Οι δρόμοι των όπλων - Πώς φτάνουν τα Καλάσνικοφ στα χέρια σκληρών δολοφόνων
Την Κυριακή 14 Ιανουαρίου σόκαραν οι εικόνες από την άγρια δολοφονία του Βαγγέλη Ζαμπούνη με τους δύο εκτελεστές να ρίχνουν καταιγισμό σφαιρών στο τζιπ του θύματος του οποίου η θωράκιση δεν άντεξε.
Τα τελευταία χρόνια τα συμβόλαια θανάτου ανάμεσα σε ανθρώπους του σκληρού εγκλήματος εκτελούνται με βαριά όπλα στρατιωτικού τύπου με στόχο οι δράστες να είναι σίγουροι πως το θύμα δεν επέζησε.
Οι τρόποι απόκτησης οπλισμού
Πως φτάνουν όμως τόσα πολλά όπλα στα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος ;
Σύμφωνα με στοιχεία της Europol που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία χρόνια, πέντε είναι οι κύριες πηγές από τις οποίες τα εγκληματικά δίκτυα προμηθεύονται τον οπλισμό τους.
- Η μετατροπή νόμιμων όπλων σε παράνομα (τα εγκληματικά δίκτυα αγοράζουν νόμιμα κατασκευασμένα όπλα που τα διοχετεύουν στη συνέχεια σε παράνομα δίκτυα)
- Κατασκευή μερών όπλων ακόμα και μέσω τρισδιάστατων εκτυπωτών και στη συνέχεια συναρμολόγησή τους σε παράνομα εργαστήρια.
- Μετατροπή αεροβόλων όπλων σε θανατηφόρα όπλα
- Επιδιόρθωση παλαιών όπλων
- Όπλα από παλιές ή τρέχουσες συρράξεις
Είναι χαρακτηριστικό πως η Europol το 2014 εκτιμούσε πως είχαν χαθεί ή κλαπεί 500.000 όπλα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ τρία χρόνια αργότερα το 2017 υπολογιζόταν πως 35 εκατομμύρια όπλα βρίσκονται σε παράνομη ή νόμιμη κατοχή πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι δρόμοι των όπλων
Με βάση παγκόσμια έκθεση του ΟΗΕ το 2020 το μεγαλύτερο μέρος του λαθρεμπορίου όπλων που φτάνει στα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος γίνεται μέσω αλιευτικών σκαφών που μεταφέρουν σημαντικές ποσότητες όπλων και πυρομαχικών. Ο δεύτερος τρόπος είναι τα μικρά ή μεγάλα αυτοκίνητα και ο τρίτος είναι οι… ταξιδιώτες που όμως δεν μπορούν να έχουν παραπάνω από ένα ή δύο όπλα μαζί τους και αυτά θα είναι μικρά.
Στην ίδια έκθεση με βάση στοιχεία των υπηρεσιών από τα κράτη – μέλη του ΟΗΕ χαρτογραφούνται οι ροές των όπλων με βάση τις διακινούμενες ποσότητες.
Η μεγαλύτερη ροή παγκοσμίως παρατηρείται εντός των χωρών της Μέσης Ανατολής, ενώ η προέλευσή των όπλων είναι κυρίως η Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ και Καναδάς) διαδρομή μεγάλης ροής, αλλά και η Κεντρική Ασία διαδρομή όμως που χαρακτηρίζεται μεσαίας ροής.
Στην κατηγορία των μεγάλων ροών είναι η διαδρομή από Βόρεια Αμερική προς Λατινική Αμερική, αλλά και μεταξύ των κρατών της Νοτίου Αμερικής.
Από τη Νότια Ευρώπη διοχετεύονται όπλα προς την Κεντρική Αμερική, ενώ αισθητά μικρότερες είναι οι ροές από την Κεντρική Ευρώπη προς την Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Πολλά μέλη και δραστηριότητα σε αρκετές χώρες
Στην περίπτωση του οχήματος των δολοφόνων του Βαγγέλη Ζαμπούνη, όπως αποδείχθηκε επρόκειτο για ένα κλεμμένο αυτοκίνητο από το Μιλάνο της Ιταλίας πράγμα που αποδεικνύει την δράση των οργανωμένων εγκληματικών δικτύων σε περισσότερες από μια χώρες.
Η Europol εκτιμά πως τα οργανωμένα δίκτυα με σαφή ιεραρχία αποτελούν το 40% του συνόλου, ενώ το υπόλοιπο 60% αφορά μεμονωμένους κακοποιούς.
Τα οργανωμένα δίκτυα αριθμούν περισσότερα από έξι μέλη σε ποσοστό 79% και έως 5 μέλη το υπόλοιπο 21%.
Το 70% των οργανωμένων δικτύων δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα σε περισσότερες από τρεις χώρες, το 65% αποτελείται από μέλη διαφόρων εθνικοτήτων και το 40% έχει παραπάνω μία εγκληματικές δραστηριότητες.
Πολλές οι επιχειρήσεις - Περισσότερα τα «πλοκάμια»
Τόσο σε επίπεδο κρατών όσο και σε συλλογικό επίπεδο (ΕΕ κοκ) γίνεται μεγάλη προσπάθεια καταπολέμησης του λαθρεμπορίου όπλων με τα οποία εξοπλίζεται το οργανωμένο έγκλημα στη Γηραιά Ήπειρο.
Σε μια τέτοια επιχείρηση που οργανώθηκε και ξεκίνησε η Ισπανική Πολιτοφυλακή στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη εντοπίστηκαν 10 παράνομα οπλουργία που διέθεταν πλούσιο εξοπλισμό για ανακατασκευή και μετατροπή όπλων.
Στην έρευνα συμμετείχαν αστυνομικοί από έξι κράτη, ενώ πραγματοποιήθηκαν συνολικά 49 έρευνες και συνελήφθησαν 10 άτομα. Συνολικά κατασχέθηκαν πολεμικά τυφέκια, πιστόλια, τμήματα ημιαυτόματων όπλων εκτυπωμένα σε τρισδιάστατο εκτυπωτή, ειδικά τρυπάνια, τέιζερ, αεροβόλα, τόξα, λόγχες και μαχαίρια – πεταλούδα.
Στα παράνομα εργαστήρια εντοπίστηκαν επίσης 37.000 κάλυκες προς γέμισμα, πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών, εκτοξευτές χειροβομβίδων, τμήματα όπλων, γεμιστήρες και σιγαστήρες.
Στα μέσα Νοεμβρίου σε μια πολύ μεγάλη επιχείρηση που έστησαν η Europol, η Eurojust, η Frontex και η Interpol πραγματοποιήθηκαν για έξι ημέρες σαρωτικοί έλεγχοι σε πολλά κράτη εντός και εκτός ΕΕ μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.
Το μέγεθος της επιχείρησης το μαρτυρούν οι αριθμοί:
- Αστυνομικοί: 22.488
- Νέες έρευνες που προέκυψαν: 163
- Έλεγχοι: 288.774 (Άτομα: 215.273, Οχήματα: 67.277, πακέτα / δέματα: 5.225, κτήρια: 999)
- Συλλήψεις: 566
- Όπλα: 310
- Κάλυκες: 20.206
Ωστόσο όσο οι Αρχές καταφέρνουν να κόψουν ένα μικρό ή μεγαλύτερο πλοκάμια του λαθρεμπορίου όπλων το οργανωμένο έγκλημα δυστυχώς πάντα βρίσκει τρόπους να εξοπλίζεται και να πραγματοποιεί τις παράνομες και δολοφονικές ενέργειές του.