Από την κοινωνία των δύο τρίτων σε Squid Game και Platform
Για να έχει κάποιος μία συνολική εικόνα του τι συμβαίνει αυτή την περίοδο στην Ελλάδα (και τον κόσμο) δεν αρκεί να παρακολουθεί μόνο τους καθημερινούς επιδημιολογικούς δείκτες και το μακάβριο αριθμητικό προσκλητήριο νεκρών από τον κορονοϊό. Όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο θύματα της πανδημίας είναι (όχι απαραίτητα αλλά κυρίως) άτομα χαμηλότερου μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου. Εύπιστα στην προπαγάνδα των αρνητών, ταϊσμένα εδώ πολλά χρόνια με συνωμοσιολογία και ιδεοληψία. Θρησκευτική ή άλλη.
Όποιος όμως θέλει να έχει πλήρη συμπεράσματα καλό θα ήταν να δει και γύρω του όπου η αγριότητα προελαύνει με δολοφονίες για ασήμαντες αφορμές, ασύλληπτη ενδοοικογενειακή βία, κυριαρχία του οργανωμένου εγκλήματος, πιτσιρικαρία να γδύνεται ή να μετράει πενηντάευρα στα social media και συμμορίες ανηλίκων τύπου «Kolonos Hooligans» να κυριαρχούν στις γειτονιές.
Μία συνολική εικόνα κοινωνικής παρακμής και μία απαισιοδοξία που κρατά για διάφορους λόγους στο σκληρό περιθώριο, το 1/3 των πιο αδύναμων.
Από την άλλη αν κάποιος παρακολουθήσει το οικονομικό και επιχειρηματικό ρεπορτάζ θα δει μία διαφορετική εικόνα. Εκεί παρά την ενεργειακή φτώχεια, είναι σε εξέλιξη μία κοσμογονία, έργων, επενδύσεων και μεγάλων προσδοκιών. Μια οικονομική ατμομηχανή που ξεκόλλησε από τα μνημόνια και μαρσάρει, μαζί με μία κυβέρνηση που μιλά την γλώσσα των επιχειρήσεων, έχει λεφτά στα ταμεία της, έχει βγάλει τον κορσέ της δημοσιονομικής προσαρμογής, πατά επιλεκτικά στις fast track διαδικασίες που εισήγαγε η πανδημία και περιμένει παράλληλα τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ακμή και αισιοδοξία δηλαδή, που αφορά θεωρητικά τα δύο τρίτα της κοινωνίας. Θεωρητικά όμως καθώς από αυτούς οι μισοί θα ευνοηθούν πραγματικά άμεσα ή έμμεσα (το ισχυρό 1/3 δηλαδή) και το υπόλοιπο, επίσης μορφωμένοι δυναμικοί, δημιουργικοί και φιλόδοξοι έχουν απλά προσδοκίες να «καθίσουν στο τραπέζι το καλό» αλλά παράλληλα φλερτάρουν καθημερινά στα όρια του υποβιβασμού στην λίγκα του αδύναμου ενός τρίτου ένα τρίτο που «μη σώσει» και, εμβολιαστεί, μορφωθεί, εργαστεί, ενταχθεί, προχωρήσει, ονειρευτεί, ζήσει ανθρώπινα...
Αυτό το μοντέλο έχει επιχειρηθεί και στο παρελθόν αλλά στο τέλος δεν λειτουργεί. Στη Μεγάλη Βρετανία της Θάτσερ (για να μην πάω πιο πίσω στην Μαρία Αντουανέτα) τα 2/3 αντιλήφθηκαν πως αν πάντα εγκαταλείπεται το ένα τρίτο, το πιο αδύναμο, η κοινωνία ολοένα και θα φθίνει και το ένα τρίτο των αδύναμων διαρκώς θα "συμπληρώνεται" από αυτούς που βρίσκονται στη μέση.
Σήμερα μετά τον όρο «δυστοπία» και η λέξη «ενσυναίσθηση» ακούγεται ολοένα και περισσότερο στη δημόσια συζήτηση. Η ικανότητα δηλαδή (μεταξύ άλλων) να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου. Να καταλάβεις το σύνολο της κοινωνίας. Να μπορείς να κατανοήσεις τη συμπεριφορά και τα κίνητρα. Όχι με όρους συμπάθειας ή συμπόνιας αλλά με πραγματική αντίληψη και εφαρμοσμένες πολιτικές που θα επιτρέψουν σε όλη την κοινωνία να βαδίσει με τον ίδιο ρυθμό, με αληθινές ελπίδες και όνειρα που μπορούν να πραγματοποιηθούν. Αλλιώς δεν ζούμε τίποτα περισσότερο από αυτό που έχουν δραματοποιήσει οι τηλεοπτικές σειρές του Netflix Squid game και Platform.