2η Διάσκεψη Βερολίνου για τη Λιβύη: Παρών ο Τσαβούσογλου, απούσα η Αθήνα - Ο ρόλος της Γερμανίας
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, θα συμμετάσχει στην δεύτερη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη που πραγματοποιείται στη πρωτεύουσα της Γερμανίας.
Το υπουργείο σε γραπτή ανακοίνωση του αναφέρει τα εξής:
«Ο υπουργός θα πάρει μέρος στην 2η Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη που θα πραγματοποιηθεί στις 23 Ιουνίου 2021 στο Βερολίνο υπό τη συμπροεδρία των Ηνωμένων Εθνών και της Γερμανίας. Η διάσκεψη θα επικεντρωθεί στην ομαλή πρόοδο της πολιτικής διαδικασίας που θα ολοκληρωθεί με τις εκλογές της 24ης Δεκεμβρίου».
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η διάσκεψη γίνεται για πρώτη φορά με τη συμμετοχή της προσωρινής Κυβέρνησης της Λιβύης και για δεύτερη φορά η Ελλάδα δεν έχει προσκληθεί στην διάσκεψη αυτή.
Στόχος της νέας Διάσκεψης είναι να επαναληφθεί η δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων πλευρών στη δήλωση της προηγούμενης (19 Ιανουαρίου 2020) για τήρηση του εμπάργκο όπλων, αποχώρηση των ξένων δυνάμεων και αποκατάσταση της πολιτικής ενότητας με εκλογές.
Σύμφωνα με τον Χ. Μάας και τη συνέντευξη που έδωσε στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica «το ζητούμενο θα είναι να θέσουμε νέα κίνητρα και σε σχέση με τις εκλογές οι οποίες θα λάβουν χώρα στις 24 Δεκεμβρίου, και σε σχέση με την αποχώρηση των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων από τη Λιβύη».
Όμως ούτε στο θέμα των εκλογών ούτε και στο θέμα της αποχώρησης των ξένων δυνάμεων δίνεται ξεκάθαρη απάντηση. Για τις εκλογές ο Γερμανός ΥΠΕΞ αρκείται να αναφέρει ότι είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρωθυπουργό Α. Ντμπεϊμπά, ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι «εργάζονται εντατικά για την προετοιμασία», αλλά, όπως σπεύδει να προσθέσει, «μετά από όλα αυτά που συνέβησαν στη Λιβύη τα τελευταία χρόνια δεν θα είναι τόσο εύκολο να οργανωθούν εκλογές».
Δεν τηρήθηκαν οι υποσχέσεις
Και για τις ξένες δυνάμεις ο Χ. Μάας παραδέχεται ότι οι υποσχέσεις από όλες τις πλευρές δεν τηρήθηκαν και προσπαθεί να σώσει τα προσχήματα λέγοντας ότι «το ζήτημα δεν είναι εάν θα αποσυρθούν αλλά το πότε και το πώς», αν και στα συμπεράσματα της 1ης Διάσκεψης αλλά και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ αναφέρεται ρητά η άμεση απόσυρση. Ο Χ. Μάας βλέπει τώρα ότι «οι ξένες στρατιωτικές δυνάμεις θα πρέπει να αποχωρήσουν σταδιακά και ομοιόμορφα από τη χώρα, προκειμένου να μην προκύψει ξαφνικά μια στρατιωτική ανισορροπία την οποία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί μία από τις πλευρές για να πραγματοποιήσει ξαφνική επίθεση».
Τουρκία και Ρωσία που είχαν προσυπογράψει τα συμπεράσματα της 1ης Διάσκεψης έχουν κάνει σαφές με κάθε τρόπο ότι δεν πρόκειται να διευκολύνουν τη διαδικασία αποχώρησης των μισθοφόρων από Συρία, Τσαντ, Σουδάν (περίπου 20.000 είναι σύμφωνα με τις εκθέσεις του ΟΗΕ), ενώ ως προς τις τακτικές τους δυνάμεις παραπέμπουν σε συμφωνίες που είχαν συνάψει με τους εκπροσώπους των αντιμαχόμενων λιβυκών παρατάξεων.
Εμπάργκο όπλων
Όπως σημειώνει η Εφημερίδα των Συντακτών, ως προς το θέμα του εμπάργκο όπλων είναι ασαφές ακόμα εάν η γερμανική διπλωματία θα θέσει στο τραπέζι τις παραβιάσεις που έχουν σημειωθεί και καταγράφηκαν από τη Διεθνή Επιτροπή Παρακολούθησης της Συμφωνίας (IFC) και την ευρωπαϊκή επιχείρηση «Ειρήνη».
Η ανησυχία στην Αθήνα για το ενδεχόμενο παράτασης της αβεβαιότητας στη Λιβύη είναι έκδηλη και δεν περιορίζεται στον παραγκωνισμό της και πάλι από το Βερολίνο, αλλά αφορά και το ευρύτερο πλαίσιο που πάει να διαμορφώσει η γερμανική διπλωματία, παίζοντας ρόλο γεφυροποιού μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, για σταδιακή και ομοιόμορφη αποχώρηση, χωρίς χρονοδιάγραμμα και ρήτρα κυρώσεων. Αρνητική σε αυτό το ενδεχόμενο εμφανίζεται η Αίγυπτος, όπως έγινε σαφές και στην προχθεσινή συνάντηση Αλ Σίσι-Μητσοτάκη, ενώ αρνητική εκτιμάται ότι θα είναι και η θέση των άλλων αραβικών χωρών μέσω του Αραβικού Συνδέσμου.
Την παραμονή της συνόδου, η νέα υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης, η Ναζλά αλ Μανγκούς, κάλεσε να διεξάγονται τακτικές διεθνείς συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών. Οι ΥΠΕΞ των κρατών που έχουν εμπλακεί στον πόλεμο πρέπει να συνομιλούν συχνά στο άμεσο μέλλον για να τερματιστεί η κρίση, ανέφερε η κυρία Μανγκούς στη διάρκεια ομιλίας της που αναμεταδόθηκε από τη λιβυκή κρατική τηλεόραση.
Στην πρώτη σύνοδο, τη 19η Ιανουαρίου 2020, είχε καταγραφεί μια εύθραυστη συμφωνία για τον τερματισμό της σύρραξης. Η δεύτερη, δέκα χρόνια μετά την ανατροπή και την εξόντωση του Μουάμαρ Καντάφι, αναμένεται να επικεντρωθεί στην πολιτική μετάβαση.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, αναμένεται να παρέμβει στη σύνοδο αυτή μέσω βιντεοσύνδεσης. Τις ΗΠΑ θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, που βρίσκεται σε ευρωπαϊκή περιοδεία.