Αφρικανική σκόνη: Πόσο θα κρατήσει το φαινόμενο – Τι λένε οι ειδικοί
Κι όμως δεν είναι πρωταπριλιάτικο αστείο: Ο Απρίλιος του 2024 μας κάνει ποδαρικό με... μπόλικη αφρικανική σκόνη και τον υδράργυρο στα ύψη αφού, κατά τόπους, η θερμοκρασία θα φτάσει μέχρι και τους 31 βαθμούς Κελσίου!
Αν και αυτό το «μίνι» καλοκαίρι (μαζί με την αλλαγή της ώρας) μπορεί να μας κάνει να ετοιμαζόμαστε από τώρα για τις παραλίες, η αφρικανική σκόνη που συνοδεύει αυτό το κύμα ζέστης κάνει τα πράγματα σαφώς πιο δύσκολα, κυρίως για τις ευπαθείς ομάδες.
Ειδικότερα, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (και όχι μόνο) καθώς αυτό το αποπνικτικό «κοκτέιλ» ζέστης και αφρικανικής σκόνης μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα.
Μάλιστα, η συγκέντρωση της σκόνης που περνάει πάνω από τη χώρα μας είναι τέτοια που… φαίνεται ακόμα και από το Διάστημα. Εντυπωσιακές είναι οι εικόνες, που δημοσιεύει ο Κλέαρχος Μαρουσάκης.
«Τα πρώτα σύννεφα σκόνης είναι η Λαμπεντούζα και η Κρήτη, μετά έρχεται η Πελοπόννησος και μετά οι άλλες χώρες της Ευρώπης» ανέφερε από την πλευρά του στην ΕΡΤ ο καθηγητής φυσικής της ατμόσφαιρας, Χρήστος Ζερεφός.
Οι επιστήμονες συστήνουν στις ευπαθείς ομάδες, να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους τις ώρες που υπάρχει πρόβλεψη για μεγάλη συγκέντρωση σκόνης. Ενδεικτικοί είναι και οι χάρτες σκόνης από το meteo.gr, που αποτυπώνουν το μέγεθος του σύννεφου που βρίσκεται πάνω από πολλές χώρες της Ευρώπης.
Βασιλακόπουλος για αφρικανική σκόνη: Τι πρέπει να προσέχουμε
Για την αφρικανική σκόνη που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα μίλησε το πρωί της Κυριακής (31/3) στον ΑΝΤ1 ο καθηγητής Θοδωρής Βασιλακόπουλος υπογραμμίζοντας πώς οι «οι υγιείς δεν έχουν να φοβηθούν κάτι». Ο πνευμονολόγος τόνισε πως, αυτοί που πρέπει να προσέχουν είναι εκείνοι που έχουν άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα και ΧΑΠ. «Είναι αυτοί που γνωρίζουν πως έχουν κάτι και θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους», είπε και σημείωσε ότι, άνθρωποι που έχουν «βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή παραπέμπουν στις παραπάνω ασθένειες και αν εμφανιστούν, θα πρέπει να πάνε στο γιατρό». Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών ανακοίνωση είχε εκδώσει και η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδας.
Αναφερόμενος στα μέτρα που μπορεί κάποιος να λάβει για την προστασία του από την αφρικανική σκόνη στην ατμόσφαιρα ο κ. Βασιλακόπουλος είπε ότι μπορούμε να κάνουμε χρήση μάσκας, γυαλιών ηλίου και να πλύνουμε τα ρούχα μας, επιστρέφοντας το σπίτι. Καθησύχασε τέλος σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει κίνδυνος, αφού «δεν πρόκειται για χρόνια κατάσταση».
Η πρόγνωση της ΕΜΥ – Πότε θα φύγει η σκόνη
«Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης» αναφέρει χαρακτηριστικά η πρόγνωση του καιρού από την ΕΜΥ για σήμερα Δευτέρα (1/4).
Η θερμοκρασία, αναμένεται να ανέβει κι άλλο, φτάνοντας στα νησιά και τα παραθαλάσσια τους 25 με 27 βαθμούς, στην υπόλοιπη χώρα τους 27 με 29 και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά τους 30 με 31 βαθμούς Κελσίου!
Για την Τρίτη οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν και πάλι τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης με μικρές συγκεντρώσεις, βαθμιαία η σκόνη θα περιοριστεί στα ανατολικά. Η θερμοκρασία παρόλο που θα σημειώσει μικρή πτώση στα βορειοδυτικά, όπου θα φτάσει τους 21 με 23 βαθμούς, θα διατηρηθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα και θα φτάσει τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά και την Κρήτη τους 27 με 30 βαθμούς Κελσίου.
Όσον αφορά για το πότε θα μας... αποχαιρετήσει η αφρικανική σκόνη, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, το «σύννεφο» που είναι τώρα πάνω από τη χώρα μας, θα καθαρίσει από την Τετάρτη και μετά, αν και προειδοποιούν πως οι συνθήκες ευνοούν την εκ νέου μεταφορά σκόνης τις επόμενες ημέρες.
Τι είναι η αφρικανική σκόνη
Αφρικανική σκόνη ονομάζεται αιολική ορυκτή σκόνη από την έρημο Σαχάρα. Η έρημος έχει έκταση εννέα εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, από τον Ατλαντικό ωκεανό έως την Ερυθρά Θάλασσα, από τη Μεσόγειο θάλασσα μέχρι την κοιλάδα του ποταμού Νίγηρα και την περιοχή του Σουδάν στο νότο.
Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη πηγή αιολικής σκόνης στον κόσμο, με ετήσιους ρυθμούς παραγωγής περίπου 400-700 x 106 τόνους/έτος, που είναι σχεδόν το ήμισυ όλων των εισροών της αιολικής ερήμου στον ωκεανό. Πολύ συχνά οι άνεμοι σηκώνουν τεράστιες ποσότητες σκόνης από την έρημο της Σαχάρας και τις μεταφέρουν σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.
Έχει διαπιστωθεί ότι η αφρικανική σκόνη ταξιδεύει στην Ευρώπη μέχρι τη Σκανδιναβία και κάνει υπερατλαντικές πτήσεις φτάνοντας μέχρι τον Αμαζόνιο όπου πέφτει εκεί λειτουργώντας ως λίπασμα για τη χλωρίδα του τροπικού δάσους. Αφρικανική σκόνη έχει εντοπισθεί επίσης στη μακρινή Ιαπωνία.
Ο ανθρώπινος παράγοντας έπαιξε για ακόμα μια φορά καθοριστικό ρόλο, καθώς οι αρνητικές επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον δεν άφησαν ανέγγιχτη την έρημο Σαχάρα. Αρκετοί παράγοντες, όπως η κίνηση των οχημάτων, η απόρριψη κάθε είδους αποβλήτων, καύση σκουπιδιών κ.α. έχουν μολύνει την έρημο και ως εκ τούτου τη σκόνη της.
Έτσι, η «μολυσμένη» πλέον σκόνη, που ταξιδεύει από την Αφρική προς την Ευρώπη, είναι επικίνδυνη, καθώς μεταφέρει μια σειρά από επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία στοιχεία όπως μόλυβδο, αρσενικό, μαγγάνιο, χρώμιο, ψευδάργυρο κ.α.
Τα βαρύτερα σωματίδια της αερομεταφερόμενης σκόνης υποχωρούν προς την επιφάνεια του πλανήτη, ωστόσο τα ελαφρύτερα σωματίδια συνεχίζουν την πορεία τους, φτάνοντας και σε άλλες ηπείρους.
