ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό France24 φάνηκε ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στην Αυστραλία και στη Μεγάλη Βρετανία και δήλωσε πως ήρθε η ώρα «να δράσουμε ως Ευρωπαίοι» και «να ενισχύσουμε την στρατηγική και αμυντική μας ικανότητα». Επικρίνοντας την απόφαση της Αυστραλίας να ματαιώσει το συμβόλαιο που είχε υπογράψει με τη Γαλλία για την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων, προς όφελος των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, έκανε λόγο για «σοβαρή ρήξη εμπιστοσύνης εκ μέρους της Αυστραλίας».