Άλλαξαν οι ψηφοφόροι αλλά όχι τα κόμματα

Στις δημοτικές εκλογές εκτός από τα άλλα, κατέρρευσε κι ένα δημοσιογραφικό κλισέ, το «νίκησε με ισχυρή παρουσία». Η αλήθεια είναι ότι αυτή τη φορά «κέρδισε» ένας απών, ο ψηφοφόρος που δεν ψήφισε καθώς πρόκειται για τις εκλογές με την χαμηλότερη συμμετοχή των τελευταίων δεκαετιών. Τι άλλαξε;

Άλλαξε η αντίληψη των ψηφοφόρων που έδωσαν με συνέπεια το μήνυμα για την διακυβέρνηση της χώρας αλλά δεν αισθάνονται δεδομένοι, δεν συμφωνούν με κάθε επιλογή προσώπου ακόμα κι αν έγινε από την κυβέρνηση που εγκρίνουν. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο «τυπικός» ψηφοφόρος έδωσε την διακυβέρνηση της χώρας σε όποιον προτιμά αλλά με την σιγουριά αυτή, υπερψηφίζει τις τοπικές επιλογές που θεωρεί καταλληλότερες.

Αυτό που έχει αλλάξει στην συμπεριφορά των ψηφοφόρων είναι ότι δεν αισθάνονται «κομματικός στρατός», δεν έχουν σκληρή αφοσίωση στο κόμμα που ψήφισαν. Διατηρούν την αυτονομία, να διαλέγουν κάθε φορά ότι νομίζουν και κυρίως δεν αποφεύγουν τις δοκιμές και τα πειράματα. «Ας δούμε κι αυτόν» είναι μια στάση που ενισχύει όποιον καινούργιο διεκδικητή εμφανίζεται και ο οποίος θα κριθεί επίσης αυστηρά στο μέλλον…

Η ελληνική κοινωνία φαίνεται περισσότερο διχασμένη. Ένα σχετικά μικρό τμήμα ακολουθεί κομματικές γραμμές και θεωρεί ότι εντάσσεται σε έναν πολιτικό χώρο, ενώ ένα μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας  αισθάνεται ότι έχει την ελευθερία να ψηφίσει οτιδήποτε, χωρίς δεσμεύσεις από το παρελθόν.

Η χαλαρή πολιτική στάση, εκφράστηκε αυτήν τη φορά όχι τόσο με την υπερψήφιση προσώπων όσο με την αποχή. Ουσιαστικά δεν καταψήφισαν τους κυβερνητικούς υποψήφιους αλλά δεν υπάκουσαν στις εκκλήσεις για την υπερψήφισή τους κάνοντας αποχή. Κι όχι μόνον αυτό αλλά σε κάποιες περιπτώσεις προτίμησαν αντάρτες από τον κυβερνητικό χώρο, οι οποίοι ουσιαστικά αναδεικνύονται σε δεύτερη δύναμη, αν ήταν ενιαία κόμμα.

Η υπερψήφιση και μάλιστα σε περιφέρειες ανταρτών από τον κυβερνητικό χώρο είναι ουσιαστικά ήττα της αντιπολίτευσης που εμφανίζει αδυναμία να μετατρέψει σε πολιτική δήλωση υποστήριξης, την αυτονομία των ψηφοφόρων. Δεν τους έπεισε ακόμα ότι συνιστά πολιτική λύση και οι πολίτες θα συνεχίσουν  να διαλέγουν για την τοπική αυτοδιοίκηση προσωπικότητες ανεξάρτητα από την κομματική σημαία που ανεμίζουν.

Το φαινόμενο ψηφοφόρων που δεν είναι ιδιοκτησία κανενός, δεν ακούγεται ευχάριστα σε κανένα πολιτικό επιτελείο καθώς αλλάζει δραστικά τους κανόνες του παιχνιδιού. Σημαίνει ότι δεν αρκεί να υψώνεις μια σημαία ώστε να συγκεντρωθούν οι πιστοί. Και το χειρότερο από όλα είναι  ότι οι διαχωριστικές γραμμές, τα πολιτικά σύνορα έχουν ξεθωριάσει, οι ψηφοφόροι τα προσπερνούν με άνεση και ψηφίζουν «αλλιώς».

Η πολιτική ζωή αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον γιατί πολλά από όσα γνωρίσαμε ως δεδομένα δεν ισχύουν.