Άμβλωση: Pro Choice vs Pro Life
Η πρόσφατη επίθεση κατά της απόφασης Roe V. Wade στις ΗΠΑ ξαναφέρνει το ζήτημα των αμβλώσεων στο προσκήνιο.
H αντιπαράθεση για τις αμβλώσεις έχει μπει σε μία νέα φάση, μετά την ουσιαστική απαγόρευσή τους στο Τέξας και την ατελέσφορη προσφυγή της Ουάσινγκτον στο Ανώτατο Δικαστήριο. Από το 1973, οι Συντηρητικοί ξεδίπλωσαν μια στρατηγική για να ανατρέψουν την πρωτοποριακή νομοθεσία Roe v. Wade. Μετά από πενήντα σχεδόν χρόνια, αυτή η στρατηγική αποδίδει καρπούς.
Η απάντηση σε αυτή την επίθεση δεν μπορεί να εγκλωβιστεί σε ηθικές απόψεις. Δεν είναι τυχαίο που το στρατόπεδο των Συντηρητικών αναφέρεται σε μία ύψιστη ηθική αξία, την ίδια τη ζωή (pro-life) ενώ εκείνη των υπερασπιστών της σε ένα πολιτικό δικαίωμα (pro-choice). Είναι πολύ δύσκολο να απορριφθεί η αιτίαση ότι δεν γνωρίζουμε επιστημονικά πότε ακριβώς γίνεται «άνθρωπος» το κάθε έμβρυο ξεχωριστά. Η υπόθεση εργασίας πως στην πραγματικότητα έχουμε αποφασίσει συλλογικά πως αντί να λύσουμε τα κοινωνικά οικονομικά προβλήματα που επιφέρει η ανατροφή ενός ανεπιθύμητου παιδιού, προτιμάμε να ονομάζουμε «πράγμα» έναν (πιθανό) άνθρωπο και να του στερούμε όλα τα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της ζωής, έχει ισχυρό έρεισμα.
Οι Συντηρητικοί όμως έχουν άδικο όταν αντιμετωπίζουν το ζήτημα της άμβλωσης ως αμιγώς ηθικό ζήτημα. Κάνοντάς το, η λύση στην οποία καταλήγουν, η κατάργηση δηλαδή του δικαιώματος στην άμβλωση, είναι ακόμα πιο καταστροφική από το πρόβλημα που θέλει να λύσει, τόσο σε ηθικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Οι αμβλώσεις είναι κυρίως κοινωνικό πρόβλημα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι ένα: ποιος έχει την τελική ευθύνη για τη διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, η γυναίκα ή το κράτος;
Αυτό το δικαίωμα μπορεί να το έχει μόνο η γυναίκα. Καμία γυναίκα δεν κάνει άμβλωση από χόμπι, και κανείς οραματιστής δεν θεωρεί πως στην κοινωνική του ουτοπία οι γυναίκες θα εξαναγκάζονται να προσφύγουν σε αμβλώσεις. Μία κοινωνία χωρίς αμβλώσεις όμως, περνάει αναγκαστικά από την ενδυνάμωση των γυναικών και γενικότερα, από την ενίσχυση των κοινωνικά, οικονομικά και μορφωτικά αδύναμων.
Για να υπερβούμε την ανάγκη για εκτρώσεις, το μόνο σταθερό σημείο αφετηρίας που έχουμε είναι η ελεύθερη επιλογή της άμβλωσης από την κάθε γυναίκα. Η συζήτηση για τις αμβλώσεις μπορεί να είναι «ακαδημαϊκή» για ορισμένους (συνήθως μεσήλικες, λευκούς και άνδρες). Για δισεκατομμύρια γυναίκες όμως, είναι ζέουσα πραγματικότητα –και η διαφορά μεταξύ μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης και ενός αργού θανάτου.
Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός. Το βιβλίο του Πολιτική Φιλοζωία (2020) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο