Νέο στέλεχος ευλογιάς των πιθήκων απειλεί με νέα πανδημία - Τα συμπτώματα

Ανησυχία έχει φέρει στους επιστήμονες ένα νέο στέλεχος ιού της ευλογιάς των πιθήκων που εντοπίστηκε στο Κονγκό της Αφρικής, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ακόμα και νέα πανδημία.

Η ευλογιά των πιθήκων εξελίχθηκε σε επιδημία το 2022, όταν εξαπλώθηκε σε περισσότερες από 100 χώρες. Αλλά τώρα η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό βρίσκεται αντιμέτωπη με μία νέα, πολύ πιο θανατηφόρα, μορφή του ιού, γνωστή ως «Clade 1», η οποία υπολογίζεται ότι οδηγεί στο θάνατο έως και το 10% των μολυσμένων.

Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2024, 3.576 άνθρωποι μολύνθηκαν στο Κονγκό και 264 έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Τα δύο τρίτα των περιπτώσεων και το 85% των θανάτων ήταν παιδιά.

Το μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού της ευλογιάς των πιθήκων, ανακαλύφθηκε στην πόλη Kamituga, μια φτωχή και πυκνοκατοικημένη πόλη εξόρυξης χρυσού, όπου ένα ξαφνικό και ασυνήθιστο ξέσπασμα κρουσμάτων έχει σημάνει συναγερμό.

Το νέο στέλεχος του ιού φαίνεται ότι είναι πιο ανθεκτικό στο να εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων, κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής, ενώ δεν ανιχνεύεται από ορισμένα υπάρχοντα τεστ.

«Χωρίς παρέμβαση, αυτό το τοπικό ξέσπασμα στην Kamituga έχει τη δυνατότητα να εξαπλωθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο», σημείωσαν στην Telegraph οι συγγραφείς της επιστημονικής εργασίας, οι οποίοι παρακολούθησαν 241 ύποπτα και 108 επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου στελέχους.

Το ξέσπασμα στην Kamituga, το οποίο περιγράφεται ότι έχει «δυνατότητα πανδημίας», εγείρει ανησυχητικά ερωτήματα: όχι μόνο δεν έχει αναφερθεί ποτέ ο ιός στην περιοχή στο παρελθόν, αλλά – ασυνήθιστα – εξαπλώνεται σε έναν αστικό κόμβο και μολύνει κυρίως ενήλικες, ειδικά στο χώρο της σεξεργασίας.

«Βλέπουμε εξελικτικές αλλαγές μέσα στον ιό που υποδηλώνουν αυξημένη μετάδοση στον άνθρωπο. Kαι βλέπουμε τα μεταβαλλόμενα δημογραφικά στοιχεία σε αυτήν τη συγκεκριμένη περιοχή του Κονγκό», δήλωσε ο Δρ Jason Kindrachuk, αναπληρωτής καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα στον Καναδά, ένας από τους συγγραφείς της εργασίας.

«Αυτό είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα»

Τα νέα στελέχη του ιού της ευλογιάς των πιθήκων είναι σχετικά σπάνια. Αλλά ενώ το Clade 1 εξακολουθεί να είναι υπεύθυνο για ένα πολύ μικρό ποσοστό περιπτώσεων στο Κονγκό, ο Dr Kindrachuk πρόσθεσε ότι η ανακάλυψη θυμίζει μια άλλη μετάλλαξη που εμφανίστηκε στο clade 2 mpox το 2017.

Τότε ήταν που εντοπίστηκαν για πρώτη φορά ενδείξεις συνεχούς μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής επαφής - αλλά η τάση παραβλέφθηκε σε μεγάλο βαθμό. Στη συνέχεια, ο ιός «εξερράγη» διεθνώς τον Μάιο του 2022.

«Αυτό είναι ένα ισχυρό καμπανάκι συναγερμού για το γιατί πρέπει να χρησιμοποιήσουμε εμβόλια και θεραπείες στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Αυτό δεν είναι απλώς ένα θέμα με επίκεντρο το Κονγκό, δεν είναι μόνο ένα θέμα της υποσαχάριας Αφρικής, αυτό είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα. Όπως είδαμε τον Μάιο του 2022, είμαστε όλοι αλληλένδετοι», τόνισε ο επιστήμονας.

«Η τοπική υποδομή υγειονομικής περίθαλψης είναι ανεπαρκώς εξοπλισμένη για να χειριστεί μια μεγάλης κλίμακας επιδημία», υπογράμμισε ο καθηγητής και ζήτησε επείγουσα δράση – συμπεριλαμβανομένης της επιτήρησης, της ανίχνευσης των επαφών και στοχευμένους εμβολιασμούς για να σταματήσει η εξάπλωση του ιού.

Μάλιστα, υποστηρίζει ότι υπάρχει «ουσιαστικός κίνδυνος κλιμάκωσης της επιδημίας πέρα από την τρέχουσα περιοχή και πέρα από τα σύνορα», επειδή οι μεταλλάξεις έχουν εμφανιστεί σε έναν πληθυσμό «υψηλής κινητικότητας». Άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των ανθρακωρύχων και των εργαζομένων στο σεξ, ταξιδεύουν συχνά στην Kamituga για δουλειά, μεταξύ άλλων, από τη Ρουάντα και το Μπουρούντι.

Τι αναφέρει ο ΕΟΔΥ για την Ευλογιά των Πιθήκων

Η πρώην ευλογιά των πιθήκων είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, οσφυαλγία, λεμφαδενοπάθεια, ρίγος και εξάντληση, ενώ συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 με 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες.