Το «Φαινόμενο B.L.E.V.E.» και το τροχαίο δυστύχημα που μας το αποκάλυψε

Οι πρώτες ημέρες του Μάϊου του 1999, αποκάλυψαν ένα τρομακτικό φαινόμενο, πρωτόγνωρο για τα Ελληνικά δεδομένα. Μία έκρηξη, που σκοτώνει πέντε ανθρώπους και τραυματίζει 14.

Ήταν στο 178ο χλμ. Αθηνών-Λαμίας όταν άνδρες της τροχαίας σταμάτησαν ένα βυτιοφόρο που μετέφερε προπάνιο, στο πλαίσιο του ελέγχου της εφαρμογής του μέτρου απαγόρευσης κυκλοφορίας φορτηγών στις Εθνικές Οδούς λόγω του τριημέρου και της εξόδου.

Οι αστυνομικοί βρίσκονται στο ύψος της παράκαμψης για Καμένα Βούρλα. Οδηγός του βυτιοφόρου ήταν ο 39χρονος Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, ο οποίος σταθμεύει το όχημα και πηγαίνει προς τους αστυνομικούς για έλεγχο. Όσο διαρκεί ο έλεγχος ξεκινά μία αντίστροφη μέτρηση για το σκηνικό καταστροφής που θα εκτυλισσόταν στο σημείο. Ίσως το βυτιοφόρο ήταν σταματημένο σε λάθος σημείο και βοήθησε τις πιθανότητες για να συμβεί ότι ακολούθησε.

Η σύγκρουση που έφερε την κόλαση

Ένα μικρό φορτηγό (κλειστό van) που μετέφερε κρέατα πέφτει με ταχύτητα πάνω στο βυτιοφόρο και τότε ξεκινά το δράμα και γίνεται η αρχή μιας ανείπωτης τραγωδίας. Μετά την σύγκρουση από το van βγαίνει χωρίς σοβαρό τραυματισμό ο οδηγός του και απομακρύνεται από το σημείο. Δυστυχώς όμως για όλους το ελαφρύ κλειστό φορτηγό τυλίγεται στις φλόγες και η φωτιά μεταδίδεται στο βυτιοφόρο προπάνιου. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις φτάνουν έγκαιρα. Οι τρεις πυροσβέστες, ο πυρονόμος Σωτήρης Σταμέλος και οι αρχιπυροσβέστες Στάθης Ριζόπουλος 41 και Νίκος Νικολάου 39 χρόνων, κάνουν ό,τι μπορούν για να σβήσουν τη φωτιά, αλλά είναι πια αργά. Ο χρόνος μετρά αντίστροφα και έχει φτάσει σε σημείο που δεν έχει επιστροφή.

Η έκρηξη που ακολούθησε τους εκτινάσσει 150 μέτρα μακριά και βρίσκουν ακαριαίο θάνατο. Ο οδηγός του βυτιοφόρου ήταν 200 μέτρα μακριά και δέχθηκε ένα κομμάτι λαμαρίνας που εκτοξεύτηκε από την έκρηξη και τον σκοτώνει. Ο 35χρονος Κώστας Μανανάς, ο οδηγός του φορτηγού που μετέφερε τα κρέατα, εξαϋλώνεται (το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ). Η δική του μάλιστα ιστορία κάνει μεγαλύτερο το μέγεθος της τραγωδίας, αφού είχε χάσει τον μικρότερο αδερφό του σε τροχαίο και την ίδια κατάληξη είχε και ο γιος του Γιώργος σε ηλικία 27 ετών.

Εκτός από τους νεκρούς, 14 άτομα τραυματίζονται σοβαρά από το ωστικό κύμα, ενώ από τύχη δεν υπήρξαν άλλες απώλειες. Η καμπίνα του βυτιοφόρου εκσφενδονίστηκε στα 700 μέτρα και προσγειώθηκε σε προαύλιο καφετέριας που ήταν κλειστή λόγω Πρωτομαγιάς.
Θραύσματα των δύο οχημάτων (λέγεται ότι) βρέθηκαν σε απόσταση ως και ένα χιλιόμετρο μακριά. Ο τροχονόμος Αθανάσιος Τζουβάρας που είχε σταματήσει το βυτιοφόρο, έπαθε νευρικό κλονισμό και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Λίγο αργότερα περιέγραψε ότι: «Το βυτιοφόρο είχε σταματήσει μετά την άσπρη γραμμή στη δεξιά λωρίδα και ο οδηγός του φορτηγού έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα και δεν πρόλαβε καν να φρενάρει».

Το φαινόμενο B.L.E.V.E.

Σε περιπτώσεις όπως του προπανίου, όταν υπάρξει έντονη πίεση, σαν κι αυτή που προκάλεσε η σύγκρουση, έχουμε το φαινόμενο BLEVE, τα αρχικά για το Boiled Liquid Expanding Vapour Explosion.

Πρακτικά μιλάμε για υπερπίεση του αερίου που μεταφέρεται σε υγροποιημένη μορφή, η οποία πίεση οδηγεί σε έκρηξη μεγάλης κλίμακας. Στην περίπτωση του βυτιοφόρου στα Καμμένα Βούρλα, για να μην υπάρξει νεκρός, θα έπρεπε να έχει εκκενωθεί η περιοχή γύρω από το όχημα σε ακτίνα ως και ένα χιλιόμετρο.

Το πιο αιματηρό  δυστύχημα BLEVE

Αξίζει να αναφερθεί πως το πιο αιματηρό περιστατικό έκρηξης BLEVE, σημειώθηκε στις 19 Νοεμβρίου του 1984 στο Σαν Χουάνικο, στο Μέχικο Σίτι, εκεί όπου πέθαναν 600 άνθρωποι και άλλοι περίπου 7.000 υπέστησαν σοβαρά εγκαύματα. Με τη βοήθεια του Αγγλικού τηλεοπτικού καναλιού Descovery UK βρήκαμε τις 10 χειρότερες εκρήξεις σε ολόκληρο τον κόσμο