Αλκοόλ και τιμόνι: Πόση ώρα μετά το ποτό μπορείτε να οδηγήσετε - Πρόστιμα μαμούθ

Κορυφώνεται η μεγάλη έξοδος για το Πάσχα, με πάρα πολύ κόσμο να εγκαταλείπει την πολύβουη πρωτεύουσα. Οι ταξιδιώτες πλημμυρίζουν τους αυτοκινητοδρόμους της χώρας και τα λιμάνια, έχοντας ως προορισμό τα χωριά τους ή άλλα μέρη όπου θα μπορέσουν να κάνουν ένα διάλειμμα από την καθημερινότητά τους. Ένα διάλειμμα που για πολλούς εκδρομείς είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το ξεφάντωμα και την κατανάλωση αλκοόλ.

Παρά τις διαδοχικές τροποποιήσεις που εισήχθησαν τα τελευταία χρόνια για να γίνουν αυστηρότεροι οι νόμοι, η αστυνομία εξακολουθεί να εντοπίζει δεκάδες χιλιάδες οδηγούς που οδηγούσαν μετά από κατανάλωση αλκοόλ.

Έτσι λοιπόν, παρατηρείται αύξηση των οδηγών που έχουν καταναλώσει αλκοόλ και σύμφωνα με τις μελέτες που πραγματοποιούν πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό τους έχει ανέβει κατά 25% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Τα στατιστικά στοιχεία της αστυνομίας δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι μεθυσμένοι οδηγοί εντοπίζονται συνήθως τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Και όπως είναι ευκόλως κατανοητό, οι έλεγχοι θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες.

Πόση ώρα όμως μένει το αλκοόλ στον οργανισμό; 

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι εύκολη, καθώς διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση του αλκοόλ από τον οργανισμό παίζουν πολλά χαρακτηριστικά όπως το φύλο (οι γυναίκες έχουν γενικά χαμηλότερη ανοχή στο αλκοόλ), το σωματικό βάρος, η ηλικία, η φυσική κατάσταση, η υγεία, η διατροφή και η φυλή (πολλοί Ασιάτες έχουν μια γενετική μετάλλαξη που αναγκάζει το σώμα τους να παράγει μια ανενεργή μορφή του ενζύμου ALDH2, κλειδί στο μεταβολισμό του αλκοόλ).

Εάν υποθέσουμε ότι το σώμα ενός ενήλικου υγιούς άνδρα μπορεί να απορροφήσει περίπου 0,1  γρ. καθαρού αλκοόλ ανά κιλό σωματικού βάρους μέσα σε μια ώρα, μεταφράζεται στο ότι για έναν άνδρα 80 κιλών θα χρειαστεί τουλάχιστον μία ώρα για να απορροφήσει μια μικρή μπύρα.

Το αλκοόλ «καίγεται» σχεδόν εξ ολοκλήρου από το συκώτι, το οποίο λειτουργεί με τον δικό του σταθερό ρυθμό. Και αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να γίνει ταχύτερα.

Αυτό σημαίνει ότι ανεξάρτητα από το αν καθόμαστε ή χορεύουμε, εάν παίρνουμε έναν υπνάκο μετά την κατανάλωση αλκοόλ ή πηγαίνουμε για μια μεγάλη βόλτα στον καθαρό αέρα - το αλκοόλ στο αίμα δεν θα μειωθεί γρηγορότερα εξαιτίας αυτού. Το σημαντικότερο είναι ο χρόνος.

Από την άλλη, αν καταναλώνουμε αλκοόλ με άδειο στομάχι, μεθάμε πιο γρήγορα. Αν το αλκοόλ συνοδεύει μεγάλα γεύματα - όπως συμβαίνει συνήθως στο γιορτινό τραπέζι - η επίδρασή του είναι ελαφρώς καθυστερημένη και λιγότερο βίαιη, αλλά η διαδικασία μεταβολισμού του αλκοόλ μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.

Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, γιατί μπορεί να μην νιώθουμε τα προοδευτικά συμπτώματα της μέθης. Το γεγονός ότι πιστεύουμε ότι είμαστε νηφάλιοι δεν σημαίνει ότι το αλκοτέστ δεν θα δείξει τίποτα σε περίπτωση πραγματοποίησής του από τις Αρχές. Και η κατανάλωση καφέ ή ενός ενεργειακού ποτού δεν θα επιταχύνει τη νηφαλιότητα μας ή την απορρόφηση του αλκοόλ από τον οργανισμό.

Πολλές φορές θα ακούσετε διάφορες συμβουλές που αναφέρουν ότι με δύο ώρες παύση μεταξύ ποτηριών με βότκα ή μία ώρα για ένα ποτήρι κρασί, το αλκοόλ θα έχει εξαφανιστεί από τον οργανισμό. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει και πρόκειται για μύθους. Ειδικά όταν πρόκειται για πολύωρες εκδηλώσεις και πάρτι όπου μπορεί να χάσετε εύκολα το μέτρημα.

Ας δούμε όμως πόση ώρα χρειάζονται τρεις τύποι αλκοολούχων ποτών για να απορροφηθούν από τον οργανισμό ενός άνδρα με καλή φυσική κατάσταση.

Λευκό κρασί (13,5% αλκοόλ)
1 ποτήρι: 3,5 ώρες
2 ποτήρια:7 ώρες
3 ποτήρια: 10,5 ώρες
4 ποτήρια: 14 ώρες
5 ποτήρια: 17,5 ώρες

Ισχυρά αλκοολούχα (40% αλκοόλ)
1 ποτήρι: 1,5 ώρες
2 ποτήρια: 3 ώρες
3 ποτήρια: 4,5 ώρες
4 ποτήρια: 6 ώρες
5 ποτήρια: 7,5 ώρες

Μπύρα (5% αλκοόλ)
1 ποτήρι: 2,5 ώρες
2 ποτήρια: 5 ώρες
3 ποτήρια: 7,5 ώρες
4 ποτήρια: 10 ώρες
5 ποτήρια: 12,5 ώρες

Σημειώστε πως το λευκό κρασί εμφανίζεται με μεγαλύτερα διαστήματα απορρόφησης, καθώς η δοσολογία αφορά μεγαλύτερη ποσότητα έναντι ενός ισχυρού αλκοολούχου ποτού.

Τα πρόστιμα που προβλέπει ο ΚΟΚ

Στην Ελλάδα, το όριο για να θεωρείται κάποιος οδηγός υπό την επήρεια μέθης βρίσκεται στα 0,50 γρ./λτ. σε περίπτωση αιμοληψίας ή 0,25 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εισπνεόμενου αέρα. Οι ποινές που προβλέπονται ξεκινούν από τα 200 ευρώ και μπορούν φτάσουν σε φυλάκιση και χρηματικό πρόστιμο έως τα 2.000 ευρώ.

Τα πρόστιμα σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας ορίζονται ως εξής:

Παράβαση: Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ με συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα από 0,50 γρ./λτ. έως 0,80 γρ./λτ. μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή από 0,25 έως 0,40 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εισπνεόμενου αέρα.
Πρόστιμο: 200 ευρώ / Ακινητοποίηση του οχήματος
Βαθμοί Ποινής: 5

Παράβαση: Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ με συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του είναι άνω του 0,80 γρ./λτ. και μέχρι 1,10 γρ./λτ., μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή άνω των 0,40 έως 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εισπνεόμενου αέρα.
Πρόστιμο: 700 ευρώ / Ακινητοποίηση του οχήματος / Αφαίρεση άδειας οδήγησης για 90 μέρες
Βαθμοί Ποινής: 9

Παράβαση: Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ με συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα άνω του 1,10 γρ./λτ. μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή άνω των 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εισπνεόμενου αέρα.
Πρόστιμο: 1.200 ευρώ / Φυλάκιση 2 μηνών / Αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων κυκλοφορίας οχήματος για 6 μήνες.
Βαθμοί Ποινής: -

Παράβαση: Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ με συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα άνω του 1,10 γρ./λτ. μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή άνω των 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εισπνεόμενου αέρα εντός 2 ετών από την προηγούμενη παράβαση.
Πρόστιμο: 2.000 ευρώ / Φυλάκιση 6 μηνών / Αφαίρεση άδειας οδήγησης για 5 χρόνια και πινακίδων κυκλοφορίας οχήματος έως 6 μήνες.
Βαθμοί Ποινής: -

Σύμφωνα με τα παραπάνω ένας οδηγός βρίσκεται υπό την επήρεια αλκοόλ όταν το ποσοστό οινοπνεύματος στον οργανισμό του είναι από 0,50 γρ./λτ. αίματος και άνω. Ενδεικτικά 0,50 γρ./λτ. οινοπνεύματος στο αίμα του οδηγού δύναται να συγκεντρωθούν μετά την κατανάλωση 490 ml μπύρας, 200 ml κρασιού, 60 ml ούζου, 55 ml ουίσκι ή βότκας κ.α.

Τέλος να σημειώσουμε πως από 1/5/2024 τέθηκε σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας που περιλαμβάνει αυστηρές ποινές για συγκεκριμένες τροχονομικές παραβάσεις αλλά για όσους οδηγούν μεθυσμένοι.