Αγορά εργασίας: Αυτά τα επαγγέλματα θα έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση τα επόμενα 5 χρόνια
Οι εργοδότες προβλέπουν ότι το 39% των βασικών δεξιοτήτων που απαιτούνται στην αγορά εργασίας θα αλλάξει μέχρι το 2030.
Οι παγκόσμιες τάσεις στην τεχνολογία, την οικονομία, το δημογραφικό και τη μετάβαση σε πιο πράσινες πρακτικές προβλέπεται να διαμορφώσουν 170 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2030, ενώ παράλληλα θα εξαλείψουν 92 εκατομμύρια θέσεις. Αυτό οδηγεί σε μια καθαρή αύξηση 78 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, αν και απαιτείται άμεση αναβάθμιση των δεξιοτήτων για την προετοιμασία του εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με την έκθεση "Future of Jobs 2025" του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Εργάτες γης, οδηγοί παράδοσης, προγραμματιστές λογισμικού, οικοδόμοι και πωλητές καταστημάτων συνθετουν τη λίστα των πέντε κορυφαίων επαγγελμάτων με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη.
Ρόλοι που σχετίζονται με τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, όπως ειδικοί σε αυτόνομα και ηλεκτρικά οχήματα, μηχανικοί περιβάλλοντος και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συγκαταλέγονται επίσης στους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς.
Επαγγέλματα που σχετίζονται με την επεξεργασία τροφίμων προβλέπεται να παρουσιάσουν επίσης σημαντική ανάπτυξη, ενώ οι θέσεις εργασίας στον τομέα της φροντίδας – όπως νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί και σύμβουλοι – αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά την επόμενη πενταετία. Αυτή η αύξηση σχετίζεται με τις δημογραφικές αλλαγές, κυρίως τη γήρανση του πληθυσμού.
Στον αντίποδα οι ρόλοι γραφείου, όπως οι ταμίες, οι υπάλληλοι εισιτηρίων, οι διοικητικοί βοηθοί και οι εκτελεστικοί γραμματείς, αναμένεται να παρουσιάσουν τη μεγαλύτερη πτώση σε απόλυτους αριθμούς.
Παρόμοια, ρόλοι όπως υπάλληλοι ταχυδρομείων, ταμίες τραπεζών και υπάλληλοι καταχώρησης δεδομένων βρίσκονται ανάμεσα σε αυτούς που θα μειωθούν δραστικά.
Τα επαγγέλματα με αναμενόμενη ανάπτυξη και με αναμενόμενη μείωση έως το 2030
Ραγδαίες Αλλαγές στις Απαιτούμενες Δεξιότητες
Οι εργοδότες προβλέπουν ότι το 39% των βασικών δεξιοτήτων που απαιτούνται στην αγορά εργασίας θα αλλάξει μέχρι το 2030. Παρόλο που αυτό δείχνει μια σημαντική αλλαγή, είναι χαμηλότερο από το 44% που είχε προβλεφθεί για το 2023.
Η αυξανόμενη έμφαση σε προγράμματα δια βίου μάθησης και αναβάθμισης δεξιοτήτων έχει επιτρέψει στις εταιρείες να διαχειρίζονται καλύτερα τις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς, σύμφωνα με την έκθεση "Future of Jobs 2025".
Οι τεχνολογικές δεξιότητες αναμένεται να αυξάνονται ταχύτερα από κάθε άλλη δεξιότητα την επόμενη πενταετία. Η τεχνητή νοημοσύνη και τα μεγάλα δεδομένα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, ακολουθούμενα από την κυβερνοασφάλεια και τον τεχνολογικό αλφαβητισμό.
Παράλληλα, δεξιότητες όπως η δημιουργική σκέψη, η ανθεκτικότητα, η ευελιξία, η περιέργεια και η δια βίου μάθηση αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία. Πάντως ο συνδυασμός τεχνολογικών και ανθρώπινων δεξιοτήτων θα είναι κρίσιμος σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας.
Αναλυτικά οι κυρίαρχες τάσεις για τα επόμενα χρόνια θα είναι οι:
Τεχνολογικές Εξελίξεις: Η πρόοδος στην τεχνητή νοημοσύνη και τον αυτοματισμό αναμένεται να μετασχηματίσει σημαντικά πολλούς τομείς εργασίας.
Πράσινη Μετάβαση: Η στροφή προς βιώσιμες πρακτικές δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας σε τομείς όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η βιώσιμη γεωργία.
Δημογραφικές Αλλαγές: Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής επηρεάζουν τη ζήτηση για υπηρεσίες υγείας και φροντίδας.
Κορυφαίες Δεξιότητες για το Μέλλον
Μεταξύ των κορυφαίων δεξιοτήτων που βρίσκονται σε άνοδο είναι:
- η δημιουργική και αναλυτική σκέψη,
- η ανθεκτικότητα,
- η ευελιξία, η περιέργεια
- η δια βίου μάθηση
- η ηγεσία,
- η κοινωνική επιρροή,
- η διαχείριση ταλέντων,
- η περιβαλλοντική διαχείριση
Οι επιχειρήσεις επενδύουν συνεχώς σε προγράμματα επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, ώστε να προσαρμόσουν το εργατικό τους δυναμικό στις εξελισσόμενες απαιτήσεις, καταλήγει η έκθεση.
Επιπτώσεις στην Αγορά Εργασίας και Στρατηγικές Προσαρμογής
Οι παραπάνω τάσεις οδηγούν σε αύξηση της ζήτησης για δεξιότητες σε τομείς όπως η τεχνολογία, η υγεία και η πράσινη οικονομία, ενώ παράλληλα μειώνεται η ζήτηση σε παραδοσιακά επαγγέλματα που μπορούν να αυτοματοποιηθούν.
Η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ προβλέπει ότι μόλις το 22% των θέσεων εργασίας θα επηρεαστούν από σημαντικές αλλαγές έως το 2030.
Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση δεδομένα από πάνω από 1.000 εταιρείες, αναφέρεται ότι το χάσμα στις δεξιότητες παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο στον επιχειρηματικό μετασχηματισμό, με το 40% των δεξιοτήτων που απαιτούνται να μεταβάλλεται, και το 63% των εργοδοτών να το βλέπουν ως κεντρικό πρόβλημα.
Πάντως οι εργοδότες σχεδιάζουν να επενδύσουν σε προγράμματα επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων για το υπάρχον προσωπικό, προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς.
Η τεχνητή νοημοσύνη αναδιαμορφώνει επιχειρηματικά μοντέλα, με τους μισούς εργοδότες παγκοσμίως να σκοπεύουν να αναπροσαρμόσουν τις δραστηριότητές τους, αξιοποιώντας τις νέες ευκαιρίες που προσφέρει η τεχνολογία.
Η πιο συνηθισμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση των αλλαγών είναι η αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού, με το 77% των εργοδοτών να σχεδιάζει σχετικά προγράμματα. Ωστόσο, το 41% σχεδιάζει να μειώσει το εργατικό δυναμικό καθώς η αυτοματοποίηση αντικαθιστά ορισμένες εργασίες. Σχεδόν οι μισοί εργοδότες σκοπεύουν να μετακινήσουν προσωπικό σε άλλα τμήματα, προσφέροντας ευκαιρίες για την αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων και τη μείωση του κόστους.
Εάν το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό εκπροσωπούνταν από 100 άτομα, 59 θα χρειάζονταν επανακατάρτιση ή αναβάθμιση δεξιοτήτων έως το 2030 – εκ των οποίων οι 11 πιθανώς δεν θα το πετύχουν. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 120 εκατομμύρια εργαζόμενοι κινδυνεύουν με απόλυση μεσοπρόθεσμα.
Η επιτυχής προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας απαιτεί συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και εργαζομένων, με έμφαση στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στις μελλοντικές ανάγκες.