Ανασκόπηση 2023: Οι διάσημοι Έλληνες που «έφυγαν» τη χρονιά που φεύγει

Σε λίγες μέρες το 2023 φεύγει αφήνοντας πίσω του ανεξίτηλα τα σημάδια του. Ανάμεσα στα μεγάλα γεγονότα της χρονιάς που φτάνει στο τέλος της, ήταν και οι μεγάλες απώλειες προσωπικοτήτων από τον καλλιτεχνικό και όχι μόνο κόσμο. Άνθρωποι που "έφυγαν" από τη ζωή μέσα στη χρονιά και έκαναν τον κόσμο μας φτωχότερο.

Ιανουάριος

Νίκος Ξανθόπουλος - 22 Ιανουαρίου

Το φτωχό, λαϊκό παιδί του ελληνικού κινηματογράφου, "έφυγε", τον περασμένο Ιανουάριο, σε ηλικία 89 ετών, καθώς γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου του 1934 .

Το παιδί Πόντιων προσφύγων, που μεγάλωσε στη Νέα Ιωνία της Αθήνα, κατά τα εφηβικά του χρόνια υπήρξε αθλητής της ΑΕΚ. Μεγαλώνοντας, αποφάσισε να ασχοληθεί με το θέατρο, παρότι αρχικά τον γοήτευε η ιδέα να γίνει φιλόλογος. Ίνδαλμά του τότε, υπήρξε ο Μάνος Κατράκης. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και ξεκίνησε ως ηθοποιός του θεάτρου από το 1957 έως το 1963, αφοσιώθηκε τελικά στον κινηματογράφο. Το 1970, ίδρυσε τον δικό του θίασο και περιόδευσε στην Ελλάδα. Η τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση, μετά από απουσία 24 ετών, ήταν το 1995 στην ταινία "Με τον Ορφέα τον Αύγουστο" του Γιώργου Ζερβουλάκου. Στα τέλη του 2005, εξέδωσε σε βιβλίο την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Όσα θυμάμαι και όσα αγάπησα» και διοργάνωσε εμφανίσεις σε διάφορα μέρη ανά την Ελλάδα για την προώθηση του έργου του. Στην προσωπική του ζωή, παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε τέσσερα παιδιά και πέντε εγγόνια.

Ιούνιος

Νόνικα Γαληνέα - 2 Ιουνίου

Η Νόνικα (Αντιγόνη) Γαληνέα, όπως ήταν το πλήρες όνομά της, "έφυγε" το καλοκαίρι σε ηλικία 84 ετών. Ήταν Ελληνίδα ηθοποιός, συγγραφέας, και μεταφράστρια, ενώ είχε φοιτήσει σε ιδιωτικά σχολεία του εξωτερικού. Ακολούθησαν σπουδές Δραματικής Τέχνης στο Λονδίνο στη Webber Douglas School of Singing and Dramatic Art και μια λαμπρη καριέρα στο θέατρο και τον κινηματογράφο.

Στην προσωπική της ζωή, η Νόνικα Γαληνέα, παντρεύτηκε τον νευρολόγο Νίκο Μουτούση, με τον οποίο έζησαν στο Παρίσι για 5 χρόνια όπου έκαναν τρία παιδιά: τις δίδυμες Αλεξία και Αριέττα (1957) και την Μαρία-Αμαλία (1961). Η Αριέττα και η Αμαλία Μουτούση είναι σήμερα σημαντικές ελληνίδες ηθοποιοί. Σύντροφός της για αρκετά χρόνια υπήρξε ο ηθοποιός Αλέκος Αλεξανδράκης με τον οποίο χώρισαν το 1990, μετά από 21 χρόνια σχέσης.

Γιάννης και Νίκος Φλωρινιώτης - 6 Ιουνίου & 19 Δεκεμβρίου

Το πάντα ζεστό και πλατύ χαμόγελο του καλλιτέχνη με τα εντυπωσιακά, εκκεντρικά ρούχα "έσβησε" τον Ιούνιο, σε ηλικία 76 ετών, ύστερα από πνευμονικό οίδημα που υπέστη.  Ο Γιάννης Φλωρινιώτης (πραγματικό όνομα: Γιάννης Αποστολίδης), ξεκίνησε να τραγουδάει σε ηλικία 14 ετών και αργότερα βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου δούλεψε δίπλα σε μεγάλους ρεμπέτες, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Γιώργος Λαύκας, ο Πρόδρομος Τσαουσάκης, ο Θ. Πολυκανδριώτης. Την περίοδο 1970-1971 επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Αθήνα, όπου δούλεψε σε διάφορα κέντρα,  τραγουδώντας και χορεύοντας ντυμένος εκκεντρικά.

Όπου εμφανιζόταν, έκανε μεγάλη επιτυχία, αλλά δεχόταν και σκληρή κριτική. Στη δισκογραφία έκανε την πρώτη του εμφάνιση με τον δίσκο «Τώρα Θέλω Τώρα», που αμέσως έγινε χρυσός.

Ήταν παντρεμένος με τη Μάχη Φλωρινιώτη, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά: τον Σάββα, την Άννα και τον Νίκο.

Τραγική συγκυρία: λίγους μήνες, μετά τον θάνατο του και συγκεκριμένα στις 19 Δεκεμβρίου, "έφυγε" από τη ζωή και ο γιος του, Νίκος Φλωρινιώτης μετά από μεγάλη μάχη που έδινε με τον καρκίνο.

Γιάννης Μαρκόπουλος - 10 Ιουνίου

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες, ο οποίος γεννήθηκε το 1939 στο Ηράκλειο. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ιεράπετρα, τόπο καταγωγής του πατέρα του, όπου έκανε τα πρώτα του μαθήματα στη θεωρία της μουσικής και το βιολί στο ωδείο της μητέρας του.

Το 1956 συνέχισε τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών, ενώ την ίδια εποχή εισάγεται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για κοινωνικές και φιλοσοφικές σπουδές. Το 1963 βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, για την μουσική του στις Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου. Πέθανε στις στις 10 Ιουνίου του 2023 στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα, χτυπημένος από τον καρκίνο.

Ιούλιος 

Μαριάννα Βαρδινογιάννη - 24 Ιουλίου

Η γυναίκα που διακρίθηκε για το φιλανθρωπικό έργο της αφού πρόσφερε ελπίδα σε πολλά παιδιά, ως πρόεδρος του ιδρύματος «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» και του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ», "έφυγε" από τη ζωή τον Ιούλιο. Η Μαριάνα Βαρδινογιάννη, επίσης, υπήρξε πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της UNESCO, καθώς και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των παιδιών και της οικογένειας και πρωτοστάτησε κατά της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών. Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Ερμιόνη, τόπο καταγωγής της μητέρας της Ευαγγελίας. Ο πατέρας της, Γιώργος Μπουρνάκης, καταγόταν από τη Σαμπατική Αρκαδίας. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Ντένβερ του Κολοράντο. Ήταν παντρεμένη με τον επιχειρηματία και εφοπλιστή Βαρδή Ι. Βαρδινογιάννη, πρόεδρο της Motor Oil, και απέκτησαν πέντε παιδιά.

Αύγουστος 

Λιζέτα Νικολάου - 11 Αυγούστου 

Λίγο πριν το τέλος του καλοκαιριού ο θάνατός της συγκλόνισε καθώς κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει το κακό που έγινε μέσα σε μια μόλις στιγμή. Η Λιζέτα Νικολάου, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο ύστερα από από μια πτώση που είχε στις σκάλες, και μόλις λίγα 24ωρα αργότερα έχασε τη μάχη.

Στη σημαντική καριέρα της, η Λιζέτα Νικολάου ερμήνευσε τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ πρωτοπαρουσιάστηκε με σημαντικούς δημιουργούς και ερμηνευτές, όπως τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Μιχάλη Γαργανουράκη, τη Βίκυ Μοσχολιού, την Δήμητρα Γαλάνη και άλλους. Για πολλά χρόνια, έκανε δεύτερες φωνές στο κέντρο «Δειλινά», όπου τη δεκαετία του 1970 εμφανίζονταν καταξιωμένοι καλλιτέχνες (Διονυσίου, Πάριος, Νταλάρας, Αλεξίου). Στα «Δειλινά» παρέμεινε πολλές σεζόν ως παρτενέρ του Στράτου Διονυσίου. 

Οκτώβριος

Γιάννης Ιωαννίδης - 4 Οκτωβρίου

Ο "ξανθός" του ελληνικού μπάσκετ, όπως συνήθιζαν να τον λένε οι θαυμαστές του, άφησε ανεξίτηλη την υπογραφή του στο ελληνικό μπάσκετ, αφού αναγνωρίζεται ως ένας από τους κορυφαίους προπονητές στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ, έχοντας συνολικά κατακτλησε 12 Πρωταθλήματα και 6 Κύπελλα.

Στην πολιτική, υπήρξε βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας από το 2004 μέχρι το 2015 και διετέλεσε υφυπουργός Πολιτισμού στην δεύτερη κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή (2007-09) και υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού στην κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά.

Μαίρη Χρονοπούλου - 6 Οκτωβρίου

Η μεγάλη κυρία του ελληνικού κινηματογράφου έπαψε να ζει ανάμεσά μας τον Οκτώβριο. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της η υγεία της Μαίρης Χρονοπούλου ήταν ιδιαίτερα κλονισμένη ύστερα από μια σειρά ατυχημάτων που είχε υποστεί. Το 1999 ένα τροχαίο την καθήλωσε σε αναπηρικό αμαξίδιο, ενώ το 2009, το φόρεμά της έπιασε φωτιά από ένα κερί προκαλώντας της σοβαρά εγκαύματα. Ο θάνατος της προήλθε από πτώση που είχε στο σαλόνι του σπιτιού της, η οποία της προκάλεσε αιμάτωμα στο κεφάλι.

Η Μαίρη Χρονοπούλου τις δεκαετίες του 1960 και 1970 ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς Ελληνίδες ηθοποιούς. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, αποφοίτησε από τη σχολή του Εθνικού Θεάτρου, στο οποίο εμφανίστηκε στις ομάδες του χορού, σε αρχαία δράματα. Το 1957 άρχισε να συνεργάζεται με το ελεύθερο θέατρο, κάνοντας εμφανίσεις στο Ακροπόλ στα έργα των Αλέκου Σακελλάριου-Χρήστου Γιαννακόπουλου «Η Κυρία» και «Ρομάντζο μιας Καμαριέρας». Ακολούθησαν πρωταγωνιστικοί ρόλοι σε μερικές από τις πιο αγαπημένες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου και ο κόσμος την λάτρεψε σε κάθε μια από αυτές.

Αίας Μανθόπουλος - 17 Οκτωβρίου

Η είδηση του θανάτου του Αία Μανθόπουλου, ήρθε ξαφνικά στα μέσα του Οκτώβρη ύστερα, από εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη σε ηλικία 61 ετών.

Είχε γεννηθεί στην Αθήνα και ήταν ανιψιός της κορυφαίας ηθοποιού Ειρήνης Παπά.  Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ αργότερα φοίτησε και στη σχολή του Καρόλου Κουν.

Είχε γίνει ιδιαίτερα αγαπητός από τη συμμετοχή του στην κωμική σειρά των Ρήγα-Αποστόλου «Δύο ξένοι» δίπλα στον Νίκο Σεργιανόπουλο, όπου η «Βρε Αία!» του αείμνηστου Νίκου Σεργιανόπουλου έγραψε τη δική της ιστορία. Τα τελευταία χρόνια είχε αποφασίσει να αποσυρθεί από την τηλεόραση και ασχολούνταν με τον χώρο του τουρισμού στο εξωτερικό, όπου είχε μετακομίσει για σημαντικό χρονικό διάστημα.

Νοέμβριος

Κάτια Νικολαιδου 

Το κορίτσι με τα μεγάλα, ζεστά μάτια "έφυγε" από τη ζωή σε ηλικία μόλις 58 ετών, σκορπίζοντας μεγάλη θλίψη. Είχε παλέψει σκληρά για πολλά χρόνια με τον καρκίνο και  είχε καταφέρει να τον νικήσει πολλές φορές, μέχρι τον φετινό Νοέμβριο που η αρρώστια κατάφερε να την "λυγίσει". 

Η Κάτια Νικολαϊδου, έκανε το τηλεοπτικό της ντεμπούτο το 1992 στο επεισόδιο "Νυχτερινός επισκέπτης" της αστυνομικής σειράς Ανατομία ενός εγκλήματος, ενώ από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην καριέρα της ήταν η συμμετοχή της στην κωμική σειρά Θα σε δω στο πλοίο. Στην προσωπική της ζωή, υπήρξε παντρεμένη με τον συνάδελφό της Οδυσσέα Σταμούλη.

Σπύρος Φωκάς - 10 Νοεμβρίου

O Σπύρος Ανδρουτσόπουλος, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Σπύρου Φωκα, "έφυγε" από τη ζωή στις αρχές Νοέμβρη. 

Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο το 1959 στην ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα», η οποία την ίδια χρονιά προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και ήταν η αφετηρία για την διεθνή καριέρα του.

Μετά από αυτή τη διάκριση, όντας και απόφοιτος της δραματικής σχολής του Κωστή Μιχαηλίδη, ο Σπύρος Φωκάς πήρε το ρίσκο και πήγε στην Ιταλία, στα στούντιο της Τσινετσιτά, όπου εκμεταλλεύτηκε τις οντισιόν και τις ευκαιρίες που του παρουσιάστηκαν. Συμμετείχε σε διεθνείς παραγωγές, όπως στις ταινίες «Όταν θέλει η γυναίκα» του Βιντσέντε Μινέλι, πλάι στην Λάιζα Μινέλι, και «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι, πλάι στην Κατίνα Παξινού αλλά και στο "Διαμάντι του Νείλου". Σημαντική, όμως, ήταν και η παρουσία του στην ελληνική τηλεόραση, όπου πρωταγωνίστησε σε πολλές κοινωνικές και δραματικές σειρές.

Στην προσωπική του ζωή, ο Σπύρος Φωκάς έκανε τέσσερις γάμους και δεν απέκτησε βιολογικά παιδιά. Ωστόσο ήταν πατριός της κόρης της τέταρτης συζύγου του, Λίλιαν Παναγιωτοπούλου Φωκά, με την οποία ήταν παντρεμένος από το 2013.

Βασίλης Βασιλικός - 30 Νοεμβρίου

Ο Βασίλης Βασιλικός ήταν βραβευμένος Έλληνας συγγραφέας, από τους πιο γνωστούς παγκοσμίως, ένας από τους δέκα πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς. Το μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημά του Ζ του 1966, που αναφέρεται στα γεγονότα της δολοφονίας του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1969 σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά, αποσπώντας διεθνή βραβεία με τον ομώνυμο τίτλο. Ο Βασίλης Βασιλικός τοποθετήθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας της εκλογικής συνεργασίας Πράσινοι – Δημοκρατική Αριστερά στις βουλευτικές εκλογές του 2015 και στις βουλευτικές εκλογές του 2019, αυτή την φορά όμως με τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, οπότε και εξελέγη. Ήταν βουλευτής Επικρατείας από τις 7 Ιουλίου 2019 μέχρι τις 22 Απριλίου 2023. Απεβίωσε στις 30 Νοεμβρίου 2023 σε ηλικία 90 ετών. 

Δεκέμβριος

Γιώργος Μιχαλακόπουλος - 16 Δεκεμβρίου

Ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος ήταν Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης. Γεννήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1938 στην Αθήνα και σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Στο θέατρο είχε εμφανιστεί σε παραστάσεις όπως Έγκλημα και Τιμωρία, Ο θάνατος του εμποράκου, Κάθε Πέμπτη κύριε Γκριν και Το τίμημα. Στον κινηματογράφο έπαιξε σε ταινίες όπως Ξύπνα Βασίλη, Η ωραία του κουρέα, Ένας ιππότης για τη Βασούλα και Το βλέμμα του Οδυσσέα. Στην τηλεόραση πρωταγωνίστησε τη δεκαετία του ’70 στην τηλεοπτική σειρά Εκείνος κι εκείνος. Είχε κερδίσει το Α’ Βραβείο Ανδρικού ρόλου Καρόλου Κουν και το βραβείο «Αιμίλιος Βεάκης».Επίσης, είχε διατελέσει Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων (1974-1986) και αντιπρόεδρος του ΚΕΘΕΑ.

Βασίλης Καρράς – 24 Δεκεμβρίου

Η χρονιά "έκλεισε" με τη δική του απώλεια την παραμονή των Χριστουγέννων μετά από σκληρή μάχη που έδωσε με τον καρκίνο. Ο Βασίλης Καρράς γεννήθηκε στις 12 Νοεμβρίου του 1953 στην Καβάλα και καταγόταν από το Κοκκινοχώρι του νομού Καβάλας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Βασίλειος Κεσογλίδης. Είχε δυο αδέρφια, τον Δαμιανό και την Αναστασία. Όταν ήταν 10 χρόνων, ήρθε με την οικογένειά του στην Θεσσαλονίκη. Το 1969 και σε ηλικία 16 χρονών, έκανε την πρώτη του μουσική εμφάνιση στο νυχτερινό κέντρο “Πρόσφυγας” στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα εργαζόταν ως μηχανικός αυτοκινήτων, που ήταν η δεύτερη μεγάλη του αγάπη μετά το τραγούδι.

Το 1980 κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο με τίτλο ‘Παράγκες και παλάτια’, και ακολούθησαν δεκάδες ακόμα που έγιναν χρυσοί και πλατινένιοι. Η καριέρα του και η αγάπη που του έδειχνε ο κόσμος όλα τα χρόνια της πορείας του ήταν τεράστια. Επίσης, ήταν συνθέτης και στιχουργός και είχε γράψει τραγούδια για πολλούς τραγουδιστές του ελληνικού τραγουδιού.

Στην προσωπική του ζωή παντρεύτηκε το 1973 τη Χριστίνα Κεσογλίδη και μαζί απέκτησαν μια κόρη, την Ειρήνη.